From dcae9e8053d066f439641c5b8a9056182320578e Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: tklampfl Date: Wed, 29 Nov 2023 16:27:38 +0100 Subject: [PATCH] Finished skeleton of psalm 17 in edition --- html/edition.html | 1000 ++++++++++++++++--------------- xml/edition/edition-ps-1-10.xml | 498 ++++++++++++++- 2 files changed, 1025 insertions(+), 473 deletions(-) diff --git a/html/edition.html b/html/edition.html index f91e1d24..3b5d4512 100644 --- a/html/edition.html +++ b/html/edition.html @@ -11,7 +11,7 @@ -
Manuscript

Uta Heil, Sebastiano Panteghini. Technisch betreut durch Thomas +

Manuscript

Uta Heil, Sebastiano Panteghini. Technisch betreut durch Thomas Klampfl.

(Ps.)-Athanasius, Expositiones in Psalmos

FWF Project 32988

Available under the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

2023-06-14

In Bearbeitung.

Text, Übersetzung, Kommentar

Liste der Textzeugen:

AbkürzungHandschrift
A1Mediolan. Ambros. M 47 sup.
A2Mediolan. Ambros. B 106 sup.
A3Mediolan. Ambros. C 98 sup.
B1Oxon. Bodl. Auct. D. 4. 1.
B2Oxon. Coll. S. Trin. 78
CParis. Coislin 10
GGenua, Franzon. Urbani 3
L1Flor. Med. Laurent. Plut. 5. 30
L2Flor. Med. Laurent. Plut. 6. 3
MMosq. Sinod. gr. 194
N1Athen. B.N. 8
N2Athen. B.N. 45
OVat. Ottob. gr. 398
P1Paris. gr. 166–167
P2Paris. Coislin 187
P3Paris. gr. 164
P4Paris. gr. 165
P5Paris. Coislin 12
P6Paris. gr. 139
P7Paris. gr. 146
P8Paris. Suppl. gr. 1157
V1Vat. gr. 754
V2Vat. gr. 1677–1678
V3Vat. gr. 1682–1683
V4Vat. gr. 1747
V5Vat. gr. 1422
ZVenet. Marc. gr. Z. 17
Psalm 1
ΨΑΛΜΟΣ @@ -19,32 +19,32 @@ 1
Expositio 1: Hypothesis
Τὴν ἀρχὴν τῆς προφητείας τῷ ἐξ - αὐτοῦ κατὰ σάρκα + αὐτοῦ κατὰ σάρκα τεχθησομένῳ Χριστῷ, ἀνατίθησιν - ὁ Δαυΐδ· διὸ - ἐν πρώτοις μακαρίζει τοὺς εἰς αὐτὸν ἠλπικότας· μακαρίους δὲ καλεὶ, τοὺς - μὴ - πορευθέντας ἐν βουλῇ ἀσεβῶν· μήτε μὴν στάντας ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν∙ μήτε ἐπὶ + ὁ Δαυΐδ· διὸ + ἐν πρώτοις μακαρίζει τοὺς εἰς αὐτὸν ἠλπικότας· μακαρίους δὲ καλεὶ, τοὺς + μὴ + πορευθέντας ἐν βουλῇ ἀσεβῶν· μήτε μὴν στάντας ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν∙ μήτε ἐπὶ καθέδραν - λοιμῶν - καθεστηκότας· τρία γὰρ ἦν τάγματα παρὰ ἰουδαίοις κατὰ τοῦ - σωτῆρος ἐπαναστάντα· γραμματεὶς∙ φαρισαῖοι∙ καὶ - νομικοί· οἳ καὶ κληθεῖεν - εἰκότως, + λοιμῶν + καθεστηκότας· τρία γὰρ ἦν τάγματα παρὰ ἰουδαίοις κατὰ τοῦ + σωτῆρος ἐπαναστάντα· γραμματεὶς∙ φαρισαῖοι∙ καὶ + νομικοί· οἳ καὶ κληθεῖεν + εἰκότως, ἀσεβεῖς∙ καὶ ἁμαρτωλοὶ∙ καὶ λοιμοί: –
Den Anfang der Prophetie bringt David Christo dar, der dem Fleisch nach aus ihm geboren werden soll. Deshalb preist er zuerst die selig, die auf ihn hoffen. Er nennt selig jene, die weder im Rat der Gottlosen wandelten, noch auf den Weg der Sünder traten und sich auch nicht auf den Stuhl der Verseuchten setzten. Denn es gab bei den Juden drei Gruppen, die sich gegen den Erlöser erhoben: Schriftgelehrte, Pharisäer und Gesetzeskundige. - Eben diese könnten zu Recht Gottlose, Sünder und Verseuchte genannt werden.

– V1 M O B1 B2 V5 P7

→ V1 → M → B1 → B2 → V5
κατὰ σάρκα τεχθησομένῳ Χριστῷ + Eben diese könnten zu Recht Gottlose, Sünder und Verseuchte genannt werden.

– V1 M O B1 B2 V5 P7

→ V1 → M → B1 → B2 → V5
κατὰ σάρκα τεχθησομένῳ Χριστῷ ἀνατίθησιν] τεχθησο[μένῳ] - [ἀνατίθησιν(?)] B2 || ὁ Δαυΐδ] ὁ μέγας Δαυΐδ V5 P7 || ἠλπικότας· μακαρίους δὲ καλεὶ] post ἠ- non legi - possunt B2 || μὴ πορευθέντας] μήτε πορ[ε]υ[θέντ]ας B2 || μὴν] -ν supra lin. O || ἐν ὁδῷ] non legi potest B2 || μήτε ἐπὶ καθέδραν] μὴ δὲ ἐπὶ - καθέδρας V5 P7 || ἐπὶ καθέδραν] ἐπὶ καθέδρᾳ O || λοιμῶν καθεστηκότας] κεκαθικότας λοιμῶν B1 | κ[α]θε[στηκότας(?)] + [ἀνατίθησιν(?)] B2 || ὁ Δαυΐδ] ὁ μέγας Δαυΐδ V5 P7 || ἠλπικότας· μακαρίους δὲ καλεὶ] post ἠ- non legi + possunt B2 || μὴ πορευθέντας] μήτε πορ[ε]υ[θέντ]ας B2 || μὴν] -ν supra lin. O || ἐν ὁδῷ] non legi potest B2 || μήτε ἐπὶ καθέδραν] μὴ δὲ ἐπὶ + καθέδρας V5 P7 || ἐπὶ καθέδραν] ἐπὶ καθέδρᾳ O || λοιμῶν καθεστηκότας] κεκαθικότας λοιμῶν B1 | κ[α]θε[στηκότας(?)] λο[ιμῶν] B2 | κεκαθηκότας - λοιμῶν V5 P7 || τρία – λοιμοί] om. B2 || τάγματα] om. V5 P7 || γραμματεῖς φαρισαίοι] γραμματεῖς καὶ - φαρισαίοι B1 || κληθεῖεν] κλήσει ἂν B1 || εἰκότως] ἀληθῶς V5 P7

B1: Am Rand, neben dem Beginn der + λοιμῶν V5 P7 || τρία – λοιμοί] om. B2 || τάγματα] om. V5 P7 || γραμματεῖς φαρισαίοι] γραμματεῖς καὶ + φαρισαίοι B1 || κληθεῖεν] κλήσει ἂν B1 || εἰκότως] ἀληθῶς V5 P7

B1: Am Rand, neben dem Beginn der Hypothesis, schrieb der Schreiber: [ἐρμηνεία τοῦ Ἀθανασίου(?)] [εἰς] τοὺς [τ]ρεῖς [σ]τίχους. Nach καθεστηκότας findet sich eine graphische Zäsur: Der Anfangsbuchstabe von Τρία ist Majuskel und gefärbt. @@ -93,7 +93,7 @@ φησὶν ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας· καθέδρα τοίνυν λοιμῶν, ἡ διδασκαλία τῶν παρανόμων: –

Durch "Stuhl" deutet er auf die Lehre, wie er sagt "auf den (Lehr)stuhl des Moses". Der Stuhl der Verseuchten ist also die - Lehre der Gesetzwidrigen. [cf. Mt 23,2]

– P6 Z

→ P6
ὡς φησὶν] ὥς φησιν Z

P6 Z: In Bezug auf Ps 1 werden lediglich + Lehre der Gesetzwidrigen. [cf. Mt 23,2]

– P6 Z

→ P6
ὡς φησὶν] ὥς φησιν Z

P6 Z: In Bezug auf Ps 1 werden lediglich zwei Erklärungen aus "Athanasius" herangezogen, nähmlich exp. 3 und exp. 6. Trotz der großen Sorgfalt dieser Handschriften bezüglich Autorennamen kann in diesem Fall eine fehlerhafte Zuweisung vorliegen. Denn im Codex @@ -117,7 +117,7 @@

(1,2a)
ἀλλ᾽ ἢ ἐν τῷ νόμῳ κυρίου τὸ θέλημα αὐτοῦ,
(2a) sondern am Gesetz des Herrn sein Gefallen (hat)
-
Expositio 4:
Τῷ εὐαγγελικῷ δηλονότι: –
Nämlich (am Gesetz) des Evangeliums.

– V1 P1 M O A1 V4

→ V1 → A1 → P1 → M
Τῷ – δηλονότι] Ν[ό]μῳ, τουτέστι τῷ εὐαγγελι[κῷ]: +
Expositio 4:
Τῷ εὐαγγελικῷ δηλονότι: –
Nämlich (am Gesetz) des Evangeliums.

– V1 P1 M O A1 V4

→ V1 → A1 → P1 → M
Τῷ – δηλονότι] Ν[ό]μῳ, τουτέστι τῷ εὐαγγελι[κῷ]: – V4

M O: exp. 4 liegt zwischen den Psalmzeilen. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:4

(1,2b)
καὶ ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ @@ -125,7 +125,7 @@ Tag und Nacht sinnen wird.
Expositio 5:
Τὸ σύντονον δηλοῖ· οὐ γὰρ ἠμελημένως δεῖ μελετᾶν τοῦ κυρίου τὸν νόμον: –
Dies deutet auf die Anspannung. Denn man darf - nicht nachlässig über dem Gesetz des Herrn sinnen.

– V1 P1 M O B2 A1 V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M
ἠμελημένως δεῖ] ἡμελημένoς δὴ M | ἡμελημένως δὴ O | δεῖ ἠμελημένον V5 P7 || τοῦ κυρίου τὸν νόμον] [τὸν νό]μ[ον τοῦ] + nicht nachlässig über dem Gesetz des Herrn sinnen.

– V1 P1 M O B2 A1 V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M
ἠμελημένως δεῖ] ἡμελημένoς δὴ M | ἡμελημένως δὴ O | δεῖ ἠμελημένον V5 P7 || τοῦ κυρίου τὸν νόμον] [τὸν νό]μ[ον τοῦ] [κυρίου(?)] B2 | τὸν νόμον τοῦ θεοῦ A1

M O: exp. 5 liegt zwischen den Psalmzeilen. V5: Innerhalb der Gruppe der Fragmente zu Ps 1,2 wird exp. 5 präziser mit Ps 1,2b verbunden (mittels Obelos). Syrische Version (Epitome): Eine @@ -144,17 +144,17 @@ Christus glauben, sein Leib sein werden; denn er wird den Leib unserer Niedrigkeit zu einer Gestalt umformen, die dem Leib seiner Herrlichkeit gleich ist. [cf. Phil 3,21var] Wasserbäche aber nennt er die göttlichen Schriften; in - diesen kann der verkündigte Christus überall gefunden werden.

– V1 P1 M O B1 B2 L1 A1 P6 Z L2

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Ξύλον – κηρυσσόμενον] Ἐξ ὁμοιώσεως παραβολῆς· ὕδατα, αἱ + diesen kann der verkündigte Christus überall gefunden werden.

– V1 P1 M O B1 B2 L1 A1 P6 Z L2

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Ξύλον – κηρυσσόμενον] Ἐξ ὁμοιώσεως παραβολῆς· ὕδατα, αἱ θεῖαι γραφαί· ἐν τούτοις γὰρ πιαίνεται ὁ τὸν νόμον κυρίου μελετῶν: - – A1 || Ξύλον] Ἐξομολογήσεως ἤτοι παραβολῆς + – A1 || Ξύλον] Ἐξομολογήσεως ἤτοι παραβολῆς (glossa?) ante ξύλον - add. P6 Z || θεοπνεύστῳ] θείᾳ B1 | om. B2 || κατὰ τὸ εἰρημένον – - κηρυσσόμενον] om. B1 || ξύλον ζωῆς ἐστιν] om. V1 P1 || τοῖς ἀντεχομένοις] ἀ[ν]τ[ε]χ[ομένοις] B2 || αὐτῆς] αὐτοῦ O L1 | αὐτ[..] M | [ταύτης] B2 || λέγει – κηρυσσόμενον] om. B2 L2 || οἱ πιστεύσαντες Χριστῷ] οἱ πιστεύσαντες τῷ + add. P6 Z || θεοπνεύστῳ] θείᾳ B1 | om. B2 || κατὰ τὸ εἰρημένον – + κηρυσσόμενον] om. B1 || ξύλον ζωῆς ἐστιν] om. V1 P1 || τοῖς ἀντεχομένοις] ἀ[ν]τ[ε]χ[ομένοις] B2 || αὐτῆς] αὐτοῦ O L1 | αὐτ[..] M | [ταύτης] B2 || λέγει – κηρυσσόμενον] om. B2 L2 || οἱ πιστεύσαντες Χριστῷ] οἱ πιστεύσαντες τῷ Χριστῷ P1 | οἱ πιστεύοντες τῷ Χριστῷ M O | οἱ πιστεύοντες Χριστῷ L1 | οἱ πιστεύοντες εἰς - Χριστὸν P6 Z || μετασχηματίσει] μετασχηματίζει Z || σύμμορφον] πρὸς τὸ γενέσθαι (cf. - Phil 3,21var) ante σύμμορφον add. V1 P1 || σύμμορφον] σύμορφον P6 || διεξόδους – κηρυσσόμενον] non legi possunt M | om. L1 || τὰς θείας γραφάς] τὰς θείας φησὶ - γραφάς P1 P6 Z || ἔστιν εὑρεῖν Χριστὸν κηρυσσόμενον] κύριον ἐστιν εὐρεῖν κηρυττόμενον P6 Z || Χριστὸν] *** Χριστὸν O

+ Χριστὸν P6 Z || μετασχηματίσει] μετασχηματίζει Z || σύμμορφον] πρὸς τὸ γενέσθαι (cf. + Phil 3,21var) ante σύμμορφον add. V1 P1 || σύμμορφον] σύμορφον P6 || διεξόδους – κηρυσσόμενον] non legi possunt M | om. L1 || τὰς θείας γραφάς] τὰς θείας φησὶ + γραφάς P1 P6 Z || ἔστιν εὑρεῖν Χριστὸν κηρυσσόμενον] κύριον ἐστιν εὐρεῖν κηρυττόμενον P6 Z || Χριστὸν] *** Χριστὸν O

A1 P6 Z: In beiden Fassungen von exp. 6 wird einleitend behauptet, dass die im Psalmtext verwendeten Bilder durch ein Gleichnis auszulegen sind. Bei P6 Z muss @@ -177,7 +177,7 @@

Expositio 7:
Καρπὸν τοῦ ξύλου νοήσεις, τὴν ὀρθὴν πίστιν· φύλλα δὲ αὐτοῦ, τὴν πλήρωσιν τῶν ἐντολῶν: –
Unter der Frucht des Baumes wirst du den richtigen Glauben verstehen; unter seinen Blättern die Erfüllung der - Gebote.

– V1 P1 M O B2 L1 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L1 → L2
Καρπὸν – αὐτοῦ] om. B2 || νοήσεις] νόησον L1 || φύλλα] φύλλον V5 P7 L2 || αὐτοῦ] αὐτῆς P1 M || τῶν ἐντολῶν] post τῶν ἐντολῶν· + Gebote.

– V1 P1 M O B2 L1 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L1 → L2
Καρπὸν – αὐτοῦ] om. B2 || νοήσεις] νόησον L1 || φύλλα] φύλλον V5 P7 L2 || αὐτοῦ] αὐτῆς P1 M || τῶν ἐντολῶν] post τῶν ἐντολῶν· add. οὐκ ἀποπεσεῖται· / οὐ γάρ ἐστι τί τῶν ἁγίων πρᾶγμα ἢ λόγος, ὅπερ οὐκ εἰς ἀγαθὸν ἤξει πέρας· τοῖς γὰρ ἀγαπῶσι τὸν θεὸν, πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν: – L1 (glossa in Ps 1,3c [ex Aquila; cf. Field 87] - fons @@ -202,7 +202,7 @@ wird gelingen.
Expositio 8:
Οὐ γάρ ἐστι πρᾶξις τῶν κατὰ θεὸν γινομένων ἀνωφελής: –
Denn keines der Werke, die gottgemäß geschehen, - ist nutzlos.

– V1 M O P1 B2 N1 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
γινομένων] γενομένων O

V5 P7: V5 verbindet exp. 8 mit Ps 1,4. P7 + ist nutzlos.

– V1 M O P1 B2 N1 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
γινομένων] γενομένων O

V5 P7: V5 verbindet exp. 8 mit Ps 1,4. P7 begeht diesen Fehler nicht.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:8

(1,4a)
οὐχ οὕτως οἱ ἀσεβεῖς, οὐχ οὕτως,
(4a) Nicht so die Gottlosen, @@ -259,11 +259,11 @@ dem Wind wirst du die Drohung Gottes verstehen, welche sagt: "Geht von mir, ihr Verfluchte, in das ewige Feuer!" [Mt 25,41] Die diese Stimme hören, werden mit Recht niederfallen. Denn sie stehen nicht in Christus, welcher die Stütze und - das Fundament der Gläubigen ist.

– V1 P1 M O B2 N1 L1 V5 P7

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L1
Διὰ τοῦτο – ῥιπιζομένῳ] om. M O || Διὰ τοῦτο μὲν· διὰ τὸ] Διατοῦτο τὸ L1 V5 P7 || ἀλλ’ ὁμοίους – ῥιπιζομένῳ] ὑπὸ ἀνέμου - ῥιπίζονται V5 P7 | οἱ ἀνέμου ῥιπιζόμενοι L1 || ἄνεμον δὲ νοήσεις] ἀνέμους δὲ νοεῖν L1 | ἄνεμον δεῖ νοεῖν V5 P7 || πορεύεσθε] πορεύεσθαι M O N1 || οἳ τὴν τοιαύτην – θεμέλιος] om. B2 N1 || οἳ] οἱ M O | ὅτι L1 | καὶ V5 P7 || τὴν τοιαύτην] τὴν αὐτὴν P1 || οὐ γὰρ ἐστήκασιν εἰς Χριστὸν] ὅτι οὐκ ἔγνωκαν + das Fundament der Gläubigen ist.

– V1 P1 M O B2 N1 L1 V5 P7

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L1
Διὰ τοῦτο – ῥιπιζομένῳ] om. M O || Διὰ τοῦτο μὲν· διὰ τὸ] Διατοῦτο τὸ L1 V5 P7 || ἀλλ’ ὁμοίους – ῥιπιζομένῳ] ὑπὸ ἀνέμου + ῥιπίζονται V5 P7 | οἱ ἀνέμου ῥιπιζόμενοι L1 || ἄνεμον δὲ νοήσεις] ἀνέμους δὲ νοεῖν L1 | ἄνεμον δεῖ νοεῖν V5 P7 || πορεύεσθε] πορεύεσθαι M O N1 || οἳ τὴν τοιαύτην – θεμέλιος] om. B2 N1 || οἳ] οἱ M O | ὅτι L1 | καὶ V5 P7 || τὴν τοιαύτην] τὴν αὐτὴν P1 || οὐ γὰρ ἐστήκασιν εἰς Χριστὸν] ὅτι οὐκ ἔγνωκαν Χριστὸν L1 | ὅτι οὐκ ἐγνώκασι - Χριστὸν V5 P7 || τῶν πιστευόντων στήριγμα] τῶ πιστεύοντι - στηριγμὸς V5 P7 || θεμέλιος] θεμέλιον P7 || θεμέλιος] post θεμέλιος· + Χριστὸν V5 P7 || τῶν πιστευόντων στήριγμα] τῶ πιστεύοντι + στηριγμὸς V5 P7 || θεμέλιος] θεμέλιον P7 || θεμέλιος] post θεμέλιος· add.τὸ γὰρ (γὰρ om. V5 P7) εἰς κρίσιν φησὶν οὐκ εἰς ἐρώτησιν θεοῦ (θεοῦ om. V5 P7): – P1 V5 P7 (Origenes, schol. [?] in Ps 1,5a; cf. Analecta Sacra II [446,23–24], Ps-Evagrius, fr. 9 [278 Rondeau – Géhin – @@ -289,9 +289,9 @@ ὑπὸ θεοῦ πρὸς Μωϋσῆν· γινώσκω σε παρὰ πάντας καὶ εὗρες χάριν παρ᾿ ἐμοί: –
"Kennt" steht für "er ehrt", gemäß dem, was von Gott zu Moses gesagt wurde: "Ich kenne dich vor allen, und du hast Gnade vor - mir gefunden." [Ex 33,12.17]

– V1 P1 M O A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P1 → M
ἀντὶ] * ἀντὶ O || τιμᾷ] τιμῶ M | ἀγαπᾷ A1 || κατὰ τὸ εἰρημένον – παρ᾿ ἐμοί] om. A1 || ὑπὸ θεοῦ] ὑπὸ τοῦ θεοῦ M V5 P7 || πρὸς Μωϋσῆν] εἰς Μωσῆν P1 || post γινώσκω σε παρὰ + mir gefunden." [Ex 33,12.17]

– V1 P1 M O A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P1 → M
ἀντὶ] * ἀντὶ O || τιμᾷ] τιμῶ M | ἀγαπᾷ A1 || κατὰ τὸ εἰρημένον – παρ᾿ ἐμοί] om. A1 || ὑπὸ θεοῦ] ὑπὸ τοῦ θεοῦ M V5 P7 || πρὸς Μωϋσῆν] εἰς Μωσῆν P1 || post γινώσκω σε παρὰ πάντας add. ἀντὶ τοῦ τιμῶ - σε V5 P7 || παρ᾿ ἐμοί] ἐν ἐμοί P1 | ἐναντίον μου V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:11

+ σε V5 P7 || παρ᾿ ἐμοί] ἐν ἐμοί P1 | ἐναντίον μου V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:11

(1,6b)
καὶ ὁδὸς ἀσεβῶν ἀπολεῖται.
(6b) und der Weg der Gottlosen wird vergehen.
@@ -318,7 +318,7 @@ τούτῳ πάλιν δείκνυσι τὰς πράξεις διὰ τῶν τοιούτων ὀνομάτων ὧν γεγόνασι μέτοχοι: –
Nachdem er im ersten Psalm die Anführer des jüdischen Volkes als Gottlose, Sünder und Verseuchte angezeigt hat, zeigt er - ferner in diesem die Taten mit solchen Namen an, die ihnen entsprechen.

– V1 P1 M O

→ V1 → P1 → M
ἀσεβεῖς καὶ] ἀσεβεῖς τὲ καὶ P1

Syrische Version (Epitome): exp. 13 wird + ferner in diesem die Taten mit solchen Namen an, die ihnen entsprechen.

– V1 P1 M O

→ V1 → P1 → M
ἀσεβεῖς καὶ] ἀσεβεῖς τὲ καὶ P1

Syrische Version (Epitome): exp. 13 wird vollständig wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:13

(2,1a)
῞Ινα τί ἐφρύαξαν ἔθνη
(1a) Wozu haben die @@ -332,15 +332,15 @@ Das "wozu" ist (beiden Zeilen) gemeinsam: "Wozu" und warum haben die Völkerschaften Leeres ersonnen? Denn wie ist ihnen ihr Nachsinnen nicht zu etwas Leerem geworden, da sie den Erlöser ihres Geschlechtes nicht - aufnahmen?

– V1 P1 M O B1 B2 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → A1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Φρύαγμά ἐστιν – τοῦ γένους] ὑπερηφανεύσαντο + aufnahmen?

– V1 P1 M O B1 B2 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → A1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Φρύαγμά ἐστιν – τοῦ γένους] ὑπερηφανεύσαντο ἐμεγαλοφρόνησαν· (glossa) ante φρύαγμα δέ ἐστι, τὸ ἀλόγιστον φρόνημα: – add. B2 | Φρύαγμα ἐστὶν, τὸ ἀλόγιστον φρόνημα: – B1 | Φρύαγμά ἐστι τὸ ἀλόγιστον - φρόνημα· ἀπὸ κοινοῦ δὲ τὸ ἵνα τί ἐφρύαξαν: – A2 V4 || Φρύαγμά ἐστιν, τὸ ἀλόγιστον + φρόνημα· ἀπὸ κοινοῦ δὲ τὸ ἵνα τί ἐφρύαξαν: – A2 V4 || Φρύαγμά ἐστιν, τὸ ἀλόγιστον φρόνημα] om. P1 | Φρύαγμα τὸ ἄλογον - φρόνημα P6 Z || ἀπὸ κοινοῦ – κενά] om. A1 || ἀπὸ κοινοῦ] ἀπὸ κοινοῦ δὲ P6 Z || ἵνα τί καὶ διὰ τί] ἵνα ᾖ καὶ διατί P6 Z | τουτέστιν διὰ - τί P1 V5 P7 L2 A3 || ἵνα τί] bis scriptum O || πῶς γὰρ οὐ] πῶς οὐ A1 || οὐ κενὴ γέγονεν αὐτοῖς] οὐκ ἐνὶ αὐτοῖς - γέγονεν V5 P7* | οὐ κενὴ αὐτοῖς γέγονεν P7c L2 A3 || δεξαμένοις] δεξαμένη V5 P7 L2 A3 || τοῦ γένους] τοῦ βροτίου γένους A1

V1: Ps 2,1a–b bilden, wie im Bibelcodex B, + φρόνημα P6 Z || ἀπὸ κοινοῦ – κενά] om. A1 || ἀπὸ κοινοῦ] ἀπὸ κοινοῦ δὲ P6 Z || ἵνα τί καὶ διὰ τί] ἵνα ᾖ καὶ διατί P6 Z | τουτέστιν διὰ + τί P1 V5 P7 L2 A3 || ἵνα τί] bis scriptum O || πῶς γὰρ οὐ] πῶς οὐ A1 || οὐ κενὴ γέγονεν αὐτοῖς] οὐκ ἐνὶ αὐτοῖς + γέγονεν V5 P7* | οὐ κενὴ αὐτοῖς γέγονεν P7c L2 A3 || δεξαμένοις] δεξαμένη V5 P7 L2 A3 || τοῦ γένους] τοῦ βροτίου γένους A1

V1: Ps 2,1a–b bilden, wie im Bibelcodex B, einen einzigen Stichos. L2: exp. 14 ist in zwei Erklärungen geteilt: Φρύαγμά – φρόνημα (in Ps 2,1a) und ἀπὸ κοινοῦ – τοῦ γένους (in Ps 2,1b). Zusammen mit Hesychius (Antonelli) und einer Glosse wurde die erste @@ -354,14 +354,14 @@

(2,2a)
παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς,
(2a) Aufgestellt haben sich die Könige der Erde,
-
Expositio 15:
Ἡρώδης τε καὶ Πόντιος Πιλᾶτος: –
Herodes und Pontius Pilatus.

– V1 P1 M O B1 B2 A1

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P1 → M
τε καὶ] καὶ B1 B2

Syrische Version (Epitome): exp. 13 wird +

Expositio 15:
Ἡρώδης τε καὶ Πόντιος Πιλᾶτος: –
Herodes und Pontius Pilatus.

– V1 P1 M O B1 B2 A1

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P1 → M
τε καὶ] καὶ B1 B2

Syrische Version (Epitome): exp. 13 wird wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:15

(2,2b)
καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ
(2b) und die Herrscher haben sich am selben Ort versammelt
Expositio 16:
Τὰ προλεχθέντα τάγματα· γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι καὶ νομικοί: –
Die schon angeführten Gruppen: die - Schriftgelehrten, Pharisäer und Gesetzeskundigen.

– V1 P1 L1 A1

→ V1 → A1 → P1 → L1
Τὰ – νομικοί] Ἄρχοντας, τοὺς γραμματεῖς καὶ + Schriftgelehrten, Pharisäer und Gesetzeskundigen.

– V1 P1 L1 A1

→ V1 → A1 → P1 → L1
Τὰ – νομικοί] Ἄρχοντας, τοὺς γραμματεῖς καὶ φαρισαίους καὶ νομικοὺς λέγει: – A1

A1: exp. 16 wurde umgestaltet. Grund dafür war das Fehlen der Hypotheseis zu Ps 1 und 2 (= exp. 1 und 13) in dieser Katene. In diesen ist die Rede von drei Gruppen (τὰ προλεχθέντα τάγματα), @@ -377,12 +377,12 @@ ἄν;

Gegen den Herrn, das heißt gegen den Vater. Denn die Hinterlist gegen den Gesalbten wendet sich auch gegen den Vater selbst. Denn wenn der Vater im Sohn ist, und der Sohn im Vater, wie wäre die - ihnen zugefügte Schmach nicht ein und dieselbe?

– V1 P1 M O L1 A1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Κατὰ – λέγει] om. V1 P1 M O L1 P6 Z V5 P7 L2 A3 || ἡ γὰρ – τὸν πατέρα] om. L1 || ἡ γὰρ] Εἰ γὰρ M || εἰς αὐτὸν] εἰσάββατ (ut vid.) O || εἰ γὰρ – τῷ πατρὶ] εἰ γὰρ καὶ ὁ υἱὸς ἐν τῷ - πατρὶ L1 || καὶ ὁ υἱὸς – γένοιτ’ ἄν] non descripsit M || πῶς οὐκ ἂν μία τίς] πῶς οὐχὶ καὶ μία τις L1 | πῶς οὐ καὶ + ihnen zugefügte Schmach nicht ein und dieselbe?

– V1 P1 M O L1 A1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Κατὰ – λέγει] om. V1 P1 M O L1 P6 Z V5 P7 L2 A3 || ἡ γὰρ – τὸν πατέρα] om. L1 || ἡ γὰρ] Εἰ γὰρ M || εἰς αὐτὸν] εἰσάββατ (ut vid.) O || εἰ γὰρ – τῷ πατρὶ] εἰ γὰρ καὶ ὁ υἱὸς ἐν τῷ + πατρὶ L1 || καὶ ὁ υἱὸς – γένοιτ’ ἄν] non descripsit M || πῶς οὐκ ἂν μία τίς] πῶς οὐχὶ καὶ μία τις L1 | πῶς οὐ καὶ μία P6 Z V5 P7 | πῶς [οὐ]χὶ καὶ (καὶ supra lin.) μία L2 | πῶς οὐ μία - A3 || μία τίς ἡ εἰς αὐτοὺς ὕβρις] μία τής ἡ εἰς αὐτοὺς ὕβρεως O || ἡ εἰς αὐτοὺς] ἡ supra. lin. Z || γένοιτ’ ἄν] γένητᾶν P1 | [γέ][νοιτἄν(?)] V5 | γένοιτἂν (sic) P7

M O: exp. 17 liegt in der inneren Kolumne. + A3 || μία τίς ἡ εἰς αὐτοὺς ὕβρις] μία τής ἡ εἰς αὐτοὺς ὕβρεως O || ἡ εἰς αὐτοὺς] ἡ supra. lin. Z || γένοιτ’ ἄν] γένητᾶν P1 | [γέ][νοιτἄν(?)] V5 | γένοιτἂν (sic) P7

M O: exp. 17 liegt in der inneren Kolumne. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:17

(2,2d)
διάψαλμα
(2d) Zwischenspiel
@@ -397,9 +397,9 @@ Sinn ist: Sie versammelten sich gegen den Herrn und den Gesalbten, indem sie sagten: Lasst uns seine Fesseln zerreißen. Denn sie wollten nicht im heiligen Schleppnetz sein, von dem geschrieben steht: "Gleich ist das Königtum der - Himmel einem Schleppnetz". [Mt 13,47]

– V1 P1 M O A1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L2
Λείπει – αὐτοῦ] Kατὰ γὰρ τοῦ κυρίου γέγοναν· - (γέγον[..] A3) V5 P7 A3 | om. L2 || συνήχθησαν] συνῆσαν P6 || τοῦ Χριστοῦ] τοῦ Χριστοῦ - αὐτοῦ P1 M A1 || αὐτοῦ] αὐτῶν A1 P6 || οὐ γὰρ ἤθελον εἴσω] λειπει (-ι2 supra lin.) τε ἴσως P6 | λείπειται εἴσω Z || γενέσθαι σαγήνης] σαγήνης (σαγίνης P7) γενέσθαι V5 P7 L2 || ὁμοία] ὁμοίον O || σαγήνῃ] post σαγήνῃ· add. ταύτη τὸ καὶ θηρίοις ἑκόντες νοητοῖς γεγόνασι + Himmel einem Schleppnetz". [Mt 13,47]

– V1 P1 M O A1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L2
Λείπει – αὐτοῦ] Kατὰ γὰρ τοῦ κυρίου γέγοναν· + (γέγον[..] A3) V5 P7 A3 | om. L2 || συνήχθησαν] συνῆσαν P6 || τοῦ Χριστοῦ] τοῦ Χριστοῦ + αὐτοῦ P1 M A1 || αὐτοῦ] αὐτῶν A1 P6 || οὐ γὰρ ἤθελον εἴσω] λειπει (-ι2 supra lin.) τε ἴσως P6 | λείπειται εἴσω Z || γενέσθαι σαγήνης] σαγήνης (σαγίνης P7) γενέσθαι V5 P7 L2 || ὁμοία] ὁμοίον O || σαγήνῃ] post σαγήνῃ· add. ταύτη τὸ καὶ θηρίοις ἑκόντες νοητοῖς γεγόνασι παρανάλωμα: – L2 (glossa?)

L2: Die abgekürzte exp. 18 ist umgeben von Erklärungen aus Hesychius (Antonelli und Jagić) zu Ps 2,3. Diese Gruppe folgt unmittelbar nach der Kommentierung von Ps 2,1 (Q2; siehe zu exp. @@ -421,20 +421,20 @@ werfen!

Expositio 19:
Περὶ οὗ εἴρηκεν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστός ἐστιν: –
Von dem er gesagt hat: "Mein Joch ist - erträglich." [Mt 11,30]

– V1 P1 B2 L1 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → L1 → L2
Περὶ οὗ εἴρηκε] Γέγραπται ἐν εὐγγελίοις· L2 || Περὶ οὗ] οὗ V5 P7 || χρηστός ἐστιν] χ(ριστὸ)ς ἐστιν L1 V5 | χριστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν + erträglich." [Mt 11,30]

– V1 P1 B2 L1 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → L1 → L2
Περὶ οὗ εἴρηκε] Γέγραπται ἐν εὐγγελίοις· L2 || Περὶ οὗ] οὗ V5 P7 || χρηστός ἐστιν] χ(ριστὸ)ς ἐστιν L1 V5 | χριστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν: – P1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (ζυγός μου χρηστός).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:19

(2,4a)
ὁ κατοικῶν ἐν οὐρανοῖς ἐκγελάσεται αὐτούς,
(4a) Der in den Himmeln wohnt, wird sie laut auslachen,
-
Expositio 20:
Ὡς ἀνόητα βουλευσαμένους: –
Weil sie Unverständiges beraten haben.

– V1 P1 M O L1 A1

→ V1 → A1 → P1 → M → L1
βουλευσαμένους] δηλονότι +
Expositio 20:
Ὡς ἀνόητα βουλευσαμένους: –
Weil sie Unverständiges beraten haben.

– V1 P1 M O L1 A1

→ V1 → A1 → P1 → M → L1
βουλευσαμένους] δηλονότι βουλευσαμένους A1 | βουλευσαμένοις V1* M O | βουλευσαμένους V1c

urn:cts:etf:psath.expps.grc:20

(2,4b)
καὶ ὁ κύριος ἐκμυκτηριεῖ αὐτούς.
(4b) und der Herr wird sie verhöhnen.
Expositio 21:
Ἀντὶ τοῦ μισήσει καὶ ἀποστραφήσεται: –
Anstelle von "er wird sie hassen und - verabscheuen".

– V1 P1 M O B2 L1 A1

→ V1 → A1 → B2 → P1 → M → L1
Ἀντὶ τοῦ] Ἐξουδενώσει γὰρ αὐτοὺς φησὶ - καὶ P1 || μισήσει] μισεῖ B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:21

+ verabscheuen".

– V1 P1 M O B2 L1 A1

→ V1 → A1 → B2 → P1 → M → L1
Ἀντὶ τοῦ] Ἐξουδενώσει γὰρ αὐτοὺς φησὶ + καὶ P1 || μισήσει] μισεῖ B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:21

(2,5a)
τότε λαλήσει πρὸς αὐτοὺς ἐν ὀργῇ αὐτοῦ
(5a) Dann wird er zu ihnen in seinem Zorn reden,
@@ -448,16 +448,16 @@ uns ihre Fesseln zerreißen." Was hat er denn im Zorn gesprochen, wenn nicht: "Weh euch, ihr Schriftgelehrten und Pharisäer!" [Mt 23,13 et seq.], "Weil weggenommen werden wird von euch das Königtum Gottes" [Mt 21,43], und "Wehe - euch, ihr Gesetzeskundigen". [Lc 11,46]

– V1 P1 M O B1 L1 A1 P6 Z V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L1
ἢ ὅτε ἔλεγον] ἢ ὅτε ἔλεγεν (ἔλεγε Z) B1 P6 Z | ὅτι ἔλεγον L1 || τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν] τοὺς δεσμοὺς A1 || παρ’ αὐτοῦ] αὐτοῦ M O | om. A1 || λαληθέντα] λαληθέντα ῥήματα A1 || λαληθέντα ἢ τὸ, οὐαὶ ὑμῖν + euch, ihr Gesetzeskundigen". [Lc 11,46]

– V1 P1 M O B1 L1 A1 P6 Z V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L1
ἢ ὅτε ἔλεγον] ἢ ὅτε ἔλεγεν (ἔλεγε Z) B1 P6 Z | ὅτι ἔλεγον L1 || τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν] τοὺς δεσμοὺς A1 || παρ’ αὐτοῦ] αὐτοῦ M O | om. A1 || λαληθέντα] λαληθέντα ῥήματα A1 || λαληθέντα ἢ τὸ, οὐαὶ ὑμῖν γραμματεῖς] λαληθέντα· οὐαὶ ὑμεῖς γραμματεῖς V1 | λαληθέντα· οὐαὶ ἡμῖν γραμματεῖς M O | λαληθέντα· εἰ τὸ οὐαὶ ὑμῖν γραμματεῖς B1 | λαληθέντα· τὸ οὐαὶ ὑμῖν - γραμματεῖς L1 P6 Z || γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι] φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς B1 | γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι - ὑποκριταὶ V5 P7 || ὅτι ἀρθήσεται] καὶ τὸ, ἀρθήσεται P1 | καὶ ἀρθήσεται B2 || ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ] ἡ βασιλεία P1 A1 || τοῦ θεοῦ – οὐαί] om. B1 || τοῦ θεοῦ] post τοῦ θεοῦ add. + γραμματεῖς L1 P6 Z || γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι] φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς B1 | γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι + ὑποκριταὶ V5 P7 || ὅτι ἀρθήσεται] καὶ τὸ, ἀρθήσεται P1 | καὶ ἀρθήσεται B2 || ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ] ἡ βασιλεία P1 A1 || τοῦ θεοῦ – οὐαί] om. B1 || τοῦ θεοῦ] post τοῦ θεοῦ add. καὶ δοθήσεται ἔθνη (ἔθνη P7* | ἔθνει P7m.sec.) ποιοῦντι τοὺς - καρποὺς αὐτῆς: – V5 P7 (glossa?) || καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί] τὸ αὐτὸ καὶ ὑμῖν οὐαὶ τοῖς + καρποὺς αὐτῆς: – V5 P7 (glossa?) || καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί] τὸ αὐτὸ καὶ ὑμῖν οὐαὶ τοῖς νομικοῖς P1 | καὶ πάλιν· καὶ ὑμῖν οὐαὶ τοὶς νομικοῖς A1 | καίτοι· καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς τὸ οὐαί L1 | καὶ τὸ καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς @@ -470,15 +470,15 @@
Expositio 23:
Ὡς ἀποβληθέντος τοῦ ἐξ ἰσραὴλ λαοῦ· τὴν εἰς τὰ ἔθνη γενομένην αὐτοῦ πίστιν, αὐτοῖς διηγεῖται: –
Gleich als wäre das israelitische Volk verworfen, erzählt er ihnen von dem unter die Heiden dringenden Glauben an - ihn.

– V1 P1 O B2 L1 A1 P6 Z V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P6 → P1 → L1
ἀποβληθέντος] ἀποκλιθέντος L1 || τὴν εἰς τὰ ἔθνη γενομένην] τῆς εἰς τὰ ἔθνη γενομένης - (vel γενομένην) P7 || γενομένην] γεναμένην A1 || αὐτοῦ] αὐτ** P6* | αὐτ[οῦ] P6m.sec. (ut. vid.) | αὐτὰ Z || πίστιν αὐτοῖς διηγεῖται] πίστιν αὐτὸς ὁ Χριστὸς - κατασημαίνει A1 || πίστιν αὐτοῖς] αὐτοῖς πίστιν V5 P7 || αὐτοῖς] οὕτω P1 | οὕτως L1

O: exp. 23 liegt zwischen den Psalmzeilen. + ihn.

– V1 P1 O B2 L1 A1 P6 Z V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P6 → P1 → L1
ἀποβληθέντος] ἀποκλιθέντος L1 || τὴν εἰς τὰ ἔθνη γενομένην] τῆς εἰς τὰ ἔθνη γενομένης + (vel γενομένην) P7 || γενομένην] γεναμένην A1 || αὐτοῦ] αὐτ** P6* | αὐτ[οῦ] P6m.sec. (ut. vid.) | αὐτὰ Z || πίστιν αὐτοῖς διηγεῖται] πίστιν αὐτὸς ὁ Χριστὸς + κατασημαίνει A1 || πίστιν αὐτοῖς] αὐτοῖς πίστιν V5 P7 || αὐτοῖς] οὕτω P1 | οὕτως L1

O: exp. 23 liegt zwischen den Psalmzeilen. Das graphische Erscheinungsbild legt nahe, dass diese zusammen mit dem Psalmtext abgeschrieben wurde. M hat exp. 23 ausgelassen.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:23

(2,6b)
ἐπὶ σιὼν ὄρος τὸ ἅγιον αὐτοῦ
(6b) auf Sion, seinem heiligen Berg.
-
Expositio 24:
Σιὼν τὴν ἐκκλησίαν δηλοῖ: –
Zion bezeichnet die Kirche.

– V1 P1 O B2 A1 P6 Z

→ V1 → A1 → B2 → P6 → P1
Σιὼν] σιὼν δὲ P6 Z

O: exp. 24 liegt zwischen den Psalmzeilen. M +

Expositio 24:
Σιὼν τὴν ἐκκλησίαν δηλοῖ: –
Zion bezeichnet die Kirche.

– V1 P1 O B2 A1 P6 Z

→ V1 → A1 → B2 → P6 → P1
Σιὼν] σιὼν δὲ P6 Z

O: exp. 24 liegt zwischen den Psalmzeilen. M hat sie ausgelassen. Syrische Version (Epitome): exp. 24 wird wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:24

(2,7a)
διαγγέλλων τὸ πρόσταγμα @@ -514,7 +514,7 @@ gezeugt.
Expositio 26a:
Ὅρα πῶς τὴν κατὰ σάρκα γέννησιν τοῦ μονογενοῦς, οἰκειοῦται ὁ πατὴρ: –
Beachte, wie der Vater die Geburt nach dem - Fleisch des Eingeborenen sich zu eigen macht.

– V1 P1 B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → L2
Ὅρα] Ὁρᾶς A1 || μονογενοῦς] μονογενοῦς + Fleisch des Eingeborenen sich zu eigen macht.

– V1 P1 B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → L2
Ὅρα] Ὁρᾶς A1 || μονογενοῦς] μονογενοῦς υἱοῦ V5 P7 A3 | μονογενοῦς [υἱοῦ] L2

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:26a

Expositio 26b:
Kατὰ τὸ ἀνθρώπινον λέγει: –
Er spricht in Bezug auf die menschliche Natur.

– A1

→ A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:26b

@@ -583,9 +583,9 @@
(2,12a)
δράξασθε παιδείας, μήποτε ὀργισθῇ κύριος
(12a) Ergreift die Unterweisung, damit der Herr nicht erzürnt wird
-
Expositio 30:
Τῆς εὐαγγελικῆς δηλονότι: –
Die des Evangeliums nämlich.

– V1 P1 M O B2 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Τῆς εὐαγγελικῆς] Ἐπιλάβεσθε τῆς ἐπιστήμης +
Expositio 30:
Τῆς εὐαγγελικῆς δηλονότι: –
Die des Evangeliums nämlich.

– V1 P1 M O B2 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Τῆς εὐαγγελικῆς] Ἐπιλάβεσθε τῆς ἐπιστήμης ante τῆς εὐαγγελικῆς add. B2 (glossa; cf. Hesychius, lex. s.v. δράξασθε παιδείας [Δ nr. 2321 - Latte]) || Τῆς εὐαγγελικῆς] Τῆς ἀγγελικῆς M O || δηλονότι] δηλονότι νομοθεσίας: + Latte]) || Τῆς εὐαγγελικῆς] Τῆς ἀγγελικῆς M O || δηλονότι] δηλονότι νομοθεσίας: – P1

L2: exp. 30 neben der betreffenden Psalmzeile hinzugefügt. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:30

@@ -593,8 +593,8 @@ δικαίας.
(12b) und ihr vom gerechten Weg abkommt und zugrunde geht,
Expositio 31:
Τοῦ εἰρηκότος ἐγὼ εἰμὶ ἡ ὁδός: –
Dessen, der gesagt hat: "Ich bin der Weg" [Ioh - 14,6].

– V1 P1 P6 Z B2

→ V1 → B2 → P6 → P1
Τοῦ] ὁδοῦ δὲ δικαίας ante - τοῦ add. P6 Z || ἡ ὁδός] add. V1m.ter.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:31

Expositio 30–31:
Ἐπικρατήσατε φησὶ τῆς εὐαγγελικῆς + 14,6].

– V1 P1 P6 Z B2

→ V1 → B2 → P6 → P1
Τοῦ] ὁδοῦ δὲ δικαίας ante + τοῦ add. P6 Z || ἡ ὁδός] add. V1m.ter.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:31

Expositio 30–31:
Ἐπικρατήσατε φησὶ τῆς εὐαγγελικῆς παιδείας· ἵνα μὴ ἔξω τοῦ λέγοντος ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς γένησθε: –
Er sagt: Ergreift die Unterweisung des Evangeliums, damit ihr nicht jenseits von dem seid, der sagt: "Ich bin der Weg". [Ιoh 14,6]

– A1

→ A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:30–31

@@ -648,9 +648,9 @@ deshalb den geistigen Feinden ausgeliefert ist; in der Bedrängnis hat sie dann gerufen und wurde von Gott erhört. Ja sie wurde sogar gerettet, weil nämlich der Gott von den Toten auferstanden ist. Denn er hat uns von den Fesseln des - Hades durch seinen eigenen Tod befreit.

– V5hyp P7hyp

→ V5
Ἰστέον] Σῶσον με κύριε φησὶν, + Hades durch seinen eigenen Tod befreit.

– V5hyp P7hyp

→ V5
Ἰστέον] Σῶσον με κύριε φησὶν, εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ εἰς πάντα ἐπενεχθῆναι τὸν λαὸν· (sic) - ante ἴστεον (ἰστέον P7) V5exp P7exp || ὅτι] ὡς V5exp P7exp || ἁμαρτήσασαν – δηλονότι] om. V5exp P7exp || αὐτὸς – θανάτῳ] αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ κύριος· ὁ + ante ἴστεον (ἰστέον P7) V5exp P7exp || ὅτι] ὡς V5exp P7exp || ἁμαρτήσασαν – δηλονότι] om. V5exp P7exp || αὐτὸς – θανάτῳ] αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ κύριος· ὁ τὰς μύλας τῶν λεόντων συνθλάσας καὶ αὐτός ἐστιν ἤτοι παρ’ αὐτοῦ ἡ σωτηρία: – V5exp P7exp (Ps 57,7b)

V5hyp P7hyp: Derselbe Text ist in zwei Fassungen vorhanden, nämlich am Beginn in Form einer Hypothesis (exp. 33b) und am Ende als Erklärung der @@ -667,7 +667,7 @@ οἱ θλίβοντές με;

(2a) Herr, wie haben sich die vermehrt, die mich bedrängen!
Expositio 34:
Τὸ τί, ἀντὶ τοῦ σφόδρα κεῖται: –
Das "wie" steht geschrieben anstelle von - "sehr".

– V1 O B1 B2 P3 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P3 → L2
Τὸ – κεῖται] Ἀντὶ τοῦ σφόδρα: – P3 || Τὸ τί] Τὸ O | Τὸ δὲ τί B2

L2: exp. 34 liegt zwischen den + "sehr".

– V1 O B1 B2 P3 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P3 → L2
Τὸ – κεῖται] Ἀντὶ τοῦ σφόδρα: – P3 || Τὸ τί] Τὸ O | Τὸ δὲ τί B2

L2: exp. 34 liegt zwischen den Psalmzeilen.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:34

(3,2b)
πολλοὶ ἐπανίστανται ἐπ᾽ ἐμέ·
(2b) Viele erheben sich gegen @@ -682,7 +682,7 @@
Expositio 35:
Ὁ θεὸς φησὶν αὐτοῦ, οὐ σώσει αὐτόν· εἰς γὰρ μόνην ἁμαρτίαν ἔβλεπον ἣν πεποιήκει· ἀγνοοῦντες αὐτοῦ τὴν μετάνοιαν: –
Sein Gott, sagt er, wird ihn nicht erretten. Denn sie richteten ihr Augenmerk stets allein auf die Sünde, die er begangen - hatte, und kannten seine Umkehr nicht.

– V1 P1 M O A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P1 → M
ἁμαρτίαν] τὴν ἁμαρτίαν A2 V4 V5 P7 || πεποιήκει] πεποιήκει ὁ Δαυῒδ A2 | ἐπεποιήκει V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:35

+ hatte, und kannten seine Umkehr nicht.

– V1 P1 M O A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P1 → M
ἁμαρτίαν] τὴν ἁμαρτίαν A2 V4 V5 P7 || πεποιήκει] πεποιήκει ὁ Δαυῒδ A2 | ἐπεποιήκει V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:35

(3,3c)
διάψαλμα.
(3c) Zwischenspiel.
(3,4a)
σὺ δέ, κύριε, @@ -697,7 +697,7 @@ ich zum Herrn,
Expositio 36:
Διδάσκει ὁ λόγος ὡς ἐν ταῖς περιστάσεσιν οὐκ ἄλλῳ, ἢ θεῷ μόνῳ προσιέναι δεῖ: –
Die Worte lehren, dass man in der Gefahr zu - niemand als zu Gott sich begeben soll.

– V1 P1 B1 A1 V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A1 → P1
προσιέναι] προϊένε (sic) A1 | προϊέναι V5 P7* | προσιέναι P7corr

exp. 36 mit Ps 3,5a verbunden (V1 P1 A1) + niemand als zu Gott sich begeben soll.

– V1 P1 B1 A1 V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A1 → P1
προσιέναι] προϊένε (sic) A1 | προϊέναι V5 P7* | προσιέναι P7corr

exp. 36 mit Ps 3,5a verbunden (V1 P1 A1) bzw. mit Ps 3,4a (B1), Ps 3,4 (V5 P7). A1: Eine verkürzende Paraphrase des Theodoret (comm. in Ps 3,5 [cf. PG 80,885 C4–7]) ist verbunden mit exp. @@ -708,8 +708,8 @@ seinem heiligen Berg aus.

Expositio 37:
Οὗτος ὁ καιρὸς τῆς προσελεύσεως· τὸ δὲ ἐξ ὄρους ἀντὶ τοῦ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ: –
Dies ist der Augenblick der Annäherung. Der - Ausdruck "vom Berg" steht anstelle von "vom Himmel".

– V1 P1 A1

→ V1 → A1 → P1
Οὗτος – ἀντὶ τοῦ] om. A1 || ἐκ τοῦ οὐρανοῦ] Ἐκ τοῦ οὐρανοῦ δηλονότι: - – A1 || ἀντὶ τοῦ] ἀντὶ τὸ V1 P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:37

+ Ausdruck "vom Berg" steht anstelle von "vom Himmel".

– V1 P1 A1

→ V1 → A1 → P1
Οὗτος – ἀντὶ τοῦ] om. A1 || ἐκ τοῦ οὐρανοῦ] Ἐκ τοῦ οὐρανοῦ δηλονότι: + – A1 || ἀντὶ τοῦ] ἀντὶ τὸ V1 P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:37

(3,5c)
διάψαλμα.
(5c) Zwischenspiel.
(3,6a)
ἐγὼ ἐκοιμήθην καὶ @@ -717,9 +717,9 @@ schlief ein;
Expositio 38:
Τὸν περὶ τὸν νοῦν ὕπνον· δι’ οὗ καὶ εἰς τὴν ἁμαρτίαν κατέπεσον: –
Den Schlaf des Geistes, durch den ich in die - Sünde fiel.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
Τὸν περὶ] Ἐγὼ ἐκοιμήθην ante - τὸν περὶ add. V1 P1 || Ἐγὼ ἐκοιμήθην – ὕπνον] Ἐγὼ ἐκοιμήθην καὶ ὕπνωσα, τὸν περὶ - τοῦ νοῦ ὕπνον φησὶν P1 || εἰς τὴν ἁμαρτίαν] εἰς ἁμαρτίαν A1 A2 V4 || κατέπεσον] κατέπεσε(ν) B2 A1 A2 V4

A1: Exp 38 ist mit einer verkürzenden + Sünde fiel.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
Τὸν περὶ] Ἐγὼ ἐκοιμήθην ante + τὸν περὶ add. V1 P1 || Ἐγὼ ἐκοιμήθην – ὕπνον] Ἐγὼ ἐκοιμήθην καὶ ὕπνωσα, τὸν περὶ + τοῦ νοῦ ὕπνον φησὶν P1 || εἰς τὴν ἁμαρτίαν] εἰς ἁμαρτίαν A1 A2 V4 || κατέπεσον] κατέπεσε(ν) B2 A1 A2 V4

A1: Exp 38 ist mit einer verkürzenden Paraphrase des Theodoret (comm. in Ps 3,6 [cf. PG 80,885 D1–2; 888 Α1–4]) verbunden. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:38

@@ -733,7 +733,7 @@ fürchten vor Zehntausenden des Volkes,
Expositio 39 (dubium):
Tῶν μετὰ τοῦ Ἀβεσσαλώμ· ἀνάξεις δὲ καὶ ἐπὶ τοὺς δαίμονας: –
Vor denen, die auf der Seite des Absaloms sind. - Du wirst sie auch auf die Dämonen beziehen können.

– A1 B2

→ A1 → B2
ἀνάξεις ... δαίμονας] om. B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:39

+ Du wirst sie auch auf die Dämonen beziehen können.

– A1 B2

→ A1 → B2
ἀνάξεις ... δαίμονας] om. B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:39

(3,7b)
τῶν κύκλῳ συνεπιτιθεμένων μοι.
(7b) die mich gemeinsam ringsum angreifen.
@@ -748,7 +748,7 @@ geschlagen, die mich vergeblich angefeindet haben.
Expositio 40:
Ἀντὶ τοῦ πατάξεις· οὐ γὰρ ἠδικημένοι ἐπετίθεντο: –
Anstelle von "du wirst schlagen". Denn sie - griffen stets an, ohne Unrecht erlitten zu haben.

– V1 P1 M O A1 V4 L2

→ V1 → A1 → A1 → P1 → M → L2
Ἀντὶ – πατάξεις] Ἀντὶ τοῦ πατάξεις τοὺς δαίμονας: – V4 || πατάξεις] πατάξης P1 || οὐ γὰρ ἠδικημένοι ἐπετίθεντο] om. L2 V4 || ἠδικημένοι] ἠδικημένοι παρ’ αὐτοῦ A1 | ἡδικημένοις P1 || ἐπετίθεντο] ἐπετίθοντο V1

V1: exp. 40 mit Ps 3,8b + griffen stets an, ohne Unrecht erlitten zu haben.

– V1 P1 M O A1 V4 L2

→ V1 → A1 → A1 → P1 → M → L2
Ἀντὶ – πατάξεις] Ἀντὶ τοῦ πατάξεις τοὺς δαίμονας: – V4 || πατάξεις] πατάξης P1 || οὐ γὰρ ἠδικημένοι ἐπετίθεντο] om. L2 V4 || ἠδικημένοι] ἠδικημένοι παρ’ αὐτοῦ A1 | ἡδικημένοις P1 || ἐπετίθεντο] ἐπετίθοντο V1

V1: exp. 40 mit Ps 3,8b verbunden. L2: exp. 40 ist über der Kolumne des Psalmtextes.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:40

(3,8c)
ὀδόντας ἁμαρτωλῶν συνέτριψας.
(8c) Die Zähne der Sünder @@ -774,19 +774,19 @@ der Bedrängnis gerufen und wurde von Gott erhört, weil er auferstanden ist, nämlich von den Toten. Und er selbst, der Herr, der die Kinnbacken der Löwen zerdrückte, schlug die Dämonen, die uns töricht hassen. [Ps 57,7b] Er selbst - oder bei ihm ist die Rettung.

– V1 P1 M O A1 P6 Z N2 V5exp P7exp

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M
φησὶ κύριε] κύριε φησὶν V5exp P7exp || εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ εἰς πάντα ἐξενηνέχθαι τὸν + oder bei ihm ist die Rettung.

– V1 P1 M O A1 P6 Z N2 V5exp P7exp

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M
φησὶ κύριε] κύριε φησὶν V5exp P7exp || εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ εἰς πάντα ἐξενηνέχθαι τὸν λαόν] τοῦτο δὲ καὶ εἰς πάντα τὸν λαὸν - ἐξενεχθῆναι εὔχομαι N2 || εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ] εὔχομαι δὲ τούτω καὶ O | εὔχομαι δὲ καὶ - τοῦτο P6 Z || εἰς πάντα ἐξενηνέχθαι τὸν λαόν] εἰς πάντα (πάντας O) ἐξενηνέχθαι τὸν - ψαλμὸν M O || ἐξενηνέχθαι] ἐξενεχθῆναι P1 A1 P6 Z N2 | ἐπενεχθῆναι V5exp P7exp || ἰστέον – σωτηρία] om. A1 || ἰστέον] ἵστεον O V5 || εἰς τὴν ἀνθρωπότητα] εἰς τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν - V5exp P7exp || ἁμαρτοῦσαν – ματαίως ] om. V5exp P7exp || ἁμαρτοῦσαν μὲν καὶ διὰ τοῦτο] ἁμαρτοῦσαν καὶ δι᾿ αὐτὸ - τοῦτο P6 Z N2 || ἁμαρτοῦσαν] ἁμαρτῶσαν V1 P1 M O || παραδεδομένην] παραδιδομένην P1 || τοῖς νοητοῖς] τοῖς ἀνοήτοις P1 | ἐν τοῖς νοητοῖς P6 || καὶ ἐπακουσθεῖσαν – σωτηρία] καὶ ἐπακουσθεῖσαν παρὰ τοῦ + ἐξενεχθῆναι εὔχομαι N2 || εὔχομαι δὲ τοῦτο καὶ] εὔχομαι δὲ τούτω καὶ O | εὔχομαι δὲ καὶ + τοῦτο P6 Z || εἰς πάντα ἐξενηνέχθαι τὸν λαόν] εἰς πάντα (πάντας O) ἐξενηνέχθαι τὸν + ψαλμὸν M O || ἐξενηνέχθαι] ἐξενεχθῆναι P1 A1 P6 Z N2 | ἐπενεχθῆναι V5exp P7exp || ἰστέον – σωτηρία] om. A1 || ἰστέον] ἵστεον O V5 || εἰς τὴν ἀνθρωπότητα] εἰς τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν + V5exp P7exp || ἁμαρτοῦσαν – ματαίως ] om. V5exp P7exp || ἁμαρτοῦσαν μὲν καὶ διὰ τοῦτο] ἁμαρτοῦσαν καὶ δι᾿ αὐτὸ + τοῦτο P6 Z N2 || ἁμαρτοῦσαν] ἁμαρτῶσαν V1 P1 M O || παραδεδομένην] παραδιδομένην P1 || τοῖς νοητοῖς] τοῖς ἀνοήτοις P1 | ἐν τοῖς νοητοῖς P6 || καὶ ἐπακουσθεῖσαν – σωτηρία] καὶ ἐπακουσθεῖσαν παρὰ τοῦ θεοῦ· καὶ μὴν καὶ σωθεῖσαν διὰ τοῦ ἀναστῆναι αὐτὸν ἐκ νεκρῶν δηλονότι· καὶ πατάξαι τοὺς ἐχθραίνοντας ἡμῖν δαίμονας· αὐτὸς γὰρ ὁ τὰς μύλας τῶν λεόντων συνθλάσας κύριος, καὶ αὐτοῦ ἐστιν ἤτοι παρ’ αὐτοῦ ἡ σωτηρία: - – P6 Z N2 || αὐτὸς – ἡ σωτηρία] αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ κύριος· ὁ + – P6 Z N2 || αὐτὸς – ἡ σωτηρία] αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ κύριος· ὁ τὰς μύλας τῶν λεόντων συνθλάσας καὶ αὐτός ἐστιν ἤτοι παρ’ αὐτοῦ ἡ - σωτηρία: – V5exp P7exp || τὰς μύλας] τὰς μώλας fort. M* O* | τὰς μύλας Mcorr Ocorr || κύριος] om. M O

V1: exp. 41 mit Ps 3,9a verbunden. + σωτηρία: – V5exp P7exp || τὰς μύλας] τὰς μώλας fort. M* O* | τὰς μύλας Mcorr Ocorr || κύριος] om. M O

V1: exp. 41 mit Ps 3,9a verbunden. V1 P1: καὶ πατάξαι – δαίμονας hängt von αὐτὸς – ἡ σωτηρία ab. M O P6 Z N2: καὶ πατάξαι – δαίμονας hängt von διὰ ab; αὐτὸς – ἡ σωτηρία sind Nominalsätze. V5exp P7exp: Durch Auslassung @@ -845,14 +845,14 @@ hörte mich der Gott meiner Gerechtigkeit an.

Expositio 43:
Ὅμοιον τὸ ἔτι σοῦ λαλοῦντος ἐρῶ, ἰδοὺ πάρειμι: –
Gleich ist die Stelle "Da du noch redest, werde - ich sagen: Siehe, ich bin da." [Is 58,9]

– V1 P1 M O A1

→ V1 → A1 → P1 → M
Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον τῷ V5 P1 || σοῦ λαλοῦντος] λαλοῦντος σου P1 || ἐρῶ] ἐρεῖ P1 | om. M A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:43

+ ich sagen: Siehe, ich bin da." [Is 58,9]

– V1 P1 M O A1

→ V1 → A1 → P1 → M
Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον τῷ V5 P1 || σοῦ λαλοῦντος] λαλοῦντος σου P1 || ἐρῶ] ἐρεῖ P1 | om. M A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:43

(4,2b)
ἐν θλίψει ἐπλάτυνάς μοι·
(2b) In der Bedrängnis hast du mir Raum geschaffen.
Expositio 44:
Οὐ μόνον φησὶ τῶν περιστάσεων ἐξήγαγες, ἀλλὰ καὶ εἰς εὐρυχωρίαν πολλὴν στῆναι παρεσκεύασας: –
Du hast mich nicht bloß, will er sagen, aus der Gefahr hinausgeführt, sondern dafür gesorgt, dass ich in einem weiten Raum frei - stehen kann.

– V1 P1 A1 A2 V4 P6 Z N2

→ V1 → A2 → A1 → P6 → P1
τῶν περιστάσεων] ἐκ τῶν περιστάσεων A1 || ἐξήγαγες] ἐξήγαγεν P6* | ἐξήγαγες P6corr || εὐρυχωρίαν] εὑρυχορείαν P1 || εὐρυχωρίαν πολλὴν στῆναι + stehen kann.

– V1 P1 A1 A2 V4 P6 Z N2

→ V1 → A2 → A1 → P6 → P1
τῶν περιστάσεων] ἐκ τῶν περιστάσεων A1 || ἐξήγαγες] ἐξήγαγεν P6* | ἐξήγαγες P6corr || εὐρυχωρίαν] εὑρυχορείαν P1 || εὐρυχωρίαν πολλὴν στῆναι παρεσκεύασας] εὐρυχωρίαν στῆναι πεποίηκας A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:44

(4,2c)
οἰκτίρησόν με καὶ @@ -862,8 +862,8 @@ αὐτοῦ, τούτου χάριν ἐπὶ τοὺς οἰκτιρμοὺς ἀνατρέχει τοῦ θεοῦ, τὸ πᾶν ἐκείνοις ἀνατιθείς: –
Da er, wie er sagt, erhört worden ist wegen seiner Gerechtigkeit, so wendet er sich deshalb dem Erbarmen Gottes zu, indem - er diesem alles weiht.

– V1 M O P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P6 → → L2
εἰσηκούσθη] εἰσηκούσθην N2 || φησὶν] ἔφη P6 Z V5 P7 L2 A3 || ἐπὶ τοὺς οἰκτιρμοὺς] καὶ ἐπὶ τοὺς - οἰκτιρμοὺς M O || ἀνατρέχει] ἀνατρέχειν Z V5 P7 A3 | ἀνατρέχειν με δεῖ N2 || τὸ πᾶν ἐκείνοις ἀνατιθείς] om. P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἀνατιθείς] ἂν τιθεὶς O

M O: exp. 45 bildet eine Einheit mit exp. + er diesem alles weiht.

– V1 M O P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P6 → → L2
εἰσηκούσθη] εἰσηκούσθην N2 || φησὶν] ἔφη P6 Z V5 P7 L2 A3 || ἐπὶ τοὺς οἰκτιρμοὺς] καὶ ἐπὶ τοὺς + οἰκτιρμοὺς M O || ἀνατρέχει] ἀνατρέχειν Z V5 P7 A3 | ἀνατρέχειν με δεῖ N2 || τὸ πᾶν ἐκείνοις ἀνατιθείς] om. P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἀνατιθείς] ἂν τιθεὶς O

M O: exp. 45 bildet eine Einheit mit exp. 46a.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:45

(4,3a)
υἱοὶ ἀνθρώπων, ἕως πότε βαρυκάρδιοι;
(3a) Menschenkinder, wie @@ -916,7 +916,7 @@
Expositio 47:
Ἀντὶ τοῦ γνῶτε τοιγαροῦν οἱ πεποιθότες ἐπὶ πλήθει, ὡς θαυμαστὸν ἀπέδειξε τὸν πεποιθότα ἐπ’ αὐτῷ: –
Anstelle von "Wisset also, die ihr auf eine große Schar vertraut, dass er Wunderbares an dem gewirkt hat, der auf ihn - vertraut".

– V1 P1 M O A1 B2

→ V1 → A1 → B2 → P1 → M
Ἀντὶ τοῦ γνῶτε] Γνῶτε A1 || τὸν πεποιθότα] πεποιθότα O || ἐπ’ αὐτῷ] ἐπ’ αὐτόν A1

Syrische Version (Epitome): exp. 47 wird + vertraut".

– V1 P1 M O A1 B2

→ V1 → A1 → B2 → P1 → M
Ἀντὶ τοῦ γνῶτε] Γνῶτε A1 || τὸν πεποιθότα] πεποιθότα O || ἐπ’ αὐτῷ] ἐπ’ αὐτόν A1

Syrische Version (Epitome): exp. 47 wird wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:47

(4,4b)
κύριος εἰσακούσεταί μου ἐν τῷ κεκραγέναι με πρὸς αὐτόν.
(4b) Der Herr wird mich @@ -958,8 +958,8 @@ κατανύγητε: –
Das spricht er zu den Seinen, wie auch zu allen Menschen. Wenn ihr auch, wie er sagt, vom Zorn erfasst werdet, so macht ihn doch wirkungslos durch Zerknirschung in Stille. Denn das wollen die Worte - sagen: "auf euren Lagern seid zerknirscht".

– V1 P1 M O A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P1 → M → L2
ἰδίους] ἰουδαίους A3 || τὰ τοιαῦτα] ταῦτα P1 | ταῦτα bis scriptum O || ὡς] [καὶ ὡ]ς A1 | ὡς καὶ V5 P7 L2 A3 || δέξησθε] δέ[ξεσθε] A1 || τὴν ὀργὴν] ὀργὴν O || ἀπoφήνατε] ἀπεφήνατε P1 | ἀ[πεφήνατε] A1 || τῇ ἐν ἡσυχίᾳ] τῇ ἡσυχίᾳ V5 P7 L2 A3 || κατανυγῇ] κατανυγήτε V5corr | κατανύγητε (-τε supra lin. - add.) L2 || ἐν ταῖς κοίταις] ἐπ[ὶ ταῖς κοί]ταις A1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + sagen: "auf euren Lagern seid zerknirscht".

– V1 P1 M O A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P1 → M → L2
ἰδίους] ἰουδαίους A3 || τὰ τοιαῦτα] ταῦτα P1 | ταῦτα bis scriptum O || ὡς] [καὶ ὡ]ς A1 | ὡς καὶ V5 P7 L2 A3 || δέξησθε] δέ[ξεσθε] A1 || τὴν ὀργὴν] ὀργὴν O || ἀπoφήνατε] ἀπεφήνατε P1 | ἀ[πεφήνατε] A1 || τῇ ἐν ἡσυχίᾳ] τῇ ἡσυχίᾳ V5 P7 L2 A3 || κατανυγῇ] κατανυγήτε V5corr | κατανύγητε (-τε supra lin. + add.) L2 || ἐν ταῖς κοίταις] ἐπ[ὶ ταῖς κοί]ταις A1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (εἰ καὶ – κατανυγῇ).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:49

(4,5d)
διάψαλμα.
(5d) Zwischenspiel.
@@ -973,9 +973,9 @@ περιεσόμεθα, ἢ δίκαια πράττοντες· καὶ τοῦτο ὥσπερ θυσίαν ἀναπέμποντες τῷ θεῷ;
Er lehrt, wie wir die Feinde überwinden werden. Wie werden wir sie überwinden, wenn nicht indem wir gerechte Werke - vollbringen und diese wie ein Opfer zu Gott hinaufsenden?

– V1 P1 B2 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1
Διδάσκει] Διδάσκει δὲ P6 Z || πῶς δὲ – πράττοντες] πῶς δὲ περιεσόμεθα τῶν ἐχθρῶν; ἢ + vollbringen und diese wie ein Opfer zu Gott hinaufsenden?

– V1 P1 B2 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1
Διδάσκει] Διδάσκει δὲ P6 Z || πῶς δὲ – πράττοντες] πῶς δὲ περιεσόμεθα τῶν ἐχθρῶν; ἢ δίκαια πράττοντες B2 | πῶς δὲ, εἰ - δικαιοπραγμονοῦντες V5 P7 || ἢ] εἰ P1 || τοῦτο] ταῦτα B2 V5 P7

P6 Z N2: exp. 50a ist mit der verkürzenden + δικαιοπραγμονοῦντες V5 P7 || ἢ] εἰ P1 || τοῦτο] ταῦτα B2 V5 P7

P6 Z N2: exp. 50a ist mit der verkürzenden Paraphrase des Eusebius (fr. 5 in Ps 4,6 [Villani]) verbunden. Das Gefüge wird Eusebius zugeschrieben. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (δίκαια – τῷ θεῷ).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:50a

Expositio 50b (dubium):
Ὅτι ἀληθὴς θυσία ἡ κατὰ ψυχὴν δικαιοσύνη, @@ -987,7 +987,7 @@ uns das Gute zeigen?
Expositio 51:
Ταῦτα τῶν περὶ τὰς διοικήσεις τοῦ θεοῦ ὀλιγωρούντων τὰ ῥήματα: –
Diese sind die Worte derjenigen, die die - Anordnungen Gottes geringschätzen.

– V1 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P6
τῶν] om. V5 | supra lin. add. P7

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + Anordnungen Gottes geringschätzen.

– V1 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P6
τῶν] om. V5 | supra lin. add. P7

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:51

(4,7b)
ἐσημειώθη ἐφ᾽ ἡμᾶς τὸ φῶς τοῦ προσώπου σου, κύριε.
(7b) Auf uns ist das Licht @@ -1000,7 +1000,7 @@ ἐδίδαξεν ἡμᾶς τὰ ὄντως ἀγαθὰ· δι᾿ ἃ καὶ τὴν νοητὴν εὐφροσύνην ἐσχήκαμεν τὴν εἰς νοῦν καὶ καρδίαν: –
Das Licht des Herrn ist Christus, der uns die wahren Güter gelehrt hat, wegen deren wir auch die geistige Freude im Geist und - Herzen genossen haben.

– V1 M O B2 A1 V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → M
ὃς] ὡς O || ἐδίδαξεν] διδάξας V5 P7 || ἡμᾶς] ἡμῖν B2 || τὰ ὄντως ἀγαθὰ] τα ὄντα ἀγαθὰ M O || δι᾿ ἃ καὶ] διὰ V1 M O | διαὐτοῦ [γὰρ] A1 || εὐφροσύνην ἐσχήκαμεν] εὐφροσύνην ἣν + Herzen genossen haben.

– V1 M O B2 A1 V5 P7

→ V1 → V5 → A1 → B2 → M
ὃς] ὡς O || ἐδίδαξεν] διδάξας V5 P7 || ἡμᾶς] ἡμῖν B2 || τὰ ὄντως ἀγαθὰ] τα ὄντα ἀγαθὰ M O || δι᾿ ἃ καὶ] διὰ V1 M O | διαὐτοῦ [γὰρ] A1 || εὐφροσύνην ἐσχήκαμεν] εὐφροσύνην ἣν ἐσχήκαμεν V1 M | εὐφροσύνην καὶ δ[ικαι]οσύνην A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:52

(4,8b)
ἀπὸ καιροῦ σίτου καὶ @@ -1009,8 +1009,8 @@
Expositio 53:
Ἐν τούτοις εὐθηνοῦντες οἱ περὶ τὴν γῆν ἐπτοημένοι, ἐνόμισαν τὰ ὄντως ἀγαθὰ ἔχειν: –
Die, die nach dem Irdischen verlangen, fühlten sich sehr wohl bei diesen Dingen, und dachten, die wahrhaften Güter zu - besitzen.

– V1 M O A1 P6 Z N2

→ V1 → A1 → P6 → M
εὐθηνοῦντες] εὐθυνοῦντες M O || εὐθηνοῦντες οἱ περὶ τὴν] post εὐθηνο- non legi - possunt A1 || ἐνόμισαν τὰ ὄντως] non legi possunt A1

+ besitzen.

– V1 M O A1 P6 Z N2

→ V1 → A1 → P6 → M
εὐθηνοῦντες] εὐθυνοῦντες M O || εὐθηνοῦντες οἱ περὶ τὴν] post εὐθηνο- non legi + possunt A1 || ἐνόμισαν τὰ ὄντως] non legi possunt A1

P6 Z N2: exp. 53 anonym (P6 N2) bzw. Hesychius zugeschrieben (Z). Syrische Version (Epitome): exp 53 wird wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:53

@@ -1040,13 +1040,13 @@ liebende Seele, oder die Kirche. Was ist, das sie erbt? Was Auge nicht sah und Ohr nicht hörte und zum Herzen des Menschen nicht aufstieg. [1Cor 2,9] Sie betet aber auch, was sie tun sollte, um erhört zu werden, indem sie ihre eigene - Aufrichtigkeit darstellt und die Bosheit der Schuldigen verklagt.

– V1 M O B2 B2m.sec. A1

→ V1 → A1 → A1 → B2 → B2 → M
Ἡ – ἐκκλησία] Ἡ κληρονομοῦσα ἐστὶ θεοφιλὴς ψυχῆς + Aufrichtigkeit darstellt und die Bosheit der Schuldigen verklagt.

– V1 M O B2 B2m.sec. A1

→ V1 → A1 → A1 → B2 → B2 → M
Ἡ – ἐκκλησία] Ἡ κληρονομοῦσα ἐστὶ θεοφιλὴς ψυχῆς (ψυχή A1corr)· ἐστί καὶ - ἡ ἐκκλησία· A1 || ἤτοι ἐκκλησία] ἤ ἡ ἐκκλ[ησία] B2m.sec. || τί δέ ἐστιν – τὴν πονηρίαν] om. B2m.sec. || κληρονομεῖ, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ ἴδεν] κληρονομεῖ; ἅπερ ὀφθαλμὸς οὐκ - οἶδεν B2 || καὶ οὖς – τὴν πονηρίαν] om. B2 || οὖς] οὓς M O || καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ - ἀνέβη] καὶ τὰ ἐξῆς M O || εὔχεται – τὴν πονηρίαν] [Εὔχετα]ι ἱκετηρίαν ποιουμένη + ἡ ἐκκλησία· A1 || ἤτοι ἐκκλησία] ἤ ἡ ἐκκλ[ησία] B2m.sec. || τί δέ ἐστιν – τὴν πονηρίαν] om. B2m.sec. || κληρονομεῖ, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ ἴδεν] κληρονομεῖ; ἅπερ ὀφθαλμὸς οὐκ + οἶδεν B2 || καὶ οὖς – τὴν πονηρίαν] om. B2 || οὖς] οὓς M O || καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ + ἀνέβη] καὶ τὰ ἐξῆς M O || εὔχεται – τὴν πονηρίαν] [Εὔχετα]ι ἱκετηρίαν ποιουμένη εἰσακουσθῆναι· τό τε ἑαυτῆς εὐθὲς παριστῶσα καὶ τῶν ἐναντίων - διαβάλλουσα τὴν πονηρίαν· ... A1 || αἰτίων] αἰτιῶν + διαβάλλουσα τὴν πονηρίαν· ... A1 || αἰτίων] αἰτιῶν M

A1: Ἡ – ἀνέβη verbunden mit Ps 5,1; εὔχεται – τὴν πονηρίαν mit Ps 5,2a. Dieser letzte Teil ist mit Theodoret (comm. in Ps 5,2–3b [PG 80,896 C10–12]) verbunden. V4: Die kurze Hypothesis (Καὶ @@ -1089,7 +1089,7 @@

Expositio 57:
Ἐν ἀπολαύσει φησὶν τοῦ νοητοῦ γενομένη φωτὸς, προσεύξομαί σοι· διὸ καὶ εἰσακουσθῆναι πιστεύω: –
Nachdem sie (die Seele) in den Genuss des geistigen Lichtes gekommen ist, sagt er, will ich zu dir beten. Deshalb - vertraue ich darauf, dass ich erhört werde.

– V1 P1 M O B1 B2 A1

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P1 → M
Ἐν ἀπολαύσει] Ἐν ἀναπαύσει B1 || γενομένη] γενόμενος P1 | γενάμενος B1 || πιστεύω] πιστέω M

V1: exp. 57 mit Ps 5,4a verbunden. Auch Ps + vertraue ich darauf, dass ich erhört werde.

– V1 P1 M O B1 B2 A1

→ V1 → B1 → A1 → B2 → P1 → M
Ἐν ἀπολαύσει] Ἐν ἀναπαύσει B1 || γενομένη] γενόμενος P1 | γενάμενος B1 || πιστεύω] πιστέω M

V1: exp. 57 mit Ps 5,4a verbunden. Auch Ps 5,3c – wenn nicht sogar Ps 5,2–3b – wird von der Erklärung berücksichtigt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:57

(5,4b)
τὸ πρωὶ παραστήσομαί @@ -1102,10 +1102,10 @@ nämlich sich schon vom Bett weg vor Gott hinzustellen und mit der Danksagung der Sonne zuvorzukommen. Denn so, sagt er, werde ich deine göttlichen und heiligen Geheimnisse betrachten, die du denen bereitet hast, die dich - lieben.

– V1 M O B1 B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A1 → B2 → M → L2
εἰς ἁγνείας καύχημα] ἁγνείας καύχημα B1 B2 | προσευχῆς ἐφόδιον A1 | ἀγωνίας - καύχημα V5 P7 L2 A3 || τὸ] τῷ B1 || ἐκ κοίτης αὐτῆς] ἐκ τῆς κοίτης αὐτῆς - V5 P7 L2 A3 || παρίστασθαι] προΐστασθαι V5 P7* L2* A3 | παρΐστασθαι P7corr L2corr || ἐν εὐχαριστίᾳ] εὐχαριστεῖα B1 | ἐν ἐξομολογήσει καὶ - εὐχαριστείᾳ A1 || οὕτω – σε] om. B1 A1

M O: exp. 57 liegt zwischen den Psalmzeilen + lieben.

– V1 M O B1 B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A1 → B2 → M → L2
εἰς ἁγνείας καύχημα] ἁγνείας καύχημα B1 B2 | προσευχῆς ἐφόδιον A1 | ἀγωνίας + καύχημα V5 P7 L2 A3 || τὸ] τῷ B1 || ἐκ κοίτης αὐτῆς] ἐκ τῆς κοίτης αὐτῆς + V5 P7 L2 A3 || παρίστασθαι] προΐστασθαι V5 P7* L2* A3 | παρΐστασθαι P7corr L2corr || ἐν εὐχαριστίᾳ] εὐχαριστεῖα B1 | ἐν ἐξομολογήσει καὶ + εὐχαριστείᾳ A1 || οὕτω – σε] om. B1 A1

M O: exp. 57 liegt zwischen den Psalmzeilen (M) bzw. unter der Kolumne des Bibeltextes, wo sie mit einem Verweiszeichen verbunden wird (O).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:58

(5,5a)
ὅτι οὐχὶ θεὸς θέλων @@ -1241,7 +1241,7 @@ lügenhaft;
Expositio 62:
Τῶν σοφῶν τοῦ αἰῶνος τούτου· ἢ καὶ τῶν αἱρετικῶν· οὗτοι γὰρ ἀληθείας λόγους οὐκ ἴσασιν: –
Das der Weisen dieser Welt, oder auch der - Häretiker. Denn diese kennen die Worte der Wahrheit nicht.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 A2 V4 P6 Z

→ V1 → B1 → A2 → A1 → B2 → P6 → P1 → M
ἢ καὶ] ἤτοι B1 B2 | καὶ ἡ P6 Z || αἱρετικῶν] post αἱρετικῶν add. δόξα, εἰς τὸ αὐτὸ συμβαίνουσά ἐστιν· Z || ἀληθείας λόγους] ἀληθείας λόγον P1 | λόγους ἀληθείας V4 || ἴσασιν] ἴ*ασιν O

P6: Der Zusatz δόξα – ἐστιν ist in P6 nicht + Häretiker. Denn diese kennen die Worte der Wahrheit nicht.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 A2 V4 P6 Z

→ V1 → B1 → A2 → A1 → B2 → P6 → P1 → M
ἢ καὶ] ἤτοι B1 B2 | καὶ ἡ P6 Z || αἱρετικῶν] post αἱρετικῶν add. δόξα, εἰς τὸ αὐτὸ συμβαίνουσά ἐστιν· Z || ἀληθείας λόγους] ἀληθείας λόγον P1 | λόγους ἀληθείας V4 || ἴσασιν] ἴ*ασιν O

P6: Der Zusatz δόξα – ἐστιν ist in P6 nicht vorhanden. N2: Zwischen f. 39r und f. 40r ist mindestens ein Blatt ausgefallen.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:62

(5,10c)
τάφος ἀνεῳγμένος ὁ @@ -1250,7 +1250,7 @@
(5,10d)
ταῖς γλώσσαις αὐτῶν ἐδολιοῦσαν.
(10d) mit ihren Zungen haben sie betrogen.
-
Expositio 63:
Τὰ νεκρὰ ἐρευγόμενοι δόγματα: –
Indem sie tote Lehren ausspucken.

– V1 P1 M O B1marg. B2

→ V1 → B1 → B2 → P1 → M
τὰ] καὶ τὰ P1 || ἐρευγόμενοι] ἐρεύγονται P1 || δόγματα] ῥήματα B1 B2

V1: Ps 5,10d und Ps 5,11a bilden eine +

Expositio 63:
Τὰ νεκρὰ ἐρευγόμενοι δόγματα: –
Indem sie tote Lehren ausspucken.

– V1 P1 M O B1marg. B2

→ V1 → B1 → B2 → P1 → M
τὰ] καὶ τὰ P1 || ἐρευγόμενοι] ἐρεύγονται P1 || δόγματα] ῥήματα B1 B2

V1: Ps 5,10d und Ps 5,11a bilden eine einzige Verszeile.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:63

(5,11a)
κρῖνον αὐτούς, ὁ θεός·
(11a) Richte sie, @@ -1261,8 +1261,8 @@ von ihren Plänen;
Expositio 64:
Ταῦτα γάρ φησιν πάντα τὰ διαβούλια κατ’ ἐμοῦ ἐποιοῦντο, τῇ κατὰ θεόν μου προκοπῇ ἐναντιούμενοι: –
All diese Pläne, sagt er, machten sie gegen - mich, weil sie sich meinem gottgemäßen Fortschritt widersetzen wollten.

– V1 P1 M O V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P1 → M → L2
Ταῦτα – ἐποιοῦντο] Ταῦτα φησὶ(ν) τὰ - διαβούλια· ἃ κατ’ ἐμοῦ ποιοῦνται V5 P7 L2 A3 || πάντα τὰ διαβούλια] τὰ διαβούλια πάντα P1 || ἐναντιούμενοι] φθονούμενοι V5 P7 L2 A3

M O: exp. 64 bildet eine Einheit mit exp. + mich, weil sie sich meinem gottgemäßen Fortschritt widersetzen wollten.

– V1 P1 M O V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P1 → M → L2
Ταῦτα – ἐποιοῦντο] Ταῦτα φησὶ(ν) τὰ + διαβούλια· ἃ κατ’ ἐμοῦ ποιοῦνται V5 P7 L2 A3 || πάντα τὰ διαβούλια] τὰ διαβούλια πάντα P1 || ἐναντιούμενοι] φθονούμενοι V5 P7 L2 A3

M O: exp. 64 bildet eine Einheit mit exp. 65. L2: exp. 64 liegt zwischen den Psalmzeilen.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:64

(5,11c)
κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀσεβειῶν αὐτῶν ἔξωσον αὐτούς,
(11c) da ihre gottlosen @@ -1273,9 +1273,9 @@
Expositio 65:
Οἱ γὰρ διώκοντες τὴν φίλα τῷ θεῷ πράττουσαν ψυχὴν, θεὸν παραπικραίνουσιν θεομαχοῦντες σαφῶς: –
Denn diejenigen, die die Seele verfolgen, weil sie Gott wohlgefällige Dinge tut, sie erbittern Gott, da sie offensichtlich - Kämpfer gegen Gott sind.

– V1 P1 M O B1 A2 V4

→ V1 → B1 → A2 → P1 → M
τὴν φίλα τῷ θεῷ πράττουσαν + Kämpfer gegen Gott sind.

– V1 P1 M O B1 A2 V4

→ V1 → B1 → A2 → P1 → M
τὴν φίλα τῷ θεῷ πράττουσαν ψυχὴν] τὴν φιλοθέως κατορθουμένην ψυχὴν P1 B1 | τῆι φιλα θεῶι κατορθούσηι - ψυχῆι A2 V4 || θεὸν παραπικραίνουσιν] ἐμπαραπικραίνουσι P1 | σὲ ἐμπαραπικραίνουσιν B1

A2 V4: exp. 65 anonym (A2) bzw. Iohannes + ψυχῆι A2 V4 || θεὸν παραπικραίνουσιν] ἐμπαραπικραίνουσι P1 | σὲ ἐμπαραπικραίνουσιν B1

A2 V4: exp. 65 anonym (A2) bzw. Iohannes Chrysostomus zugeschrieben (V4).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:65

(5,12a)
καὶ εὐφρανθήτωσαν πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπὶ σέ·
(12a) Und freuen sollen sich @@ -1370,7 +1370,7 @@ Auferstehungstag Christi, an dem wir die Früchte unserer Mühen erhalten werden? Während ohne Zweifel die Feinde ins Abseits versetzt werden, nähmlich in Schande und Verwirrung. Er singt diesen Psalm, nachdem er schon lange Zeit in - der Buße gelebt hat, die er für die Sünde darbrachte.

– V1 P1 B1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A2 → P1
εἴη] ἣ B1 || ἢ ἡ] ἡ B1 A2 V4 V5 P7 || δηλονότι – προσέφερεν] om. A2 V4 V5 P7

V5 P7: exp. 68 ist zusammen mit anderen + der Buße gelebt hat, die er für die Sünde darbrachte.

– V1 P1 B1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → B1 → V5 → A2 → P1
εἴη] ἣ B1 || ἢ ἡ] ἡ B1 A2 V4 V5 P7 || δηλονότι – προσέφερεν] om. A2 V4 V5 P7

V5 P7: exp. 68 ist zusammen mit anderen Texten am falschen Platz, nämlich an Ps 7,1 angebunden. Neben dem ersten dieser Texte steht am Rand geschrieben: ὑποθέσεις ἕτεραι τοῦ ζ´ ψαλμοῦ: Es handelt sich um eine unbekannte Hypothesis. Danach folgen exp. 68 und @@ -1388,7 +1388,7 @@

Expositio 69:
Οὐ τὸν ἔλεγχον παραιτεῖται, ἀλλὰ τὸν μετὰ θυμοῦ· οὐδὲ τὴν παιδείαν, ἀλλὰ τὴν μετ’ ὀργῆς: –
Er weist nicht die Strafe (an sich) zurück, sondern die im Grimm; und nicht die Züchtigung (an sich), sondern die im - Zorn.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 A2 V4

→ V1 → B1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
μετὰ θυμοῦ] μετὰ σφοδροῦ + Zorn.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 A2 V4

→ V1 → B1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M
μετὰ θυμοῦ] μετὰ σφοδροῦ θυμοῦ B1 B2

M O: exp. 69 bildet eine Einheit mit exp. 70. Syrische Version (Epitome): exp. 69 wird wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:69

(6,3a)
ἐλέησόν με, κύριε, ὅτι @@ -1396,7 +1396,7 @@ Herr, denn ich bin schwach,
Expositio 70:
Πᾶσα γὰρ ψυχὴ οὐ πρότερον εἰς ἁμαρτίαν πίπτει, πρὶν τῆς ἰσχύος ἐνδῷ: –
Denn jede Seele fällt nicht eher in eine Sünde, - als bevor sie in ihrer Kraft nachlasse.

– V1 P1 M O B2 A1 P6 Z N2

→ V1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M
γὰρ] om. A1 || πίπτει] πίστει O | ἐμπίπτει N2 || πρὶν τῆς] πρò τῆς M O

urn:cts:etf:psath.expps.grc:70

+ als bevor sie in ihrer Kraft nachlasse.

– V1 P1 M O B2 A1 P6 Z N2

→ V1 → A1 → B2 → P6 → P1 → M
γὰρ] om. A1 || πίπτει] πίστει O | ἐμπίπτει N2 || πρὶν τῆς] πρò τῆς M O

urn:cts:etf:psath.expps.grc:70

(6,3b)
ἴασαί με, κύριε, ὅτι ἐταράχθη τὰ ὀστᾶ μου,
(3b) heile mich, Herr, denn erschrocken sind meine Gebeine.
@@ -1404,7 +1404,7 @@
(6,4a)
καὶ ἡ ψυχή μου ἐταράχθη σφόδρα·
(4a) Auch meine Seele ist sehr erschrocken;
-
Expositio 71:
Αἱ τῆς ψυχῆς δηλονότι δυνάμεις: –
Nämlich die Kräfte der Seele.

– V1 P1 M O B2 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L2
Αἱ] ὀστᾶ φησὶν, νοῦς· διάνοια· +
Expositio 71:
Αἱ τῆς ψυχῆς δηλονότι δυνάμεις: –
Nämlich die Kräfte der Seele.

– V1 P1 M O B2 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → B2 → P1 → M → L2
Αἱ] ὀστᾶ φησὶν, νοῦς· διάνοια· σάρξ· ante αἱ add. P1

M O: exp. 71 liegt zwischen den Psalmzeilen. A3: f. 6v enthält sowohl die Überschrift von Ps 6 als auch Kommentarfragmente zu dessem Beginn. Die Seite endet mit einem Text zu Ps @@ -1420,15 +1420,15 @@ lange?

Expositio 72:
Τῆς πολυχρονίου μετανοίας τὸ ῥῆμα παραστατικόν: –
Der Ausdruck bezeichnet die lang anhaltende - Buße.

– V1 P1 M O B2 A1 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M → L2
πολυχρονίου] πολυχρόνου P1 || τὸ ῥῆμα παραστατικόν] τὸ ῥῆμα παρατατικόν B2 | τὸ ῥῆμα - παρεκτείνων V5 P7 L2 | παραστατικόν τὸ ῥῆμα V4 || τὸ] τὰ (ut vid.) O* | τὸ Oc

M O: exp. 72 liegt zwischen den Psalmzeilen. + Buße.

– V1 P1 M O B2 A1 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M → L2
πολυχρονίου] πολυχρόνου P1 || τὸ ῥῆμα παραστατικόν] τὸ ῥῆμα παρατατικόν B2 | τὸ ῥῆμα + παρεκτείνων V5 P7 L2 | παραστατικόν τὸ ῥῆμα V4 || τὸ] τὰ (ut vid.) O* | τὸ Oc

M O: exp. 72 liegt zwischen den Psalmzeilen. V4: exp. 72 findet sich in A2 nicht.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:72

(6,5a)
ἐπίστρεψον, κύριε, ῥῦσαι τὴν ψυχήν μου,
(5a) Wende dich um, Herr, errette meine Seele,
Expositio 73:
Ὡς ἀπεστραμμένου αὐτοῦ δηλονότι διὰ τὴν ἁμαρτίαν: –
Offensichtlich als abgewendet wegen der - Sünde.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
ἀπεστραμμένου] ἀπoστραμμένου V1 || ἀπεστραμμένου αὐτοῦ] ἀπεστραμμένου αὐτ[ὸ]ν A1 || δηλονότι] om. B2 || διὰ τὴν ἁμαρτίαν] δι᾿ + Sünde.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
ἀπεστραμμένου] ἀπoστραμμένου V1 || ἀπεστραμμένου αὐτοῦ] ἀπεστραμμένου αὐτ[ὸ]ν A1 || δηλονότι] om. B2 || διὰ τὴν ἁμαρτίαν] δι᾿ ἁμαρτίαν V1 M O B2

M O: exp. 72 liegt zwischen den Psalmzeilen. A1: exp. 73 mit Theodoret (comm. in Ps 6,4b–5 [cf. PG 80,904 B12–13 sub Ps 6,5]) verbunden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:73

@@ -1437,8 +1437,8 @@ Erbarmens willen.
Expositio 74:
Ἅπαν γὰρ τὸ τῆς σωτηρίας ἡμῶν, τῷ ἐλέῳ ἀναθετέον τοῦ θεοῦ: –
Denn die ganze Angelegenheit unseres Heiles - sollte der Barmherzigkeit Gottes beigelegt werden.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
Ἅπαν – τοῦ θεοῦ] Ἅπαν γὰρ τῷ τῆς μετανοίας - ἐλέῳ, ἀναθετέον θεῷ: – V5 P7 L2 || τὸ] om. M O | om. (ut vid.) A1 | τῷ B2 || τῆς] non legi potest A1 || τοῦ θεοῦ] τῷ θεῷ B2 || τοῦ θεοῦ] post το[ῦ] [θεοῦ(?)] add. + sollte der Barmherzigkeit Gottes beigelegt werden.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
Ἅπαν – τοῦ θεοῦ] Ἅπαν γὰρ τῷ τῆς μετανοίας + ἐλέῳ, ἀναθετέον θεῷ: – V5 P7 L2 || τὸ] om. M O | om. (ut vid.) A1 | τῷ B2 || τῆς] non legi potest A1 || τοῦ θεοῦ] τῷ θεῷ B2 || τοῦ θεοῦ] post το[ῦ] [θεοῦ(?)] add. [............] [εὐ][χεῖν ὁ Χ(ριστός)(?)]: – A1

L2: exp. 74 ist über der Kolumne des Psalmtextes.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:74

@@ -1450,8 +1450,8 @@ ἐξομολογήσεως οὐκ ἔστιν· τούτου χάριν ἐπιταχύναι τὸν ἔλεον αἰτῶ: –
Da die Zeit der Buße, sagt er, mir lang gewesen ist, fürchte ich, es möchte deiner Barmherzigkeit der Tod zuvorkommen, indem es kein Bekenntnis gibt. Deshalb bitte ich, du mögest schnell Barmherzigkeit - gewähren.

– V1 P1 M O A1 L2

→ V1 → A1 → P1 → M → L2
γέγονε φησὶν] φησὶν L2 || δέδοικα – ὁ θάνατος] καὶ δέδοικα μὴ φθάσαι τὸν παρὰ σοῦ - ἔλεον τὸν θάνατον L2 || ἐπιταχύναι τὸν ἔλεον] τὸν ἔλεον ἐπιταχύναι L2

A1: exp. 75 kann nur zum Teil gelesen werden. + gewähren.

– V1 P1 M O A1 L2

→ V1 → A1 → P1 → M → L2
γέγονε φησὶν] φησὶν L2 || δέδοικα – ὁ θάνατος] καὶ δέδοικα μὴ φθάσαι τὸν παρὰ σοῦ + ἔλεον τὸν θάνατον L2 || ἐπιταχύναι τὸν ἔλεον] τὸν ἔλεον ἐπιταχύναι L2

A1: exp. 75 kann nur zum Teil gelesen werden. Außerdem scheint sie mit Theodoret (comm. in Ps 6,6 [cf. PG 80,904 D5–905 A1]) vermischt worden zu sein: Ἐ[π]ειδὴ [μακρός μοι γεγόν(?)]νε φ[ησὶν] ὁ τῆ[ς] μετ[ανο]ί[ας] [...........]επήλα[.....] [μ]ε ἐν τῷ ἐλέει @@ -1539,7 +1539,7 @@

(6,8b)
ἐπαλαιώθην ἐν πᾶσιν τοῖς ἐχθροῖς μου.
(8b) alt geworden bin ich durch alle meine Feinde.
-
Expositio 80:
Τὸν χρόνον τῆς κακοπαθείας δηλοῖ: –
Er gibt die Zeitdauer seines Leidens an.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 L2 A3m.sec.

→ V1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
τὸν χρόνον] ἐνταῦθα τὸν χρόνον P1 || τῆς κακοπαθείας δηλοῖ] δηλοῖ τῆς κακοπαθείας P1 || δηλοῖ] λέγει A1

M O: exp. 80 liegt zwischen den Psalmzeilen. +

Expositio 80:
Τὸν χρόνον τῆς κακοπαθείας δηλοῖ: –
Er gibt die Zeitdauer seines Leidens an.

– V1 P1 M O B2 A1 A2 L2 A3m.sec.

→ V1 → A2 → A1 → B2 → P1 → M → L2
τὸν χρόνον] ἐνταῦθα τὸν χρόνον P1 || τῆς κακοπαθείας δηλοῖ] δηλοῖ τῆς κακοπαθείας P1 || δηλοῖ] λέγει A1

M O: exp. 80 liegt zwischen den Psalmzeilen. A2: Iohannes Chrysostomus (exp. in Ps. 6 [PG 55,78, l. 13] in Ps 6,8b) wird mit exp. 80 verbunden. L2: exp. 80 liegt zwischen den Psalmzeilen. A3: Der leer gelassener oberer Teil der @@ -1567,7 +1567,7 @@ sich und völlig zuschanden werden eiligst.

Expositio 81:
Ὡς ἤδη εἰσακουσθεὶς, μακρὸν κατὰ τῶν ἐχθρῶν συνείρει λόγον: –
Als ob er schon erhört wäre, entfaltet er eine - lange Rede gegen die Feinde.

– V1 P1 M O B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M → L2
μακρὸν κατὰ τῶν] non legi possunt A1 || συνείρει] συναίρει A1 B2 | συνερεῖ V5 P7

M O: exp. 81 liegt zwischen den + lange Rede gegen die Feinde.

– V1 P1 M O B2 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → B2 → P1 → M → L2
μακρὸν κατὰ τῶν] non legi possunt A1 || συνείρει] συναίρει A1 B2 | συνερεῖ V5 P7

M O: exp. 81 liegt zwischen den Psalmzeilen.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:81

@@ -1606,19 +1606,19 @@ und mit dieser Rede rettete er den David. Nachdem David selbst gehört hatte, was getan worden war, sendet er zu Gott hiefür einen Dankgesang, als wäre er nicht durch menschliche Hilfe gerettet, indem er alles seiner Gnade und nichts - den Menschen zuschreibt.

– V1 P1 M O A1 B1

→ V1 → B1 → A1 → P1 → M
Ἀρχιεταῖρος τοῦ Δαυῒδ ὁ Χουσί] Ἐν ταῖς βασιλείαις ὁ Χουσὶ + den Menschen zuschreibt.

– V1 P1 M O A1 B1

→ V1 → B1 → A1 → P1 → M
Ἀρχιεταῖρος τοῦ Δαυῒδ ὁ Χουσί] Ἐν ταῖς βασιλείαις ὁ Χουσὶ ἀρχιέταιρος μὲν (μὲν bis scripsit M) τοῦ Δαυῒδ· υἱὸς δὲ Ἀρχεὶ ἱστόρηται· ἐνταῦθα Ἰεμενεί M O (ex Basilio, hom. in Ps. 7 - [PG 29,228 C4–5; 229 A1–3] in Ps 7,1) || Ἀρχιεταῖρος] Ἀρχιέταιρος V1 | Ἀρχιέτερος P1 B1 | Ἀρχ[ι][.] - [ἔτ][ε(?)]ρος A1 || ὃς καὶ] ὃς P1 | [ὃς(?)] [..] [κα(?)]ὶ A1 || παρὰ τοῦ Δαυῒδ] παρὰ τῷ Δαυῒδ A1 || ἐπὶ τὸ ἀντιπράξαι] ἐπὶ τῷ ἀντιπράξαι O | non legi potest (imaginis causa) M | πρὸς τὸ ἀντιπαρατάξασθαι - B1 | πρὸς τὸ ἀντιπράξαι A1 || βουλὰς εἰσηγουμένῳ κατὰ τοῦ - Δαυΐδ] om. A1 || ὑποκρινάμενος] ὑποκρινόμενος M O B1 || προτεθείσης] προστεθήσεις P1 | προστεθείσης M O || παρὰ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ] παρὰ τῷ Ἀβεσαλὼμ M O | κατὰ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ B1 || αὐτῷ τε τῷ Χουσὴ καὶ τῷ - Ἀχειτώφελ] αὐτῷ τὲ τῷ Ἀχιτόφελ A1 || καὶ τοῦ μεν – τὸν Δαυΐδ] καὶ τοῦ μὲν Ἀχιττόφελ κελεύοντος ἐπιδιώκειν· τοῦ δὲ μή· ὥστε - διασώσασθαι τὸν Δαυΐδ· ἀκήκοεν τὰ πεπραγμένα ὁ Δαυΐδ· B1 || τοῦ Ἀχειτῶφελ] Ἀχιτόφελ οὕτως A1 || δεῖ] δῆ P1 || ἀπράκτως φησὶν ἐπιέναι ἀνδρὶ] ἀνδρὶ ἀπράκτως φησὶν + [PG 29,228 C4–5; 229 A1–3] in Ps 7,1) || Ἀρχιεταῖρος] Ἀρχιέταιρος V1 | Ἀρχιέτερος P1 B1 | Ἀρχ[ι][.] + [ἔτ][ε(?)]ρος A1 || ὃς καὶ] ὃς P1 | [ὃς(?)] [..] [κα(?)]ὶ A1 || παρὰ τοῦ Δαυῒδ] παρὰ τῷ Δαυῒδ A1 || ἐπὶ τὸ ἀντιπράξαι] ἐπὶ τῷ ἀντιπράξαι O | non legi potest (imaginis causa) M | πρὸς τὸ ἀντιπαρατάξασθαι + B1 | πρὸς τὸ ἀντιπράξαι A1 || βουλὰς εἰσηγουμένῳ κατὰ τοῦ + Δαυΐδ] om. A1 || ὑποκρινάμενος] ὑποκρινόμενος M O B1 || προτεθείσης] προστεθήσεις P1 | προστεθείσης M O || παρὰ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ] παρὰ τῷ Ἀβεσαλὼμ M O | κατὰ τοῦ Ἀβεσσαλὼμ B1 || αὐτῷ τε τῷ Χουσὴ καὶ τῷ + Ἀχειτώφελ] αὐτῷ τὲ τῷ Ἀχιτόφελ A1 || καὶ τοῦ μεν – τὸν Δαυΐδ] καὶ τοῦ μὲν Ἀχιττόφελ κελεύοντος ἐπιδιώκειν· τοῦ δὲ μή· ὥστε + διασώσασθαι τὸν Δαυΐδ· ἀκήκοεν τὰ πεπραγμένα ὁ Δαυΐδ· B1 || τοῦ Ἀχειτῶφελ] Ἀχιτόφελ οὕτως A1 || δεῖ] δῆ P1 || ἀπράκτως φησὶν ἐπιέναι ἀνδρὶ] ἀνδρὶ ἀπράκτως φησὶν ἐπιέναι M O | φησὶν ἀφρακτης (sic; - -κ- ex corr.) ἐπιέναι ἀνδρὶ A1 || ἐπειδὴ – ὁ Δαυῒδ] ἀκήκοεν τὰ πεπρα[γ]μέν[α] α[ὐτ(?)]ὸς ὁ Δ[αυῒδ] A1 | om. V1 P1 M O (sed cf. B1 ad loc.) || διασώσαντος] διασώσας M O || σωζόμενος] σεσωσμένος B1 || ὑπὸ] om. P1 || ὑπὲρ τούτων] ὑπὲρ τούτου M O || χαριστήριον] εὐχαριστήριον P1 || ὠδὴν ἀναπέμπει] ἀναπέμπει ὠδήν B1 || ἀνατιθεὶς] ἀνατεθεὶς B1 || ἐκείνῃ τῇ χάριτι] ἐκείνο[υ] τῇ - [χάριτι(?)] A1 || ἀνθρώπων δὲ οὐδενί] ἀνθρώπῳ δὲ οὐδέν B1 || οὐδενί] post οὐδενί add. + -κ- ex corr.) ἐπιέναι ἀνδρὶ A1 || ἐπειδὴ – ὁ Δαυῒδ] ἀκήκοεν τὰ πεπρα[γ]μέν[α] α[ὐτ(?)]ὸς ὁ Δ[αυῒδ] A1 | om. V1 P1 M O (sed cf. B1 ad loc.) || διασώσαντος] διασώσας M O || σωζόμενος] σεσωσμένος B1 || ὑπὸ] om. P1 || ὑπὲρ τούτων] ὑπὲρ τούτου M O || χαριστήριον] εὐχαριστήριον P1 || ὠδὴν ἀναπέμπει] ἀναπέμπει ὠδήν B1 || ἀνατιθεὶς] ἀνατεθεὶς B1 || ἐκείνῃ τῇ χάριτι] ἐκείνο[υ] τῇ + [χάριτι(?)] A1 || ἀνθρώπων δὲ οὐδενί] ἀνθρώπῳ δὲ οὐδέν B1 || οὐδενί] post οὐδενί add. compendium ex Basilio M O (hom. in Ps. 7 [PG 29,229 A5–8; A12–B4; B7–10] in Ps 7,1)

M O: exp. 82 wurde am Anfang und am Ende durch Teile erweitert, die auf @@ -1648,10 +1648,10 @@ μάλιστα δὲ ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος νοητοῦ λέοντος τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῇ: –

Da ich, sagt er, nicht auf einen Menschen vertraue wegen des Heiles, wenn auch die Worte des Chusi vortrefflich sind, so rette mich auch von den gegenwärtigen Feinden, besonders aber von dem geistigen - Löwen, der unserer Seele lauert.

– V1 P1 M O A1 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L2
Ἐπειδὴ ἀνθρώπῳ φησὶ] Ἐπειδή φησιν ἀνθρώπῳ A1 || περὶ σωτηρίας] τὰ περὶ τῆς σωτηρίας A1 | περὶ τῆς - σωτηρίας M O P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || θαρρῶ] θαρῷ M | θαρρῷ O P7 || post σῶσόν με fort. φη(σὶ) in ras. O || μὲν ἐχθρῶν] με ἐχθρῶν O | μοῦ ἐχθρῶν A1 || ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος – ψυχῇ] ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῂ* + Löwen, der unserer Seele lauert.

– V1 P1 M O A1 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A1 → P6 → P1 → M → L2
Ἐπειδὴ ἀνθρώπῳ φησὶ] Ἐπειδή φησιν ἀνθρώπῳ A1 || περὶ σωτηρίας] τὰ περὶ τῆς σωτηρίας A1 | περὶ τῆς + σωτηρίας M O P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || θαρρῶ] θαρῷ M | θαρρῷ O P7 || post σῶσόν με fort. φη(σὶ) in ras. O || μὲν ἐχθρῶν] με ἐχθρῶν O | μοῦ ἐχθρῶν A1 || ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος – ψυχῇ] ἀπὸ τοῦ ἐφεδρεύοντος τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῂ* (ψυχῇ A1m.sec.) - νοητοῦ A1 || τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῇ] τῆν ἡμετέραν + νοητοῦ A1 || τῇ ἡμετέρᾳ ψυχῇ] τῆν ἡμετέραν ψυχήν V1 M O

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (ἀπὸ – ψυχῇ).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:83

(7,4a)
κύριε ὁ θεός μου, εἰ @@ -1669,7 +1669,7 @@ Feinden bedrängt, wehrlos untergehen,
Expositio 84:
Τὸ ἀμνησίκακον προβάλλεται· ἐκκαλούμενος δι᾿ αὐτοῦ εἰς ἔλεον τὸν θεόν: –
Er bringt das Vergessen der Beleidigungen vor, - indem er durch dieses Gott zur Barmherzigkeit aufruft.

– V1 P1 M O V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P1 → M → L2
προβάλλεται] προβλέψεται V5 P7 L2* A3 | προβάλλεται L2corr

M O: exp. 84 liegt in der inneren + indem er durch dieses Gott zur Barmherzigkeit aufruft.

– V1 P1 M O V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → P1 → M → L2
προβάλλεται] προβλέψεται V5 P7 L2* A3 | προβάλλεται L2corr

M O: exp. 84 liegt in der inneren Kolumne.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:84

(7,6a)
καταδιώξαι ἄρα ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχήν μου καὶ καταλάβοι
(6a) so möge der Feind meine @@ -1731,14 +1731,14 @@ Extremen meiner Feinde,
Expositio 86:
Τουτέστιν ἐν τοῖς κραταιοῖς τῶν ἐχθρῶν σου· πέρατα γὰρ τὰ ἄκρα δηλοῖ: –
Das heißt, unter den Starken deiner Feinde. - Denn Extreme bezeichnen das Äußerste.

– V1 P1 M O B2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
τῶν ἐχθρῶν σου] τῶν ἐχθρῶν μου V1 P1

M O: exp. 86 liegt in der inneren + Denn Extreme bezeichnen das Äußerste.

– V1 P1 M O B2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
τῶν ἐχθρῶν σου] τῶν ἐχθρῶν μου V1 P1

M O: exp. 86 liegt in der inneren Kolumne.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:86

(7,7c)
ἐξεγέρθητι, κύριε ὁ θεός μου, ἐν προστάγματι, ᾧ ἐνετείλω,
(7c) erhebe dich, Herr, mein Gott, in der Anordnung, die du erlassen hast.
Expositio 87a:
Σαφῶς περὶ τῆς θεοφανείας τοῦ σωτῆρος διὰ τῶν παρόντων εὐαγγελίζεται: –
Deutlich verkündet er durch diese Worte die - gute Botschaft der Erscheinung Gottes im Erlöser.

– V1 P1 M B2 L2 A3

→ V1 → B2 → P1 → M → L2
Σαφῶς περὶ τῆς θεοφανείας] Σαφῶς ἐνταῦθα περὶ τῆς + gute Botschaft der Erscheinung Gottes im Erlöser.

– V1 P1 M B2 L2 A3

→ V1 → B2 → P1 → M → L2
Σαφῶς περὶ τῆς θεοφανείας] Σαφῶς ἐνταῦθα περὶ τῆς ἐπιφανείας L2 A3

V1: Ps 7,7c ist in zwei Zeilen aufgeteilt: ἐξεγέρθητι κύριε ὁ θεός μου (mit exp. 87a verbunden); ἐν προστάγματι ᾧ ἐνετείλω (mit exp. 87b verbunden). M: exp. 87a liegt zwischen den @@ -1750,8 +1750,8 @@ exp. 87a ist erhalten. Im Vergleich zu den hier betrachteten griechischen Katenen hat sie einen Zusatz.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:87a

Expositio 87b:
Ἄνωθεν γὰρ διὰ τῶν πατριαρχῶν, ταύτην ἡμῖν τὴν σωτηρίαν ὑπέσχετο: –
Denn von Anfang an, durch die Patriarchen, - versprach er uns dieses Heil.

– V1 M O B2 L2 A3

→ V1 → B2 → M → L2
Ἄνωθεν – ὑπέσχετο] Ἄνωθεν γὰρ ἡμῖν διὰ τῶν προφητῶν - αὐτὴν τὴν σωτηρίαν ὑπέσχου: – L2 A3 || ὑπέσχετο] post ὑπέσχετο add. βοηθ[ε]ῖ[ν] τοῖς ἀδικουμένοις; B2 (cf. Iohannes Chrys., exp. in Ps. 7 [PG + versprach er uns dieses Heil.

– V1 M O B2 L2 A3

→ V1 → B2 → M → L2
Ἄνωθεν – ὑπέσχετο] Ἄνωθεν γὰρ ἡμῖν διὰ τῶν προφητῶν + αὐτὴν τὴν σωτηρίαν ὑπέσχου: – L2 A3 || ὑπέσχετο] post ὑπέσχετο add. βοηθ[ε]ῖ[ν] τοῖς ἀδικουμένοις; B2 (cf. Iohannes Chrys., exp. in Ps. 7 [PG 55,90,56–57] in Ps 7,7c)

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden. Koptische Version: exp. 87b ist fragmentarisch erhalten. Wortkongruenzen können festgestellt werden (Ἄνωθεν ... διὰ ... @@ -1761,7 +1761,7 @@ Völker wird dich umgeben,

Expositio 88:
Σαφῶς διὰ τῶν παρόντων, τῆς ἐκκλησίας τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν δηλοῖ: –
Deutlich tut er durch diese Worte den Glauben - der Kirche an ihn kund.

– V1 P1 B2

→ V1 → B2 → P1
τῆς ἐκκλησίας] τῷ [τῆς] + der Kirche an ihn kund.

– V1 P1 B2

→ V1 → B2 → P1
τῆς ἐκκλησίας] τῷ [τῆς] ἐκκ[λ]η[σίας] B2

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden. Koptische Version: exp. 88 ist fragmentarisch erhalten. Eine Wortkongruenz kann festgestellt werden (... @@ -1824,7 +1824,7 @@

Expositio 90:
Ἀξιοῖ πάλιν ἀπὸ τῶν ὄντων ἐχθρῶν σωθῆναι· ἀφ᾿ ὧν ἔπραξαν τὸν ἔλεον ἐκκαλούμενος: –
Er bittet wieder, vor denen, die seine Feinde waren, gerettet zu werden; dabei ruft er die Barmherzigkeit an wegen dessen, - was sie ausgeführt hatten.

– V1 P1 M O B2m.sec. P5

→ V1 → P5 → B2 → P1 → M
σωθῆναι] [ῥυσθῆναι(?)] B2m.sec. || ἔπραξαν] ἔπραξε P5 || ἐκκαλούμενος] ἐγκαλούμενος M O | [ἐγκαλούμενος(?)] B2m.sec.

P5: Die Folia am Anfang sind verloren + was sie ausgeführt hatten.

– V1 P1 M O B2m.sec. P5

→ V1 → P5 → B2 → P1 → M
σωθῆναι] [ῥυσθῆναι(?)] B2m.sec. || ἔπραξαν] ἔπραξε P5 || ἐκκαλούμενος] ἐγκαλούμενος M O | [ἐγκαλούμενος(?)] B2m.sec.

P5: Die Folia am Anfang sind verloren gegangen. exp. 90 ist die erste nach der Lücke.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:90

(7,10c)
ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς ὁ θεός.
(10c) Gott ist einer, der @@ -1838,7 +1838,7 @@ aufrichtigen Herzens sind.
Expositio 91:
Ἐπειδὴ οἶδας φησὶ τῆς ἡμετέρας καρδίας τὰ κινήματα, τούτου χάριν τὴν βοήθειαν ἐξαιτῶ: –
Da du, sagt er, die Bewegungen unseres Herzens - kennst, deshalb fordere ich die Hilfe.

– V1 P1 B2 A1 V5a P7a V5b P7b L2a L2b A3b

→ V1 → V5 → V5 → A1 → B2 → P1 → L2 → L2
Ἐπειδὴ οἶδας] Οἶδας V5b P7b L2b || καρδίας] om. V5a | add. m.sec. P7a (in marg.) || τὰ κινήματα] τὰ κινήματα καὶ βάθη A1 | τὰ + kennst, deshalb fordere ich die Hilfe.

– V1 P1 B2 A1 V5a P7a V5b P7b L2a L2b A3b

→ V1 → V5 → V5 → A1 → B2 → P1 → L2 → L2
Ἐπειδὴ οἶδας] Οἶδας V5b P7b L2b || καρδίας] om. V5a | add. m.sec. P7a (in marg.) || τὰ κινήματα] τὰ κινήματα καὶ βάθη A1 | τὰ νοήματα B2 V5a P7a V5b P7b L2a L2b A3b

V5 P7 L2 A3: exp. 91 ist in zwei Versionen vorhanden: Während die erste anonym ist (V5a P7a L2a), wird die zweite Athanasius zugeschrieben (V5b P7b L2b A3b). V5a: @@ -1901,10 +1901,10 @@ angefertigt für die, die mit ihnen in Brand gesetzt werden.

Expositio 93:
Βέλη μὲν τὴν τιμωρίαν· καιομένοις δὲ, τοῖς ἀξίοις πυρός: –
Pfeile sind die Strafe. Diejenige hingegen, - die in Brand gesetzt werden, sind die, die das Feuer verdienen.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Βέλη] Εἰς τὸ καίειν (καίων M) ante βέλη - add. M O || Βέλη μὲν] Βέλη P5 || τὴν τιμωρίαν] τὴν μωρίαν φησὶν P6 | τὴν τιμωρίαν - φησὶν Z N2 V5 P7 L2 A3 || καιομένοις δὲ, τοῖς ἀξίοις] καιομένους δὲ τοὺς - ἀξίους N2 || τοῖς ἀξίοις] τοῖς ἀναξίοις O

O: exp. 93 in der inneren Spalte. M hat sie + die in Brand gesetzt werden, sind die, die das Feuer verdienen.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Βέλη] Εἰς τὸ καίειν (καίων M) ante βέλη + add. M O || Βέλη μὲν] Βέλη P5 || τὴν τιμωρίαν] τὴν μωρίαν φησὶν P6 | τὴν τιμωρίαν + φησὶν Z N2 V5 P7 L2 A3 || καιομένοις δὲ, τοῖς ἀξίοις] καιομένους δὲ τοὺς + ἀξίους N2 || τοῖς ἀξίοις] τοῖς ἀναξίοις O

O: exp. 93 in der inneren Spalte. M hat sie im Hauptkommentar.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:93

(7,15a)
ἰδοὺ ὠδίνησεν ἀδικίαν,
(15a) Siehe, er lag in Wehen @@ -1916,7 +1916,7 @@ und Gesetzlosigkeit geboren,
Expositio 95:
Τουτέστι καὶ βεβούλευται καὶ εἰς ἔργον ἐξήγαγε τὰ σκέμματα: –
Das heißt, er hat bei sich erwogen, aber auch - seine Überlegungen ins Werk gesetzt.

– V1 C P1 M O A1

→ V1 → C → A1 → P1 → M
καὶ βεβούλευται] καὶ βεβούληται V1 C | βεβούληται M O | post βεβούλευται add. + seine Überlegungen ins Werk gesetzt.

– V1 C P1 M O A1

→ V1 → C → A1 → P1 → M
καὶ βεβούλευται] καὶ βεβούληται V1 C | βεβούληται M O | post βεβούλευται add. κ[α?......] A1

M: exp. 97 ist exp. 95 ohne Trennung vorangestellt. Beide zusammen bilden die innere Spalte. O: exp. 97 (in Ps 7,16a) und exp. 95 (in Ps 7,16b) liegen zwischen den @@ -1933,9 +1933,9 @@ seinem Kopf zurückkehren,

Expositio 96:
Θάνατον γὰρ κατασκευάσας κατὰ τοῦ σωτῆρος Χριστοῦ, θανάτῳ παραδίδοται: –
Denn da er gegen Christus, den Erlöser, den - Tod vorbereitet hatte, wird er selbst dem Tod übergeben.

– V1 C P1 M O B1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → B2 → P1 → M → L2
Θάνατον γὰρ] Θάνατον V5 P7 L2 A3 || κατὰ τοῦ σωτῆρος Χριστοῦ] κατὰ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ + Tod vorbereitet hatte, wird er selbst dem Tod übergeben.

– V1 C P1 M O B1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → B2 → P1 → M → L2
Θάνατον γὰρ] Θάνατον V5 P7 L2 A3 || κατὰ τοῦ σωτῆρος Χριστοῦ] κατὰ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ B1 | κατὰ τοῦ - σωτῆρος V5 P7 L2 A3 || παραδίδοται] παρεδώθη B1 | παραδέδοται M O V5 P7 L2 A3

C: exp. 96 in Ps 7,16–17a. M O: Siehe zu + σωτῆρος V5 P7 L2 A3 || παραδίδοται] παρεδώθη B1 | παραδέδοται M O V5 P7 L2 A3

C: exp. 96 in Ps 7,16–17a. M O: Siehe zu exp. 95. L2: exp. 96 liegt unterhalb der Kolumne des Bibeltextes.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:96

(7,17b)
καὶ ἐπὶ κορυφὴν αὐτοῦ @@ -1981,15 +1981,15 @@ einzige Vorkelter, nämlich der Altar im Tempel; nach der Berufung der Heiden aber sind viele Keltern. Das aber sind wohl die Kirchen, die die Früchte derer empfangen, die in Gottesfurcht gedeihen. -

– V1 C P1 B2m.sec. B1 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → B2 → P6 → P1
Πάλαι – καρπούς] Πολλοὶ μὲν ἐν τῇ νομικῇ λατρείᾳ· +

– V1 C P1 B2m.sec. B1 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → B2 → P6 → P1
Πάλαι – καρπούς] Πολλοὶ μὲν ἐν τῇ νομικῇ λατρείᾳ· ληνὸν τὸ προλίνιον τοῦ θυσιαστηρίου ἐλεγον· δηλονότι ἐν τῷ νεῷ· μετὰ δὲ τὴν τῶν ἐθνῶν, πολλαὶ ληνοὶ· αὐταὶ δ᾿ ἂν εἴεν· αἱ ἐκκλησίαι τῶν κατορθούντων τὴν θεοσέβειαν δεχόμεναι: – B1 | Πολλοὶ μὲν ἐν τῇ νομικῇ λατρείᾳ· αἰνεῖν τὸ προλίνιον τοῦ θυσιαστηρίου· δηλονότι τῷ ἐν τῷ νεῷ· μετὰ δὲ τὴν τῶν ἐθνῶν ἐκκλησίαν, πολλαὶ λινοὶ· αὗται δ᾿ ἂν εἶεν ἐκκλησίαι· τῶν - κατορθούντων· θεοσεβείας δεχόμεναι καρπούς: – B2 || Πάλαι] Πολλὴ P6* | Πάλαι P6m.sec. || ἓν] ὃν V1 | om. Z || προλήνιον] τὸ προλήνιον P6 Z N2 || τὸ ἐν τῷ νεῷ] τῷ ἐν τῷ - νεῷ C P6* V5 P7 | τὸ ἐν τῷ νεῷ P6corr | τῷ ἐν τῷ ναῷ P1 || τῶν ἐθνῶν κλῆσιν] τῶν ἐθνῶν κλησιῶν - κλῆσιν P7 || πολλαὶ ληνοὶ] πολλοὶ ληνοῖ P1 || δὲ ἂν] δ᾿ ἂν P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 || αἱ ἐκκλησίαι αἱ] αἱ ἐκκλησίαι P6 Z N2 || αἱ ἐκκλησίαι – καρπούς] αἱ ἐκκλησίαι τῆς σιὼν τῶν + κατορθούντων· θεοσεβείας δεχόμεναι καρπούς: – B2 || Πάλαι] Πολλὴ P6* | Πάλαι P6m.sec. || ἓν] ὃν V1 | om. Z || προλήνιον] τὸ προλήνιον P6 Z N2 || τὸ ἐν τῷ νεῷ] τῷ ἐν τῷ + νεῷ C P6* V5 P7 | τὸ ἐν τῷ νεῷ P6corr | τῷ ἐν τῷ ναῷ P1 || τῶν ἐθνῶν κλῆσιν] τῶν ἐθνῶν κλησιῶν + κλῆσιν P7 || πολλαὶ ληνοὶ] πολλοὶ ληνοῖ P1 || δὲ ἂν] δ᾿ ἂν P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 || αἱ ἐκκλησίαι αἱ] αἱ ἐκκλησίαι P6 Z N2 || αἱ ἐκκλησίαι – καρπούς] αἱ ἐκκλησίαι τῆς σιὼν τῶν κατορθούντων ἐν θεοσεβείᾳ, τῶν δεχομένων τοὺς ἀειθαλεῖς καρπούς: – A2 V4 | αἱ ἐκκλησίαι τῶν πιστῶν· αἱ ἐν σιὼν τῶν κατορθούντων ἐν θεοσεβείᾳ, τῶν δεχομένων τοὺς ἀειθαλεῖς @@ -2005,12 +2005,12 @@ τοῦ ὀνόματος τοῦ θεοῦ· οὐκ ἔτι γὰρ μόνοις τοῖς ἐν τῇ ἰουδαίᾳ γνωστὸς ὁ θεός: –
Er ist erstaunt über die Kenntnis des Namens Gottes, die den Menschen gewährt wurde; denn Gott war nicht mehr nur den - Bewohner von Judäa bekannt.

– P1 B1 B2m.sec. A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ B1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → L2
Ἐκπλήττεται – ὁ + Bewohner von Judäa bekannt.

– P1 B1 B2m.sec. A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ B1 → V5 → A2 → A1 → B2 → P1 → L2
Ἐκπλήττεται – ὁ θεός] Ἐ[κ]πλή[ττεται] [τὴν εἰς ἀνθρώπους(?)] [δοθεῖσαν] [..................] [τοῦ] θεο[ῦ·] [οὐκ(?)] [.................] ἐν τῇ [ἰ]ο[υ]δ[αίᾳ] [..............] [una linea - non legi potest] A1 || δοθεῖσαν γνῶσιν] γνῶσιν - δοθεῖσαν V5 P7 L2 A3 || δοθεῖσαν] χυθεῖσαν A2 V4 || οὐκ ἔτι – ὁ θεός] om. B1 || οὐκ ἔτι] οὐκ ἔστιν V5 P7 L2 A3 || μόνοις] μόνος V4 || τοῖς ἐν τῇ ἰουδαίᾳ γνωστὸς ὁ + non legi potest] A1 || δοθεῖσαν γνῶσιν] γνῶσιν + δοθεῖσαν V5 P7 L2 A3 || δοθεῖσαν] χυθεῖσαν A2 V4 || οὐκ ἔτι – ὁ θεός] om. B1 || οὐκ ἔτι] οὐκ ἔστιν V5 P7 L2 A3 || μόνοις] μόνος V4 || τοῖς ἐν τῇ ἰουδαίᾳ γνωστὸς ὁ θεός] γνωστὸς τοῖς ἐν τῇ ἰουδαίᾳ ὁ θεός A2 V4 | τοῖς ἐν τῇ ἰουδαίᾳ ὁ θεὸς γνωστός P7

V1: exp. 100 ist nicht vorhanden. Dank der Zählungsmethode dieser Handschrift ist es noch ersichtlich, dass Ps 8,2a ursprünglich durch eine @@ -2043,13 +2043,13 @@ οἱ φαρισαῖοι ἐπεστόμιζον εὐλογοῦντας αὐτόν: –

Derer nämlich, die vor Gott Kinder sind in Betreff der Bosheit. Diese Stelle steht deutlich geschrieben auch in den Evangelien, wobei der Erlöser sie ausgesprochen hat, als die Pharisäer den - Kindern den Mund stopfen wollten, die ihn priesen. [cf. Mt 21,15–16]

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
exp. 98 (ut vid.) post Τ- - non legi potest A1 || τῇ κακίᾳ] post τῇ κακίᾳ· add. + Kindern den Mund stopfen wollten, die ihn priesen. [cf. Mt 21,15–16]

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
exp. 98 (ut vid.) post Τ- + non legi potest A1 || τῇ κακίᾳ] post τῇ κακίᾳ· add. τὸ ὡς ἀννὰ κραζόντων ὅπέρ ἐστι σῶσον δή: – - B2 (Ps 117,25a) || τῇ κακίᾳ] ἡ κακία M O || τοῦτο – ἐν τοῖς εὐαγγελίοις] τοῦτο δὲ καὶ ἐν τοῖς εὐαγγελίοις - σαφῶς P1 || τοῦτο] ταῦτα A2 V4 V5 P7 L2 A3 || εἰρηκὼς ὁ σωτὴρ ὅτε] ὅτε A2 V4 | ὅτι V5 P7 L2 A3 || οἱ φαρισαῖοι] οἱ bis scripsit M || εὐλογοῦντας] εὐλογοῦντες V4 V5* P7* L2* A3* | εὐλογοῦντας V5corr P7corr L2c | εὐλογοῦντας (ut - vid.) A3c || εὐλογοῦντας αὐτόν] εὐλογοῦντας τὸν θεόν P5

+ B2 (Ps 117,25a) || τῇ κακίᾳ] ἡ κακία M O || τοῦτο – ἐν τοῖς εὐαγγελίοις] τοῦτο δὲ καὶ ἐν τοῖς εὐαγγελίοις + σαφῶς P1 || τοῦτο] ταῦτα A2 V4 V5 P7 L2 A3 || εἰρηκὼς ὁ σωτὴρ ὅτε] ὅτε A2 V4 | ὅτι V5 P7 L2 A3 || οἱ φαρισαῖοι] οἱ bis scripsit M || εὐλογοῦντας] εὐλογοῦντες V4 V5* P7* L2* A3* | εὐλογοῦντας V5corr P7corr L2c | εὐλογοῦντας (ut + vid.) A3c || εὐλογοῦντας αὐτόν] εὐλογοῦντας τὸν θεόν P5

A1: Ein Lemma wird fast immer zuerst mit einer Expositio erklärt (soweit vorhanden). Deshalb ist es sehr wahrscheinlich, dass der unlesbare Text nach dem Lemma exp. 101 war. @@ -2058,8 +2058,8 @@ σου

(3b) wegen deiner Feinde,
Expositio 102:
Ἢ τῶν νοητῶν, ἢ τῶν αἰσθητῶν: –
Entweder wegen der geistigen oder wegen der - wahrnehmbaren.

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
Ἢ – αἰσθητῶν] Ἤ [.................] - [αἰσθ(?)][ητ][ῶν·(?)] A1 || Ἢ τῶν] [Ἢ τ]ῶν vel [Τ]ῶν P5 || ἢ τῶν αἰσθητῶν] ἢ καὶ τῶν αἰσθητῶν P5

V1: + wahrnehmbaren.

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
Ἢ – αἰσθητῶν] Ἤ [.................] + [αἰσθ(?)][ητ][ῶν·(?)] A1 || Ἢ τῶν] [Ἢ τ]ῶν vel [Τ]ῶν P5 || ἢ τῶν αἰσθητῶν] ἢ καὶ τῶν αἰσθητῶν P5

V1: Ps 8,3b–c bildet eine einzige Verszeile. exp. 102 und 103 sind dennoch getrennte Erklärungen, jeweils durch eine eigene Zahl mit dem betreffenden Teil der Verszeile verbunden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:102

@@ -2120,9 +2120,9 @@ καταρτιζόντων αἶνον· ἐγὼ δὲ τὸ οὕτω μέγα καὶ περικαλλὲς τοὺς οὐρανοὺς φημὶ, μικρὸν τί ἔργον τῆς σῆς δημιουργίας θεωρῶ: –
Jene können unwillig sein, während die Kinder Lob spenden. Ich aber betrachte das so große und überaus schöne (Werk), - die Himmel meine ich, nur ein kleines Werk deines Schaffens.

– V1 C P1 B2 P5

→ V1 → C → P5 → B2 → P1
Ἐκεῖνοι μὲν] ἐκεῖνοι μέν φησιν P5 || ἀγανακτῶσιν] ἀγανακτ[.σιν] vel ἀγανακτ[..σιν] C | ἀγανακτοῦσι P1 B2 P5 || τὸ οὕτω] τῶ οὕτω C || τὸ οὕτω μέγα καὶ περικαλλὲς] τὸ οὕτω καὶ + die Himmel meine ich, nur ein kleines Werk deines Schaffens.

– V1 C P1 B2 P5

→ V1 → C → P5 → B2 → P1
Ἐκεῖνοι μὲν] ἐκεῖνοι μέν φησιν P5 || ἀγανακτῶσιν] ἀγανακτ[.σιν] vel ἀγανακτ[..σιν] C | ἀγανακτοῦσι P1 B2 P5 || τὸ οὕτω] τῶ οὕτω C || τὸ οὕτω μέγα καὶ περικαλλὲς] τὸ οὕτω καὶ περικαλλὲς B2 | τὸ οὕτω μέγα κτίσμα καὶ - περικαλλὲς P5 || θεωρῶ] θεωρῶν B2

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + περικαλλὲς P5 || θεωρῶ] θεωρῶν B2

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (ἐγὼ – θεωρῶ).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:104a

Expositio 104b (Dubium):
[Ὅτι π]άσης τῆς κτίσεως δημιουργόν θαυμάζω, πῶς διὰ τὴν ἀνθρώπου σωτηρίαν ὑπέμεινας ἑκουσίως γενέσθαι ἄνθρωπος: –
Ich bewundere den Schöpfer der ganzen Welt, @@ -2152,7 +2152,7 @@
Expositio 105a:
Ταῦτα τοῦ Παύλου σαφῶς ἐπὶ τὸν σωτῆρα ἡμῶν ἐξειληφότος, ἀρκεῖσθαι τῇ ἐκδόσει χρή: –
Da Paulus diese Verse deutlich in Bezug auf unseren Erlöser verstanden hat, muss man sich mit der Erklärung begnügen. [cf. - Heb 2,6–9]

– V1 C P1 M O B1 B2m.sec. P5 P6 Z N2 A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2a A3a L2b A3b

→ V1 → C → B1 → V5 → V5 → A2 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2 → L2
Ταῦτα τοῦ Παύλου] Ταῦτα τοῦ γὰρ Παύλου M | Τοῦ Παύλου A3a || ἐπὶ τὸν σωτῆρα ἡμῶν] om. V5b P7b L2b A3b || ἡμῶν] ἡμας O || τῇ ἐκδόσει] τῇ ἐκδικήσει B1

+ Heb 2,6–9]

– V1 C P1 M O B1 B2m.sec. P5 P6 Z N2 A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2a A3a L2b A3b

→ V1 → C → B1 → V5 → V5 → A2 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2 → L2
Ταῦτα τοῦ Παύλου] Ταῦτα τοῦ γὰρ Παύλου M | Τοῦ Παύλου A3a || ἐπὶ τὸν σωτῆρα ἡμῶν] om. V5b P7b L2b A3b || ἡμῶν] ἡμας O || τῇ ἐκδόσει] τῇ ἐκδικήσει B1

C P1: Nach dem Lemma Ps 8,5–7a ist exp. 105a die einzige Erklärung. V1: Die Zahl zu exp. 105a ist neben Ps 8,5a (ҀΔ´). Die Zahl zu exp. 106 ist neben Ps 8,8a (ҀΕ´). Der Psalmtext bis Ps 8,8a deckt sich somit exakt mit Heb 2,6–9 (= Ps 8,5–7). M O: exp. 105a in der inneren @@ -2173,9 +2173,9 @@ πάσας,

(8a) Schafe und Rinder alle,
Expositio 106:
Τοὺς ἐξ ἰσραὴλ πιστεύσαντας αἰνίττεται: –
Er deutet die Israeliten an, welche - glaubten.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Τοὺς] Πρόβατα καὶ + glaubten.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Τοὺς] Πρόβατα καὶ βόας (= Ps 8,8a) ante τοὺς - add. P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || πιστεύσαντας] πιστεύοντας P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

M O: Siehe zu exp. 105a. P6 Z N2: Der Grund + add. P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || πιστεύσαντας] πιστεύοντας P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

M O: Siehe zu exp. 105a. P6 Z N2: Der Grund der Erweiterung am Anfang ist darin zu suchen, dass sich die betreffende Psalmzeile auf der vorherigen Seite befindet (P6). Da auch Z und N2 diesen Zusatz haben, wäre anzunehmen, dass dieser bereits in einem @@ -2185,7 +2185,7 @@

(8,8b)
ἔτι δὲ καὶ τὰ κτήνη τοῦ πεδίου,
(8b) außerdem noch das Getier des Feldes,
-
Expositio 107:
Διὰ τούτων τὰ ἔθνη δηλοῖ: –
Damit bezeichnet er die Heiden.

– V1 C P1 M O B2m.sec. A1 P5 P6 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M
Διὰ – δηλοῖ] Διὰ τοῦ κτήνη τοῦ πεδίου, +
Expositio 107:
Διὰ τούτων τὰ ἔθνη δηλοῖ: –
Damit bezeichnet er die Heiden.

– V1 C P1 M O B2m.sec. A1 P5 P6 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M
Διὰ – δηλοῖ] Διὰ τοῦ κτήνη τοῦ πεδίου, (= Ps 8,8b) ante διὰ τούτων τὰ ἔθνη δηλοὶ add. P6

M O: Siehe zu exp. 105a. O: exp. 107 und 108a (in M abwesend) bilden eine Einheit in der inneren Spalte. P6 Z N2: @@ -2204,10 +2204,10 @@ Pfade der Meere durchqueren.

Expositio 108a:
Τοὺς ἐπῃρμένους κατὰ τὸν βίον καὶ τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντας· τοὺς ἀλογωτάτους: –
Die, die sich im Leben erheben und höhere - Dinge im Sinn haben; die, die ohne Vernunft.

– V1 C P1 O P5 P6 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → L2
Τοὺς ἐπῃρμένους] ... πετεινὰ δὲ οὐρανοῦ καὶ τὰ λοιπὰ + Dinge im Sinn haben; die, die ohne Vernunft.

– V1 C P1 O P5 P6 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → L2
Τοὺς ἐπῃρμένους] ... πετεινὰ δὲ οὐρανοῦ καὶ τὰ λοιπὰ ἰχθύας μὲν τῆς θαλάσσης καὶ πετεινὰ οὐρανοῦ (sic; cf. Ps - 8,9b) ante τοὺς ἐπῃρμένους add. P6 || κατὰ τὸν βίον] κατὰ τῶν βίων A1 || τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντας] τοὺς ὑψηλὰ - φρονοῦντας V5 P7 L2 A3 || τοὺς ἀλογωτάτους] om. A2 V4 V5 P7 L2 A3

V1 C P1 O: Nur P1 setzt eine Pause (Mese) + 8,9b) ante τοὺς ἐπῃρμένους add. P6 || κατὰ τὸν βίον] κατὰ τῶν βίων A1 || τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντας] τοὺς ὑψηλὰ + φρονοῦντας V5 P7 L2 A3 || τοὺς ἀλογωτάτους] om. A2 V4 V5 P7 L2 A3

V1 C P1 O: Nur P1 setzt eine Pause (Mese) vor τοὺς ἀλογωτάτους. Dadurch wird es klarer, dass "die ohne logos" nicht mit den Vögeln, sondern mit den Fischen gleichzusetzten sind. Fische können keine Laute von sich geben. Deshalb dienen sie als Bild für jene, @@ -2240,10 +2240,10 @@

Expositio 109:
Ἀναδιπλασιάζει τὸ θαῦμα ἐκπληττόμενος ὡς ἔφη ἐπὶ τῇ γενομένῃ τῶν ἀνθρώπων θεογνωσίᾳ: –
Er wiederholt seine Verwunderung, von Staunen ergriffen, wie er sagte, über die den Menschen zu teil gewordene - Gotteserkenntnis.

– V1 C P1 M O A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Ἀναδιπλασιάζει τὸ θαῦμα + Gotteserkenntnis.

– V1 C P1 M O A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Ἀναδιπλασιάζει τὸ θαῦμα ἐκπληττόμενος] Ἀναλαμβάνων ἀναδιπλασιάζει τὸ θαῦμα ἐκπληττόμενος τὸ θαῦμα (sic) P6 | Ἀναλαμβάνων ἀναδιπλασιάζει τὸ - θαῦμα ἐκπληττόμενος Z N2 || Ἀναδιπλασιάζει] Ἀναδιπλασιάζοι O || ὡς ἔφη] om. V5 P7 L2 A3

urn:cts:etf:psath.expps.grc:109

+ θαῦμα ἐκπληττόμενος Z N2 || Ἀναδιπλασιάζει] Ἀναδιπλασιάζοι O || ὡς ἔφη] om. V5 P7 L2 A3

urn:cts:etf:psath.expps.grc:109

Psalm 9
ΨΑΛΜΟΣ Θ´
Psalm @@ -2336,11 +2336,11 @@ αὐτοῦ τὸν θάνατον φησὶ, τὸν καὶ εἰς τὰ ὀπίσω ἀποστρεφόμενον· τουτέστιν εἰς τὸ μὴ εἶναι: –
Er zeigt, auf wen sich der Lobpreis bezieht. Seinen Feind aber nennt er den Tod, der sich nach hinten gewendet hat, das - heißt zum Nichtsein.

– V1 C P1 B1 B2 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → L2
Ἐπὶ τίσιν – φησὶ] Ἐπί τισιν ἐξομολόγησιν δηλοὶ· ἐχθρὸν - δὲ αὐτοῦ τὸν διάβολον εἶναι φησίν: – B1 || ἡ ἐξομολόγησις δηλοῖ] ἐξομολόγησιν δηλοῖ B2 | ἡ ἐξ[ο]μολόγησις αὐτ[οῦ] γ[ίν]εται - δηλοῖ A1 || δηλοῖ] δηλ(οῖ) V5 | δήλη P7 || post τὸν θάνατον est - δηλοῖ in ras. V1 || φησὶ τὸν καὶ] φησὶν [εἶναι(?)] καὶ A1 | εἶναι φησί· τὸν P5 | εἶναι φησὶ τὸν V5 P7 | εἶναι φησὶ τὸν - καὶ B2 P6 Z N2 L2 A3 || τὸν καὶ – εἶναι] om. B1

V1: exp. 111 mit Ps 9,4a verbunden. B2: exp. + heißt zum Nichtsein.

– V1 C P1 B1 B2 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → L2
Ἐπὶ τίσιν – φησὶ] Ἐπί τισιν ἐξομολόγησιν δηλοὶ· ἐχθρὸν + δὲ αὐτοῦ τὸν διάβολον εἶναι φησίν: – B1 || ἡ ἐξομολόγησις δηλοῖ] ἐξομολόγησιν δηλοῖ B2 | ἡ ἐξ[ο]μολόγησις αὐτ[οῦ] γ[ίν]εται + δηλοῖ A1 || δηλοῖ] δηλ(οῖ) V5 | δήλη P7 || post τὸν θάνατον est + δηλοῖ in ras. V1 || φησὶ τὸν καὶ] φησὶν [εἶναι(?)] καὶ A1 | εἶναι φησί· τὸν P5 | εἶναι φησὶ τὸν V5 P7 | εἶναι φησὶ τὸν + καὶ B2 P6 Z N2 L2 A3 || τὸν καὶ – εἶναι] om. B1

V1: exp. 111 mit Ps 9,4a verbunden. B2: exp. 111 und 112 bilden eine Einheit.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:111

(9,4b)
ἀσθενήσουσιν καὶ ἀπολοῦνται ἀπὸ προσώπου σου,
(4b) werden sie schwach @@ -2351,11 +2351,11 @@ δυνάμεων: –
Wenn der Tod, will er sagen, sich rückwärts wenden wird, da wird natürlich auch jede feindliche Macht vernichtet werden. Wenn nämlich als letzter Feind der Tod vernichtet wird, es ist klar, dass die - feindlichen Mächte im voraus vernichtet sind. [1Cor 15,26]

– V1 C P1 M O B1 B2 L1 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Ἐπειδ᾿ ἂν] Tὸν διάβολον φησὶν· ante - ἐπειδ᾿ ἂν add. B1 || Ἐπειδὰν φησὶν] ἐπειδ᾿ ἂν B1 B2 || ἀποστραφῇ] ἀποστραφείη P1 || ὁ θάνατος, τότε δὴ καὶ] ὁ διάβολος, τότε καὶ B1 || ὁ θάνατος2] θάνατος L1 | ὁ θάνατος κατὰ τὸν θεῖον - ἀπόστολον A1 || εἰ γὰρ – δυνάμεων] om. B1 | εἰ γὰρ ὁ ἐχθρὸς ὁ ἔσχατος + feindlichen Mächte im voraus vernichtet sind. [1Cor 15,26]

– V1 C P1 M O B1 B2 L1 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L1 → L2
Ἐπειδ᾿ ἂν] Tὸν διάβολον φησὶν· ante + ἐπειδ᾿ ἂν add. B1 || Ἐπειδὰν φησὶν] ἐπειδ᾿ ἂν B1 B2 || ἀποστραφῇ] ἀποστραφείη P1 || ὁ θάνατος, τότε δὴ καὶ] ὁ διάβολος, τότε καὶ B1 || ὁ θάνατος2] θάνατος L1 | ὁ θάνατος κατὰ τὸν θεῖον + ἀπόστολον A1 || εἰ γὰρ – δυνάμεων] om. B1 | εἰ γὰρ ὁ ἐχθρὸς ὁ ἔσχατος καταργεῖται· ὁ θάνατος δηλονότι V5 P7 | εἰ γὰρ ὁ ἔ[σ]χατος ἐχθρὸς - καταργεῖται ὁ θ[ά]νατος δ[η]λονότι, L2 A3 || τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων] ἁπασῶν τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων A1 P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:112

+ καταργεῖται ὁ θ[ά]νατος δ[η]λονότι, L2 A3 || τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων] ἁπασῶν τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων A1 P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:112

(9,5a)
ὅτι ἐποίησας τὴν κρίσιν μου καὶ τὴν δίκην μου,
(5a) Denn du hast für mich Urteil und Recht bewirkt,
@@ -2417,23 +2417,23 @@
(9,6a)
ἐπετίμησας ἔθνεσιν, καὶ ἀπώλετο ὁ ἀσεβής,
(6a) Du hast die Völkerschaften gestraft, und der Gottlose ging unter,
-
Expositio 115:
Τοὺς νοητοὺς ἐχθροὺς δηλονότι: –
Nämlich die geistigen Feinde.

– V1 C P1 B2 A1 P5 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P1
Τοὺς – δηλονότι] Τοῖς νοητοῖς ἐχθροῖς +
Expositio 115:
Τοὺς νοητοὺς ἐχθροὺς δηλονότι: –
Nämlich die geistigen Feinde.

– V1 C P1 B2 A1 P5 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P1
Τοὺς – δηλονότι] Τοῖς νοητοῖς ἐχθροῖς δηλονότι: – A1 P5 A2 | Τοῖς νοητοῖς δηλονότι ἐχθροῖς: – V4

urn:cts:etf:psath.expps.grc:115

(9,6b)
τὸ ὄνομα αὐτῶν ἐξήλειψας εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος·
(6b) Ihren Namen hast du ausgelöscht bis in Ewigkeit und von Ewigkeit zu Ewigkeit.
-
Expositio 116:
Τὸν δράκοντα φησίν: –
Er meint die Schlange.

– V1 C P1 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1
φησίν] post φησὶ add. τὸν νοητὸν· ὅς ἐστιν ὁ διάβολος: – P1 | post φησὶ add. τὸν ἀποστάτην: – A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:116

+
Expositio 116:
Τὸν δράκοντα φησίν: –
Er meint die Schlange.

– V1 C P1 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1
φησίν] post φησὶ add. τὸν νοητὸν· ὅς ἐστιν ὁ διάβολος: – P1 | post φησὶ add. τὸν ἀποστάτην: – A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:116

(9,7a)
τοῦ ἐχθροῦ ἐξέλιπον αἱ ῥομφαῖαι εἰς τέλος, καὶ πόλεις καθεῖλες,
(7a) Die Schwerter des Feindes sind für immer verschwunden, und ihre Städte hast du niedergerissen.
Expositio 117a:
Ῥομφαίας τοῦ διαβόλου, τὰς ἀντικειμένας δυνάμεις φησὶ· δι’ ὧν ἦν ἰσχυρός: –
Schwerter des Teufels nennt er die - feindlichen Mächte, durch die er stark war.

– V1 C P1 B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → P1 → L2
Ῥομφαίας] Tὸν διάβολον λέγει ἐκ βίβλου + feindlichen Mächte, durch die er stark war.

– V1 C P1 B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → P1 → L2
Ῥομφαίας] Tὸν διάβολον λέγει ἐκ βίβλου ζώντων· ante ῥομφαίας add. L2 A3 (fons ignotus in Ps 9,6b, et non in Ps - 9,7a) || τοῦ διαβόλου] τοῦ ἐχθροῦ B2 | ἐχθροῦ A1 || δυνάμεις φησὶ] φησὶ δυνάμεις A2 V4 || φησὶ] δηλοί: – B1 | δηλοῖ A1 V5 P7 L2 A3 || δι’ ὧν ἦν ἰσχυρός] om. B1 || ἦν] ἐστιν B2 A1

L2: exp. 117a am oberen Rand hinzugefügt. + 9,7a) || τοῦ διαβόλου] τοῦ ἐχθροῦ B2 | ἐχθροῦ A1 || δυνάμεις φησὶ] φησὶ δυνάμεις A2 V4 || φησὶ] δηλοί: – B1 | δηλοῖ A1 V5 P7 L2 A3 || δι’ ὧν ἦν ἰσχυρός] om. B1 || ἦν] ἐστιν B2 A1

L2: exp. 117a am oberen Rand hinzugefügt. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:117a

Expositio 117b:
Καὶ ποίας ἢ ταύτας, περὶ ὧν ἀλλαχοῦ λέγεται· ὅτι ἔθηκας εἰς χῶμα πόλεις ὀχυρὰς τοῦ πεσεῖν αὐτῶν τὰ θεμέλια· @@ -2444,18 +2444,18 @@ Erdhaufen gemacht, so dass ihre Fundamente einstürzen." [Is 25,2] Diese sind wieder die feindlichen Mächte: Befestigt wie feste Städte, hielten sie diejenige in - sich gefangen, die durch ihre Täuschung gefangen worden waren.

– V1 C M O B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → M → L2
Καὶ – εἶχον] Καὶ ποίας ἢ ταύτας περὶ + sich gefangen, die durch ihre Täuschung gefangen worden waren.

– V1 C M O B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → M → L2
Καὶ – εἶχον] Καὶ ποίας ἢ ταύτας περὶ ὧν ἀλλαχοῦ· ὅτι ἔθηκας πόλεις ὡς χῶμα· (χῶμα; V5m.sec.) πόλεις τὲ ὀχυρὰς τοῦ πεσεῖν αὐτῶν τὰ θεμέλια· τὰς ἀντικειμένας φησὶ δυνάμεις· / ἀφ’ οὗ γὰρ ὁ Χριστὸς ἐφάνη, κατηργήθησαν τοῦ διαβόλου αἱ δυνάμεις· καὶ τὰ τοῦ θανάτου καὶ τοῦ ᾅδου βασίλεια· (= comm. brevis in Ps 9,7a1; 9,7a2 [12,7–9.11–12 Jagić]) / εἰσὶ δὲ αὗται αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις· αἳ ὥσπερ πόλεις ὀχυραὶ τετειχισμέναι τοὺς ὑπ᾿ αὐτῶν ἁλόντας τῇ ἀπάτῃ, συλλαβοῦσαι - ἔσχον: – V5 P7 L2 A3 || Καὶ ποίας] πόλεις δὲ ποίας M O || ἢ ταύτας] ταύτας ἢ B2 || ὅτι ἔθηκας] ἔθηκας V1 C M O || ὅτι – δυνάμεις] ὅτι ἔθηκας πόλεις εἰς χῶμα· - πόλεις ἰσχυρὰς τὰς ἀντικειμένας φησὶ δυνάμεις: – A2 V4 || ὅτι – ὀχυρὰς] ὅτι ἔθηκας πόλεις εἰς χῶμα· - πόλεις ὀχυρὰς B2 A1 || αὗται δέ] αὗται γὰρ M || εἰσιν πάλιν] πάλιν A1 || αἳ – εἶχον] om. A2 V4 || τοὺς ἁλόντας αὐτῶν τῇ ἀπάτῃ, ἐν αὐταῖς + ἔσχον: – V5 P7 L2 A3 || Καὶ ποίας] πόλεις δὲ ποίας M O || ἢ ταύτας] ταύτας ἢ B2 || ὅτι ἔθηκας] ἔθηκας V1 C M O || ὅτι – δυνάμεις] ὅτι ἔθηκας πόλεις εἰς χῶμα· + πόλεις ἰσχυρὰς τὰς ἀντικειμένας φησὶ δυνάμεις: – A2 V4 || ὅτι – ὀχυρὰς] ὅτι ἔθηκας πόλεις εἰς χῶμα· + πόλεις ὀχυρὰς B2 A1 || αὗται δέ] αὗται γὰρ M || εἰσιν πάλιν] πάλιν A1 || αἳ – εἶχον] om. A2 V4 || τοὺς ἁλόντας αὐτῶν τῇ ἀπάτῃ, ἐν αὐταῖς συλλαβοῦσαι εἶχον] τοὺς ὑπ᾿ αὐτῶν ἁλόντας τῇ ἀπάτῃ - συλλαβόντες ἔσχον: – B2 || ἐν αὐταῖς] ἐν ἑαυταῖς C P5 || συλλαβοῦσαι] συλλαβοῦσθαι P7

V1: Ps 9,7a ist in zwei Zeilen aufgeteilt. + συλλαβόντες ἔσχον: – B2 || ἐν αὐταῖς] ἐν ἑαυταῖς C P5 || συλλαβοῦσαι] συλλαβοῦσθαι P7

V1: Ps 9,7a ist in zwei Zeilen aufgeteilt. exp. 117b ist mit der zweiten Zeile (καὶ πόλεις καθεῖλες) verbunden. Ps A2: exp. 117b ist ohne den letzten Teil. V4: Anstelle des letzten Teils (αἳ ὥσπερ – εἶχον) tritt Hesychius. V5 P7 L2 A3: Nach Hesychius folgt der @@ -2469,7 +2469,7 @@

(9,7b)
ἀπώλετο τὸ μνημόσυνον αὐτῶν μετ᾽ ἤχους.
(7b) Untergegangen ist mit Schall ihr Ehrenmal.
-
Expositio 118:
Ἐξάκουστος γὰρ γέγονεν αὐτῶν ἡ ἀπώλεια: –
Denn deren Untergang wurde hörbar.

– V1 C P1 B1 A1 P5 P6 Z N2 A2 V4

→ V1 → C → B1 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1
Ἐξάκουστος γὰρ] Ἐξάκουστος A2 V4 || γέγονεν αὐτῶν] αὐτῶν γέγονεν P6 Z N2 || αὐτῶν] ἀληθῶς αὐτοῦ B1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:118

+
Expositio 118:
Ἐξάκουστος γὰρ γέγονεν αὐτῶν ἡ ἀπώλεια: –
Denn deren Untergang wurde hörbar.

– V1 C P1 B1 A1 P5 P6 Z N2 A2 V4

→ V1 → C → B1 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1
Ἐξάκουστος γὰρ] Ἐξάκουστος A2 V4 || γέγονεν αὐτῶν] αὐτῶν γέγονεν P6 Z N2 || αὐτῶν] ἀληθῶς αὐτοῦ B1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:118

(9,8a)
καὶ ὁ κύριος εἰς τὸν αἰῶνα μένει,
(8a) Und der Herr bleibt bis in Ewigkeit,
@@ -2491,15 +2491,15 @@ καταφυγὴ τῷ πένητι,
(10a) Und der Herr wurde dem Bedürftigen eine Zuflucht,
Expositio 120:
Τῷ πτωχῷ τῷ πνεύματι λαῷ φησίν: –
Dem im Geist armen Volk, meint er. [cf. Mt - 5,3]

– V1 C P1 M O B1 B2 P5 A2 V4

→ V1 → C → B1 → A2 → P5 → B2 → P1 → M
Τῷ πτωχῷ – φησίν] Τῷ πνευματικῷ καὶ πτωχῷ λαῷ φησίν: - – B1 || τῷ πνεύματι λαῷ] τῷ πνευματικῷ λαῷ P1

M O: exp. 120 und 121 bilden eine Einheit im + 5,3]

– V1 C P1 M O B1 B2 P5 A2 V4

→ V1 → C → B1 → A2 → P5 → B2 → P1 → M
Τῷ πτωχῷ – φησίν] Τῷ πνευματικῷ καὶ πτωχῷ λαῷ φησίν: + – B1 || τῷ πνεύματι λαῷ] τῷ πνευματικῷ λαῷ P1

M O: exp. 120 und 121 bilden eine Einheit im inneren Rand.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:120

(9,10b)
βοηθὸς ἐν εὐκαιρίαις ἐν θλίψει·
(10b) ein Helfer zur rechten Zeit in der Bedrängnis.
Expositio 121:
Ὡς τὸ ἐν καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου: –
Gleich wie die Stelle: "In der angenehmen - Zeit erhörte ich dich". [Is 49,8]

– V1 C P1 M O A1 P5 P6 Z A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2 A3

→ V1 → C → V5 → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Ὡς τὸ] Ὡς τῷ P1 M | Ὡς P6 Z A2 V4 | Ὡστε V5a P7a L2 A3 | Ὅμοιον τῷ V5b P7b || ἐν καιρῷ δεκτῷ] καιρῷ δεκτῷ P5 V5b P7b | ἐν τῷ καιρῷ δεκτῶ - A2 V4 || ἐπήκουσά σου] ἐπήκουσάς + Zeit erhörte ich dich". [Is 49,8]

– V1 C P1 M O A1 P5 P6 Z A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2 A3

→ V1 → C → V5 → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Ὡς τὸ] Ὡς τῷ P1 M | Ὡς P6 Z A2 V4 | Ὡστε V5a P7a L2 A3 | Ὅμοιον τῷ V5b P7b || ἐν καιρῷ δεκτῷ] καιρῷ δεκτῷ P5 V5b P7b | ἐν τῷ καιρῷ δεκτῶ + A2 V4 || ἐπήκουσά σου] ἐπήκουσάς μου V5a P7a V5b P7b L2 A3

Z N2: exp. 121 mit der verkürzenden Paraphrase des Theodoret (comm. in Ps 9,10 [PG 80,925 B9–C2]) verbunden. Das ganze Gebilde wird Athanasius zugeschrieben. N2: exp. 121 wurde @@ -2518,8 +2518,8 @@

(9,12a)
ψάλατε τῷ κυρίῳ τῷ κατοικοῦντι ἐν Σιων,
(12a) Spielt dem Herrn, der in Sion wohnt,
-
Expositio 122:
Τῇ ἐπουρανίῳ φησίν: –
In der himmlischen, meint er.

– V1 C P1 B2 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → B2 → P1
exp. 122 (ut vid.) post Τ- - non legi potest A1 || φησίν] [δη]λονότι B2 | post φησὶν add. ἱερουσαλήμ: – P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:122

+
Expositio 122:
Τῇ ἐπουρανίῳ φησίν: –
In der himmlischen, meint er.

– V1 C P1 B2 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → B2 → P1
exp. 122 (ut vid.) post Τ- + non legi potest A1 || φησίν] [δη]λονότι B2 | post φησὶν add. ἱερουσαλήμ: – P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:122

(9,12b)
ἀναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσιν τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτοῦ,
(12b) verkündet unter den Völkerschaften seine Taten.
@@ -2527,17 +2527,17 @@ εὐαγγελίων κήρυκας φησίν· τίνα δὲ τὰ ἐπιτηδεύματα, διὰ τῶν ἑξῆς σημαίνει: –
Das spricht er gleichsam zu den Aposteln und Verkündern des Evangeliums. Was aber das für Taten sind, tut er kund durch das, - was folgt.

– V1 C P1 M O B1 B2 A1 P5 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
exp. 123 post Τ- non legi - potest A1 || τοὺς τῶν] non legi possunt A1 || τῶν εὐαγγελίων] τῶν + was folgt.

– V1 C P1 M O B1 B2 A1 P5 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
exp. 123 post Τ- non legi + potest A1 || τοὺς τῶν] non legi possunt A1 || τῶν εὐαγγελίων] τῶν εὐαγγελικῶν P1 V5 P7* L2* A3 | τῶν - εὐαγγελίων P7corr L2corr || τίνα – σημαίνει] om. B1 V5 P7 L2 A3 | non legi possunt A1 || τίνα δὲ] τίνα M O

V5 P7: exp. 123 und 124 (in Ps 9,12b) bilden + εὐαγγελίων P7corr L2corr || τίνα – σημαίνει] om. B1 V5 P7 L2 A3 | non legi possunt A1 || τίνα δὲ] τίνα M O

V5 P7: exp. 123 und 124 (in Ps 9,12b) bilden eine Einheit. L2: exp. 123 und 124 am oberen Rand hinzugefügt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:123

(9,13a)
ὅτι ἐκζητῶν τὰ αἵματα αὐτῶν ἐμνήσθη,
(13a) Denn der, der Bluttaten rächt, hat sich ihrer erinnert,
Expositio 124:
Τὰ αἵματα φησὶ τὰ ὑπὲρ αὐτοῦ χεόμενα ἐκζητήσει, ἐπὶ τῷ ἐκδικίας ἀξιῶσαι: –
Das Blut, will er sagen, das für ihn - vergossen wurde, wird er suchen, um Rechenschaft zu fordern.

– V1 C P1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → L2
Τὰ αἵματα] Tὰ αἵματατα (sic) C | Aἵματα A2 V4 V5 P7 L2 A3 || χεόμενα – ἀξιῶσαι] ἐκκεχυμένα ἐκδικίας + vergossen wurde, wird er suchen, um Rechenschaft zu fordern.

– V1 C P1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → L2
Τὰ αἵματα] Tὰ αἵματατα (sic) C | Aἵματα A2 V4 V5 P7 L2 A3 || χεόμενα – ἀξιῶσαι] ἐκκεχυμένα ἐκδικίας ἀξιώσει B2 | [ἐκκεχυ(?)]μέ[να] ἐκζητήσει A1 | ἐκχυμένα ἐκζητήσει, ἐπὶ τῷ ἐκδική[σ]εως ἀξιῶσαι A2 | ἐκκεχυμένα ἐκζητήσει, ἐπὶ τὸ @@ -2645,7 +2645,7 @@ Schlinge, die sie verborgen haben, hat sich ihr Fuß verfangen.
Expositio 128:
Ταῦτα φησὶ πεπόνθασιν, ἃ τοῖς ἁγίοις ἐξήρτυσαν: –
Dieses, will er sagen, haben sie erlitten, - was sie für die Heiligen vorbereitet haben.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 A2 V4 L2 A3

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
φησὶ] γάρ φησι P1 || ἐξήρτυσαν] ἐξήρτησαν P1

M O: exp. 128 mit Origenes verbunden (schol. + was sie für die Heiligen vorbereitet haben.

– V1 C P1 M O B2 A1 P5 A2 V4 L2 A3

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
φησὶ] γάρ φησι P1 || ἐξήρτυσαν] ἐξήρτησαν P1

M O: exp. 128 mit Origenes verbunden (schol. [?] in Ps 9,16a [PG 12,1189 C12–13]).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:128

(9,17a)
γινώσκεται κύριος @@ -2656,7 +2656,7 @@ Hände hat sich der Sünder verfangen.
Expositio 129:
Κρίμα γὰρ ἀληθῶς δίκαιον τὸ τοὺς κατασκευάσαντας ἀνθρώπῳ θάνατον, ἐν αὐτῷ περιληφθῆναι: –
Denn eine gerechte Strafe ist es fürwahr, - dass die, die gegen einen Menschen den Tod planten, in ihm gefangen werden.

– V1 C P1 B2 P5

→ V1 → C → P5 → B2 → P1
γὰρ ἀληθῶς] γάρ φησιν B2 || κατασκευάσαντας] κατασκευάσαντoς C || θάνατον] τὸν θάνατον P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:129

+ dass die, die gegen einen Menschen den Tod planten, in ihm gefangen werden.

– V1 C P1 B2 P5

→ V1 → C → P5 → B2 → P1
γὰρ ἀληθῶς] γάρ φησιν B2 || κατασκευάσαντας] κατασκευάσαντoς C || θάνατον] τὸν θάνατον P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:129

(9,17c)
ᾠδὴ διαψάλματος.
(17c) Ein Lied des Zwischenspiels.
@@ -2685,12 +2685,12 @@ μονογενῆ· ὅπως ὁ ὑψηλόφρων ἐκεῖνος διάβολος· ὃν καὶ ἄνθρωπον ἐπὶ τοῦ παρόντος καλεῖ, ἐπὶ πλέον μὴ ἐπαίρῃ τὴν ὀφρύν: –
Er fleht, es möge der Einziggezeugte den Bewohnern der Erde erstrahlen: Damit jener hochmütige Teufel, den er eben - vorerst einen Menschen nennt, seine Augenbrauen nicht noch mehr hochziehe.

– V1 C P1 M O B2 L1 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L1 → L2
Ἐπιλάμψειν] Ἐπίλαμψιν L1 A1 | Ἐπιλάμψαι A2 V4 || τοῖς] τῶν (ut vid.) A3* | τοῖς (ut vid.) A3c || ἐπὶ τῆς γῆς] ἐπὶ - γῆς P1 A1 V4 L2 A3 || τὸν μονογενῆ – ἄνθρωπον] τὸν μονογενῆ τοῦ θεοῦ λόγον· ὅπω[ς] ὁ - δ[ι]ά[βολ]ος ὃ[ν] ἄνθρωπον A1 || ὁ ὑψηλόφρων] ὁ ὑψηλοφρονῶν P5 || ὃν καὶ – τὴν ὀφρύν] ὃς καὶ ἀνθρώπους ἐπὶ τοῦ παρόντος - καλεῖ, ἐπὶ πλείω μὴ ἐπαίρειται L1 || ἐπὶ πλέον μὴ ἐπαίρῃ τὴν ὀφρύν] μὴ ἐπαίρειν ἐπὶ πλεῖον τὴν - ὀφρῦν A2 V4 || ἐπὶ πλέον] ἐπὶ πλείω P1 | ἐπὶ - πλεῖον B2 A1 P5 V5 P7 L2 A3 || μὴ ἐπαίρῃ] μὴ ἐπαίρει P1 V5 P7 | μὴ ἐπαίρειν B2

L2: exp. 131 über der Kolumne des + vorerst einen Menschen nennt, seine Augenbrauen nicht noch mehr hochziehe.

– V1 C P1 M O B2 L1 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L1 → L2
Ἐπιλάμψειν] Ἐπίλαμψιν L1 A1 | Ἐπιλάμψαι A2 V4 || τοῖς] τῶν (ut vid.) A3* | τοῖς (ut vid.) A3c || ἐπὶ τῆς γῆς] ἐπὶ + γῆς P1 A1 V4 L2 A3 || τὸν μονογενῆ – ἄνθρωπον] τὸν μονογενῆ τοῦ θεοῦ λόγον· ὅπω[ς] ὁ + δ[ι]ά[βολ]ος ὃ[ν] ἄνθρωπον A1 || ὁ ὑψηλόφρων] ὁ ὑψηλοφρονῶν P5 || ὃν καὶ – τὴν ὀφρύν] ὃς καὶ ἀνθρώπους ἐπὶ τοῦ παρόντος + καλεῖ, ἐπὶ πλείω μὴ ἐπαίρειται L1 || ἐπὶ πλέον μὴ ἐπαίρῃ τὴν ὀφρύν] μὴ ἐπαίρειν ἐπὶ πλεῖον τὴν + ὀφρῦν A2 V4 || ἐπὶ πλέον] ἐπὶ πλείω P1 | ἐπὶ + πλεῖον B2 A1 P5 V5 P7 L2 A3 || μὴ ἐπαίρῃ] μὴ ἐπαίρει P1 V5 P7 | μὴ ἐπαίρειν B2

L2: exp. 131 über der Kolumne des Psalmtextes hinzugefügt (ἄλλως). Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:131

(9,20b)
κριθήτωσαν ἔθνη @@ -2732,9 +2732,9 @@ Gesetzgeber über sie ein.
Expositio 133:
Καὶ τίς ὁ νομοθέτης, ἢ ὁ τὸν τῆς καινῆς διαθήκης νόμον ἡμῖν εἰσηγησάμενος τὸ εὐαγγέλιον;
Und wer ist anders der Gesetzgeber als der, - der für uns das Gesetz des neuen Bundes, das Evangelium, eingeführt hat?

– V1 C P1 M O B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M
ὁ νομοθέτης] νομοθέτης B1 || τὸν – νόμον] τῆς καινῆς διαθήκης + der für uns das Gesetz des neuen Bundes, das Evangelium, eingeführt hat?

– V1 C P1 M O B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M
ὁ νομοθέτης] νομοθέτης B1 || τὸν – νόμον] τῆς καινῆς διαθήκης νόμον B1 | τὸν τῆς διακαιοσύνης - νόμον V5 P7 || εἰσηγησάμενος τὸ εὐαγγέλιον] εἰσηγησάμενος P1 B1 A1 P5 A2 V4 | εἰσηγούμενος V5 P7

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + νόμον V5 P7 || εἰσηγησάμενος τὸ εὐαγγέλιον] εἰσηγησάμενος P1 B1 A1 P5 A2 V4 | εἰσηγούμενος V5 P7

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:133

(9,21b)
γνώτωσαν ἔθνη ὅτι ἄνθρωποί εἰσιν.
(21b) Die Völkerschaften @@ -2744,8 +2744,8 @@ κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς: –
Durch den übermäßigen Betrug der Dämonen wurden sie in die Lebensweise des Viehs überführt, so dass von ihnen gesagt werden kann: "Er glich dem unvernünftigen Vieh und war ihm ähnlich." [Ps - 48,13b]

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
Τῇ ὑπερβολῇ] Τ[ῇ γὰρ] ὑπερβολῇ A1 || τῶν δαιμόνων] τῶν δαιμονίων P1 P5 || μετενεχθέντες] μεταχθέντες V1 M O || ὡς λέγεσθαι – αὐτοῖς] om. A1 || παρασυνεβλήθη] παρεσυνεβλήθη V1 M O A1 || τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη - αὐτοῖς] καὶ τὰ ἐξῆς M O || καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς] om. P5

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + 48,13b]

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
Τῇ ὑπερβολῇ] Τ[ῇ γὰρ] ὑπερβολῇ A1 || τῶν δαιμόνων] τῶν δαιμονίων P1 P5 || μετενεχθέντες] μεταχθέντες V1 M O || ὡς λέγεσθαι – αὐτοῖς] om. A1 || παρασυνεβλήθη] παρεσυνεβλήθη V1 M O A1 || τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη + αὐτοῖς] καὶ τὰ ἐξῆς M O || καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς] om. P5

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (παρασυνεβλήθη – αὐτοῖς).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:134

(9,21c)
διάψαλμα.
(21c) Zwischenspiel.
@@ -2756,8 +2756,8 @@ τῶν ἐθνῶν κλῆσιν εὔχεται· τοῦτο δὲ αὐτῷ πεποίηκεν ἡ τοῦ διαβόλου ὑπεροψία: –
Er fleht, er möge die Berufung der Heiden, die sich in Kürze ereignen wird, beschleunigen. Aber gerade das hat der Hochmut - des Teufels für ihn bewirkt.

– V1 C P1 M O A1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P1 → M
Ἐπιταχῦναι] Ἵνα τί κύριε ἀφέστηκας· - ante ἐπιταχῦναι add. A2 || Ἐπιταχύναι] Ἐπιταχυνθῆναι V1 || τῶν ἐθνῶν κλῆσιν] κλῆσιν τῶν ἐθνῶν P1 || τοῦτο δὲ αὐτῷ] τοῦτο δὲ αὐτὸ C || ὑπεροψία] ὑπε[ρηφανία] A1

Syrische Version (Epitome): exp. 135 wird + des Teufels für ihn bewirkt.

– V1 C P1 M O A1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P1 → M
Ἐπιταχῦναι] Ἵνα τί κύριε ἀφέστηκας· + ante ἐπιταχῦναι add. A2 || Ἐπιταχύναι] Ἐπιταχυνθῆναι V1 || τῶν ἐθνῶν κλῆσιν] κλῆσιν τῶν ἐθνῶν P1 || τοῦτο δὲ αὐτῷ] τοῦτο δὲ αὐτὸ C || ὑπεροψία] ὑπε[ρηφανία] A1

Syrische Version (Epitome): exp. 135 wird vollständig (frei?) wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:135

(9,22b)
ὑπερορᾷς ἐν εὐκαιρίαις ἐν θλίψει;
(22b) schaust du hinweg in @@ -2772,7 +2772,7 @@ hochmütig handelt, entbrannt der Arme.
Expositio 137:
Ἡ ὑπεροψία φησὶ τοῦ πονηροῦ, πύρωσις τῷ πτωχῷ σου γίνεται λαῷ: –
Der Hochmut des Bösen, will er sagen, wird - deinem armen Volk ein brennendes Feuer.

– V1 C P1 M O B2 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M
Ἡ ὑπεροψία] Ἡ ὑπεροχία M O || πύρωσις τῷ πτωχῷ σου γίνεται + deinem armen Volk ein brennendes Feuer.

– V1 C P1 M O B2 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M
Ἡ ὑπεροψία] Ἡ ὑπεροχία M O || πύρωσις τῷ πτωχῷ σου γίνεται λαῷ] πύρωσις τῷ λαῷ σου τῷ πτωχῷ γίνεται A2 V4 | πύρωσις τῷ πτωχῷ σου λαῷ γίνεται M O V5 P7

V5 P7: exp. 137 mit Ps 9,22 @@ -2783,8 +2783,8 @@

Expositio 138:
Ἀντὶ τοῦ συλληφθήσονται· σὺ γὰρ εἶ φησὶν ὁ δρασσόμενος τοὺς σοφοὺς ἐν τῇ πανουργίᾳ αὐτῶν: –
Anstelle von "sie werden ergriffen werden". "Denn du", sagt er (i.e. Paulus), "bist der, der die Weisen fasst in ihrer - Verschlagenheit." [1Cor 3,19]

– V1 C P1 M O B2 P5 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Ἀντὶ – αὐτῶν] Ἀντὶ τοῦ συλληφθήσονται: - – B2 || φησὶν] om. M O V5 P7

L2: exp. 138 unter der Kolumne des + Verschlagenheit." [1Cor 3,19]

– V1 C P1 M O B2 P5 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Ἀντὶ – αὐτῶν] Ἀντὶ τοῦ συλληφθήσονται: + – B2 || φησὶν] om. M O V5 P7

L2: exp. 138 unter der Kolumne des Psalmtextes hinzugefügt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:138

(9,24a)
ὅτι ἐπαινεῖται ὁ ἁμαρτωλὸς ἐν ταῖς ἐπιθυμίαις τῆς ψυχῆς αὐτοῦ,
(24a) Denn der Sünder wird @@ -2796,14 +2796,14 @@ καὶ διὰ τὸ ἀτιμωρήτους μένειν τοὺς ἀσεβεῖς, λοιπὸν καὶ παρά τισι τῶν ἀνοητοτέρων ἀποδεκτὸν αὐτῶν εἶναι τὸν βίον: –
So groß, will er sagen, wurde deine Duldung des Bösen, dass dann bei manchen der tümmsten ihr Leben – dadurch, dass die - Gottlosen ungestraft bleiben – sogar akzeptabel ist.

– V1 C P1 M O B1 B2 P5 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Τοσαύτη – τὸν βίον] Tοσαύτη φησὶν γέγονεν ἀνεξικακία· διὰ + Gottlosen ungestraft bleiben – sogar akzeptabel ist.

– V1 C P1 M O B1 B2 P5 A2 V4 V5 P7 L2

→ V1 → C → B1 → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Τοσαύτη – τὸν βίον] Tοσαύτη φησὶν γέγονεν ἀνεξικακία· διὰ τὸ ἀτιμωρήτους τισὶν μένειν τοὺς ἀσεβεῖς· ὡς καὶ λοιπὸν παρίστησιν τῶν ἀνοητωτέρων· ἀπόδεκτον αὐτῶν νομίζειν τὸν βίον: – B1 | Tοιαύτη φησὶ γέγονεν ἡ ἀνεξικακία διὰ τὸ ἀτιμωρήτους μένειν τοὺς ἀσεβεῖς ὡς καὶ λοιπὸν παρά τινων τῶν ἀνοητοτέρων ἀπὸ δὲ τῶν αὐτῶν ν[ο]μίζεσθαι τὸν [βίον]: - – B2 || Τοσαύτη σου φησὶ γέγονεν] Τοσαύτη φησὶ γέγονέν + – B2 || Τοσαύτη σου φησὶ γέγονεν] Τοσαύτη φησὶ γέγονέν σου M O | Τοσαύτη φησὶ - γέγονεν A2 V4 V5 P7 L2 A3 || ἡ ἀνεξικακία] ἡ ἀλεξικακία V5 || διὰ τὸ ἀτιμωρήτους] ἀτιμωρήτους P1 || λοιπὸν] om. P1 | λοιποῖς M || ἀποδεκτὸν] ἀπόδεκτον M O P5 V5 P7 L2 A3 || αὐτῶν] αὐτὸν M* O | αὐτῶν Mc | αὐτοῖς V5 P7

L2: exp. 139 über der Kolumne des + γέγονεν A2 V4 V5 P7 L2 A3 || ἡ ἀνεξικακία] ἡ ἀλεξικακία V5 || διὰ τὸ ἀτιμωρήτους] ἀτιμωρήτους P1 || λοιπὸν] om. P1 | λοιποῖς M || ἀποδεκτὸν] ἀπόδεκτον M O P5 V5 P7 L2 A3 || αὐτῶν] αὐτὸν M* O | αὐτῶν Mc | αὐτοῖς V5 P7

L2: exp. 139 über der Kolumne des Psalmtextes hinzugefügt. A3: exp. 139 ausgelassen. Syrische Übersetzung (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (ὡς – βίον).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:139

@@ -2826,7 +2826,7 @@ Rechenschaft verlangen" entsprechend einem vorausgehenden Interpunktionszeichen gelesen werden. So dass der Sinninhalt folgendermaßen lautet: "Also er reizt Gott, wenngleich er eine Fülle des Zornes auf sich entflammt. Wird er aber - nicht Rechenschaft verlangen?

– V1 C P1 M O A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → A1 → P5 → P1 → M → L2
Παρώξυνε – οὐκ ἐκζητήσει] Παρώξυνε μὲν χλευάζων + nicht Rechenschaft verlangen?

– V1 C P1 M O A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → A1 → P5 → P1 → M → L2
Παρώξυνε – οὐκ ἐκζητήσει] Παρώξυνε μὲν χλευάζων τοὺς περὶ προνοίας· καὶ τῆς κρίσεως αὐτοῦ λόγους· τοῦτο δὲ (τοῦτο δὲ bis scriptum A3) συνάπτεται (καὶ συνάπτεται L2) τὸ (τῶ V5* | τὸ V5m.sec.) κατὰ τὸ πλῆθος τῆς ὀργῆς αὐτοῦ, οὐκ ἐκζητήσει· ἵνα ᾖ τὸ ὅλον· αὐτὸς παρώξυνε φησὶ τὸν @@ -2834,17 +2834,17 @@ τοῦ παροξύναντος ληπτέον· εἶτα τὸ ἐπιφερόμενον τούτο (τούτο* V5) τὸ οὐκ ἐκζητήσει καθ᾿ ὑποστιγμὴν ἀναγνωστέον· ἵνα ᾖ τὸ νοούμενον οὕτως· ἄρα ἦν (ἆρ᾿ οὖν P7corr | ἄρα L2corr) ὁ μὲν παροξύνει τὸν θεὸν· καίτοι πλῆθος αὐτῷ ἐκκαίων ὀργῆς· ὁ δὲ, οὐκ ἐκζητήσει: - – V5 P7 L2 A3 || Παρώξυνε – οὕτω1] om. A2 V4 || Παρώξυνε – λόγους] Παρώξυνε μὲν, τοὺς περὶ τῆ[ς - προ]νοίας καὶ κρίσεως αὐτοῦ λό[γους] χλευάζων A1 || ἀκούοντες] ἀκούσαντες A1 || τοιοῦτό τι] τοιοῦτόν τι P1 M O A1 || τοῦτο δὲ συνάπτεται] τ[ο]ύτῳ δὲ - συναπτέον A1 P5 || τὸ ὅλον] τοῦ ὅλου M O || οὕτω1] οὕτως P1 A1 P5 || τὸν κύριον φησὶν] φησὶν τὸν κύριον O | τὸν κύριον M || θησαυρίζων] post θησαυρίζων + – V5 P7 L2 A3 || Παρώξυνε – οὕτω1] om. A2 V4 || Παρώξυνε – λόγους] Παρώξυνε μὲν, τοὺς περὶ τῆ[ς + προ]νοίας καὶ κρίσεως αὐτοῦ λό[γους] χλευάζων A1 || ἀκούοντες] ἀκούσαντες A1 || τοιοῦτό τι] τοιοῦτόν τι P1 M O A1 || τοῦτο δὲ συνάπτεται] τ[ο]ύτῳ δὲ + συναπτέον A1 P5 || τὸ ὅλον] τοῦ ὅλου M O || οὕτω1] οὕτως P1 A1 P5 || τὸν κύριον φησὶν] φησὶν τὸν κύριον O | τὸν κύριον M || θησαυρίζων] post θησαυρίζων add. καὶ λέγων ὅτι οὐκ ἐκζητήσει ὁ θεὸς ἃ πράττω: – A1 (cf. fort. Theodoretus, comm. in Ps 9,25a–b [PG - 80,932 C3–7 sub Ps 10,4]) || τὸ γὰρ – ἀποληπτέον] om. A1 || ἀποληπτέον] ἀπολιπαῖον P1 | ληπτέον P5 || εἶτα – ἀναγνωστέον] Τινὲς δὲ τὸ ἐπιφερόμενον τοῦτο οὐκ - ἐκζητήσει; καθ’ ὑποστιγμὴν ἀναγινώσκουσιν A1 || τὸ ἐπιφερόμενον τούτῳ τὸ] τὸ ἐπιφερόμενον - τούτο M O || ἵνα ᾖ2] ἵνα μὴ ᾖ (ἣ Μ) M O || τὸ νοούμενον] τὸ λεγόμενον P5 || οὕτω2] οὕτως P1 A1 || ἄρ’ οὖν] ἆρα οὖν A1 A2 V4 || Παρώξυνε] παρόξυνε M* | παροξύνει Mc O || καίτοι πλῆθος ἑαυτῷ ἐκκαίων] καὶ πλῆθος ἑαυτῷ - ἐκκαίει M O || ἑαυτῷ ἐκκαίων] ἐκκαίων (ἐκκ[έ]ων A1) ἑαυτῶ - A1 A2 V4 || ἑαυτῷ] ἑαυτοῦ P1 || post ὁ δὲ οὐκ ἐκζητήσει, + 80,932 C3–7 sub Ps 10,4]) || τὸ γὰρ – ἀποληπτέον] om. A1 || ἀποληπτέον] ἀπολιπαῖον P1 | ληπτέον P5 || εἶτα – ἀναγνωστέον] Τινὲς δὲ τὸ ἐπιφερόμενον τοῦτο οὐκ + ἐκζητήσει; καθ’ ὑποστιγμὴν ἀναγινώσκουσιν A1 || τὸ ἐπιφερόμενον τούτῳ τὸ] τὸ ἐπιφερόμενον + τούτο M O || ἵνα ᾖ2] ἵνα μὴ ᾖ (ἣ Μ) M O || τὸ νοούμενον] τὸ λεγόμενον P5 || οὕτω2] οὕτως P1 A1 || ἄρ’ οὖν] ἆρα οὖν A1 A2 V4 || Παρώξυνε] παρόξυνε M* | παροξύνει Mc O || καίτοι πλῆθος ἑαυτῷ ἐκκαίων] καὶ πλῆθος ἑαυτῷ + ἐκκαίει M O || ἑαυτῷ ἐκκαίων] ἐκκαίων (ἐκκ[έ]ων A1) ἑαυτῶ + A1 A2 V4 || ἑαυτῷ] ἑαυτοῦ P1 || post ὁ δὲ οὐκ ἐκζητήσει, add. κατὰ τὸ πλῆθος τῆς ὀργῆς P5 (= Lemma Ps 9,25b)

A1: exp. 140 ist in zwei Stücke aufgeteilt. Beide folgen aufeinander nach dem Lemma Ps 9,25a–b. Das erste Stück endet mit einem Einschub (aus Theodoret, wie es scheint) und einer Auslassung @@ -2866,8 +2866,8 @@ ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς;

Das Lesen verlangt nach einem Interpunktionszeichen, so dass der Sinn ist: Wird Gott nicht, will er sagen, nach Rechenschaft verlangen und ihm am Tag des Zornes vergelten nach dem Zorn, - den er für sich aufgehäuft hat?

– V1 C P1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → P6 → P1 → L2
Καθ’ ὑποστιγμὴν] Καθὑποστιγμῶν P6* | Καθὑποστιγμὴν P6corr || ἵνα ᾖ] ἴν᾿ - ἦ P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἑαυτῷ] αὑτῷ P5 || ὀργῆς] ὀργῆς αὐτοῦ P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:141

+ den er für sich aufgehäuft hat?

– V1 C P1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → P6 → P1 → L2
Καθ’ ὑποστιγμὴν] Καθὑποστιγμῶν P6* | Καθὑποστιγμὴν P6corr || ἵνα ᾖ] ἴν᾿ + ἦ P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἑαυτῷ] αὑτῷ P5 || ὀργῆς] ὀργῆς αὐτοῦ P1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:141

(9,25c)
οὐκ ἔστιν ὁ θεὸς ἐνώπιον αὐτοῦ.
(25c) Gott steht ihm nicht vor Augen.
@@ -2877,7 +2877,7 @@ Wege zu jeder Zeit.
Expositio 142:
Ἀρχὴ πάσης πονηρᾶς πράξεως, τὸ μὴ λογίζεσθαι κριτὴν τὸν θεόν: –
Der Anfang jeder bösen Tat besteht darin, - nicht damit zu rechnen, dass Gott Richter ist.

– V1 C P1 L1 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P1 → L1 → L2
Ἀρχὴ] Ἀρχῆς L1 | Ἀρχὴ γὰρ A1 || τὸ] τῷ V4 || κριτὴν] κριτὴν τῶν γινομένων A1

V1: exp. 142 in Ps 9,26a. V5 P7: in Ps 26b. + nicht damit zu rechnen, dass Gott Richter ist.

– V1 C P1 L1 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → A2 → A1 → P5 → P1 → L1 → L2
Ἀρχὴ] Ἀρχῆς L1 | Ἀρχὴ γὰρ A1 || τὸ] τῷ V4 || κριτὴν] κριτὴν τῶν γινομένων A1

V1: exp. 142 in Ps 9,26a. V5 P7: in Ps 26b. Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:142

(9,26b)
ἀνταναιρεῖται τὰ @@ -2919,9 +2919,9 @@ Feinde niederzwingen.
Expositio 144:
Ὅμοιον τὸ τὴν οἰκουμένην ὅλην καταλήψομαι τῇ χειρί μου ὡς νοσσιάν: –
Ähnlich ist die Stelle "die gesamte bewohnte - Welt werde ich mit meiner Hand ergreifen wie ein Vogelnest." [Is 10,14]

– V1 C P1 M O B2 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον - τῷ P1 P6 Z N2 V5m.sec. L2 A3 || τῇ χειρί μου] τῇ - χειρὶ M O P5 P6 Z V5 P7 || ὡς νοσσιάν] ὡς νοσιάν C M O | om. B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:144

+ Welt werde ich mit meiner Hand ergreifen wie ein Vogelnest." [Is 10,14]

– V1 C P1 M O B2 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον + τῷ P1 P6 Z N2 V5m.sec. L2 A3 || τῇ χειρί μου] τῇ + χειρὶ M O P5 P6 Z V5 P7 || ὡς νοσσιάν] ὡς νοσιάν C M O | om. B2

urn:cts:etf:psath.expps.grc:144

(9,27a)
εἶπεν γὰρ ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ Οὐ μὴ σαλευθῶ,
(27a) In seinem Herzen hat er nämlich gesagt: Ich werde gewiss nicht ins Wanken gebracht,
@@ -2932,7 +2932,7 @@ εἰς γενεάν· οὐ γὰρ ἔσομαι ἐν κακώσει: –
Anstelle von "ich werde gewiss nicht zu Fall gebracht", "ich werde nicht umgestürzt werden von Generation zu - Generation. Denn ich werde nicht in Bedrängnis sein".

– V1 C P1 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1
Ἀντὶ – εἰς γενεάν] om. A1

exp. 145 scheint eine Paraphrasierung des + Generation. Denn ich werde nicht in Bedrängnis sein".

– V1 C P1 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1
Ἀντὶ – εἰς γενεάν] om. A1

exp. 145 scheint eine Paraphrasierung des Symmachus (Ps 9,27) darzustellen. V1 C P1 A1: exp. 145 anonym. P5: Zuschreibung an Athanasius.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:145

(9,28a)
οὗ ἀρᾶς τὸ στόμα @@ -3028,7 +3028,7 @@ ὁ θάνατος ἐν τῷ θανάτῳ τοῦ Χριστοῦ καὶ κατηργήθη τύραννος: –
Denn der Teufel hat in der Tat den Tod für Christus als Schlinge zusammengesetzt. Aber er wurde in seiner eigenen Schlinge erniedrigt. Denn der Tod wurde im Tod Christi erlöst und der Tyrann wurde - vernichtet.

– L1

→ V5 → L1
Παγίδα – + vernichtet.

– L1

→ V5 → L1
Παγίδα – τύραννος] Παγίδα μὲν γὰρ συνεπήξατο τῷ Χριστῷ ὁ διάβολος· ἀλλ᾿ ἐν αὐτῇ τεταπείνωται τῇ ἰδίᾳ παγίδι καὶ ὀκείᾳ· λέλυται γὰρ ἐν θανάτῳ Χριστοῦ· καὶ κατηργήθη τύραννος, ὁ πεσεῖσθαι μὴ @@ -3071,8 +3071,8 @@ er nämlich gesagt: Gott hat es vergessen.
Expositio 150:
Τοῦτο αἴτιον καὶ τοῦ ἐπαρθῆναι, καὶ τοῦ πεσεῖν αὐτόν: –
Das ist der Grund, warum er sich überhebt und - fällt.

– V1 M O B2 A1a A1b P5 P6 N2 Z A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → A1 → P5 → B2 → P6 → M
αἴτιον] τὸ - αἴτιον M O A1 A2 V4 || καὶ τοῦ] τοῦ καὶ V4 || τοῦ ἐπαρθῆναι] τοῦ ἐπαρθῆναι αὐτὸν A1a

A1: exp. 150 kommt zweimal vor: + fällt.

– V1 M O B2 A1a A1b P5 P6 N2 Z A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → A1 → P5 → B2 → P6 → M
αἴτιον] τὸ + αἴτιον M O A1 A2 V4 || καὶ τοῦ] τοῦ καὶ V4 || τοῦ ἐπαρθῆναι] τοῦ ἐπαρθῆναι αὐτὸν A1a

A1: exp. 150 kommt zweimal vor: in Ps 9, 27a; in Ps 9,32.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:150

(9,32b)
ἀπέστρεψεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ τοῦ μὴ βλέπειν εἰς τέλος.
(32b) Er hat sein Angesicht @@ -3083,10 +3083,10 @@ deine Hand erhebe sich,
Expositio 151:
Εὔχεται τὴν ἀνοχὴν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν χρηστότητα κινηθῆναι: –
Er fleht, um die Langmut und Güte Gottes - aufzurütteln.

– V1 P1 M O B1 B2 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Εὔχεται] ἀνάστηθι κύριε ἰσχυρὲ· - ante εὔχεται add. M O || Εὔχεται – κινηθῆναι] Εὔχεται τὴν ἀνοχὴν θεοῦ καὶ - χρηστότητα κινῆσαι: – B2 || τοῦ θεοῦ καὶ τὴν χρηστότητα - κινηθῆναι] τοῦ θεοῦ κινηθῆναι καὶ τὴν χρηστότητα A2 V4 || κινηθῆναι] κινῆσαι P1 B1 B2 V5 P7 L2 A3

B1 V5 P7 L2 A3: exp. 151 und 152 + aufzurütteln.

– V1 P1 M O B1 B2 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → B1 → V5 → A2 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Εὔχεται] ἀνάστηθι κύριε ἰσχυρὲ· + ante εὔχεται add. M O || Εὔχεται – κινηθῆναι] Εὔχεται τὴν ἀνοχὴν θεοῦ καὶ + χρηστότητα κινῆσαι: – B2 || τοῦ θεοῦ καὶ τὴν χρηστότητα + κινηθῆναι] τοῦ θεοῦ κινηθῆναι καὶ τὴν χρηστότητα A2 V4 || κινηθῆναι] κινῆσαι P1 B1 B2 V5 P7 L2 A3

B1 V5 P7 L2 A3: exp. 151 und 152 (in Ps 9,33) bilden eine Einheit. P1: Auch hier bilden die zwei Expositiones (in Ps 9,33a) eine Einheit. Nach dem @@ -3106,8 +3106,8 @@ er nämlich gesagt: Er wird nicht rächen.

Expositio 152:
Μὴ ὑψουμένης γὰρ ἐπὶ τιμωρίᾳ τῶν ἀσεβῶν τῆς χειρὸς τοῦ θεοῦ, προπετέστεροι γίνονται: –
Denn wenn die Hand Gottes sich zur Bestrafung - der Gottlosen nicht erhebt, so werden sie noch unbedachter werden.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Μὴ ὑψουμένης – τοῦ θεοῦ] bis scriptum P1 || ἐπὶ τιμωρίᾳ] ἐπὶ τῇ - μωρίᾳ V4 V5 P7 L2 | ἐπιτιμωρία (ut vid.) A3 || τῶν ἀσεβῶν] τῶν δυσσεβῶν V1 M O || γίνονται] γίνωνται P5 | post γίνονται add. οἱ ἀσεβεῖς καὶ ἁμαρτωλοί: – A1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + der Gottlosen nicht erhebt, so werden sie noch unbedachter werden.

– V1 P1 M O B1 B2 A1 P5 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → A2 → A1 → P5 → B2 → P1 → M → L2
Μὴ ὑψουμένης – τοῦ θεοῦ] bis scriptum P1 || ἐπὶ τιμωρίᾳ] ἐπὶ τῇ + μωρίᾳ V4 V5 P7 L2 | ἐπιτιμωρία (ut vid.) A3 || τῶν ἀσεβῶν] τῶν δυσσεβῶν V1 M O || γίνονται] γίνωνται P5 | post γίνονται add. οἱ ἀσεβεῖς καὶ ἁμαρτωλοί: – A1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:152

(9,35a)
βλέπεις, ὅτι σὺ πόνον καὶ θυμὸν κατανοεῖς
(35a) Doch du siehst hin, @@ -3125,20 +3125,20 @@ und du es bist, der Herzen und Nieren prüft. [Ps 7,10c] Und obschon du das alles siehst, bist du langmütig, da du weißt, dass sich alle unter deinen Händen befinden und - niemand irgendwohin entrinnen kann.

– V1 P1 M O A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Σὺ] Ἡμεῖς γὰρ φησὶν οὓτω πιστεύομεν κἂν + niemand irgendwohin entrinnen kann.

– V1 P1 M O A1 P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → V5 → A2 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Σὺ] Ἡμεῖς γὰρ φησὶν οὓτω πιστεύομεν κἂν ἐκεῖνοι μὴ λέγωσιν· ante - σὺ add. M O || Σὺ φησὶν ὦ κύριε πάντα + σὺ add. M O || Σὺ φησὶν ὦ κύριε πάντα γινώσκεις] Σὺ κύριε φησὶ(ν) πάντα γινώσκεις A2 V4 A3 | Σὺ κύριε πάντα φησὶ - γινώσκεις V5 P7 L2 || λογισμοῖς] λογισμῷ P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3 || ἀνιόντων] om. V5 P7 L2 A3 || καὶ τοὺς θυμοὺς καὶ τοὺς παροργισμοὺς + γινώσκεις V5 P7 L2 || λογισμοῖς] λογισμῷ P5 P6 Z N2 A2 V4 V5 P7 L2 A3 || ἀνιόντων] om. V5 P7 L2 A3 || καὶ τοὺς θυμοὺς καὶ τοὺς παροργισμοὺς ] [καὶ τοὺς] [παροργισ(?)]μοὺς [τῶν] ἐ[π][ηρ(?)]ε[αζό(?)][ντων] A1 | καὶ τοὺς θυμοὺς - τῶν ἐπηρεαζόντων· καὶ τοὺς παροργισμοὺς P5 P6 Z N2 A2 V4 || τοὺς πόνους – κατανοεῖς] τοὺς πόνους αὐτῶν - κατανοεῖς P1 || πάντων] πάντως M O || κατανοεῖς] οἶδας (ut vid.) in ras. - ante κατανοεῖς M || σὺ εἶ] σὺ P1 || ταῦτα πάντα] ταῦτα P6 Z N2 || ὑπὸ τὰς σὰς χεῖρας οἱ πάντες] ὑπὸ τὰς χεῖράς σου - πάντες P6 Z N2 || ποῦ οὐδενὶ ἐκτὸς] ποῦ ἐκτὸς οὐδενὶ + τῶν ἐπηρεαζόντων· καὶ τοὺς παροργισμοὺς P5 P6 Z N2 A2 V4 || τοὺς πόνους – κατανοεῖς] τοὺς πόνους αὐτῶν + κατανοεῖς P1 || πάντων] πάντως M O || κατανοεῖς] οἶδας (ut vid.) in ras. + ante κατανοεῖς M || σὺ εἶ] σὺ P1 || ταῦτα πάντα] ταῦτα P6 Z N2 || ὑπὸ τὰς σὰς χεῖρας οἱ πάντες] ὑπὸ τὰς χεῖράς σου + πάντες P6 Z N2 || ποῦ οὐδενὶ ἐκτὸς] ποῦ ἐκτὸς οὐδενὶ P6 Z N2 | ποῦ ἐκτὸς οὐδὲν A2* V4 | σοῦ ἐκτὸς, οὐδὲν A2c | ἐκτός σου - τινὰ V5 P7 L2 A3 || διαδρᾶναι] διαδράσαι M O

urn:cts:etf:psath.expps.grc:153

+ τινὰ V5 P7 L2 A3 || διαδρᾶναι] διαδράσαι M O

urn:cts:etf:psath.expps.grc:153

(9,35b)
τοῦ παραδοῦναι αὐτοὺς εἰς χεῖράς σου·
(35b) um sie in deine Hände zu übergeben.
@@ -3173,7 +3173,7 @@
(9,36a)
σύντριψον τὸν βραχίονα τοῦ ἁμαρτωλοῦ καὶ πονηροῦ,
(36a) Zerbrich den Arm des Sünders und Missetäters.
-
Expositio 155:
Ἀντὶ τοῦ τὴν δυναστείαν: –
Anstelle von "die Macht."

– V1 P1 A1 P5 A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → P5 → P1
Ἀντὶ τοῦ] Τουτέστιν A2 V4 || τὴν δυναστείαν] τὴν δυναστείαν τοῦ +
Expositio 155:
Ἀντὶ τοῦ τὴν δυναστείαν: –
Anstelle von "die Macht."

– V1 P1 A1 P5 A2 V4

→ V1 → A2 → A1 → P5 → P1
Ἀντὶ τοῦ] Τουτέστιν A2 V4 || τὴν δυναστείαν] τὴν δυναστείαν τοῦ ἐχθροῦ P1 | post τὴν δυναστείαν add. καὶ τὴν ἐξουσίαν: – A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:155

(9,36b)
ζητηθήσεται ἡ ἁμαρτία @@ -3185,8 +3185,8 @@ ἀπολεῖται ὁ πονηρὸς δι’ αὐτήν: –
Wegen der Sünde selbst. Das Ganze aber ist so zu verstehen: Wenn du, will er sagen, die Sünde des Bösen suchen würdest, soll er gewiss nicht mehr gefunden werden, das heißt, der Böse wird ihretwegen - verloren gehen.

– V1 C P1 M O B1 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Δι’ αὐτὴν – οὕτως] om. A1 || Δι’ αὐτὴν μὲν τὴν ἁμαρτίαν] Δι’ αὐτὴν τὴν ἁμαρτίαν οὐ - μὴ εὑρεθῆ· V5 P7 L2 A3 || Δι’ αὐτὴν] hic desinit lacuna in C | Διὰ ταύτην B1 || ἐκζητήσης] ἐκζητήση C | ἐκζητήσει V1 P1 M O | ἐκζητήσεις B1 | ἐκζητήσις P6 | ἐκζητή A3

Syrische Version (Epitome): exp. 156 wird + verloren gehen.

– V1 C P1 M O B1 A1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → B1 → V5 → A1 → P5 → P6 → P1 → M → L2
Δι’ αὐτὴν – οὕτως] om. A1 || Δι’ αὐτὴν μὲν τὴν ἁμαρτίαν] Δι’ αὐτὴν τὴν ἁμαρτίαν οὐ + μὴ εὑρεθῆ· V5 P7 L2 A3 || Δι’ αὐτὴν] hic desinit lacuna in C | Διὰ ταύτην B1 || ἐκζητήσης] ἐκζητήση C | ἐκζητήσει V1 P1 M O | ἐκζητήσεις B1 | ἐκζητήσις P6 | ἐκζητή A3

Syrische Version (Epitome): exp. 156 wird vollständig wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:156

(9,37a)
βασιλεύσει κύριος εἰς τὸν αἰῶνα καὶ εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος,
(37a) Der Herr wird König @@ -3219,8 +3219,8 @@
Expositio 158:
Ἐν γὰρ τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ, βληθήσονται εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον: –
Denn unter seiner Herrschaft werden sie in - das ewige Feuer geworfen werden. [cf. Mt 18,8]

– V1 C P1 M O B2 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → B2 → P1 → M
τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ] τῇ βασιλείᾳ τοῦ - θεοῦ M O | τῇ μελλούσῃ βασιλείᾳ A1 || εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον] εἰς τὸ αἰώνιον πῦρ M

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche + das ewige Feuer geworfen werden. [cf. Mt 18,8]

– V1 C P1 M O B2 A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → B2 → P1 → M
τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ] τῇ βασιλείᾳ τοῦ + θεοῦ M O | τῇ μελλούσῃ βασιλείᾳ A1 || εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον] εἰς τὸ αἰώνιον πῦρ M

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (βληθήσονται – αἰώνιον).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:158

(9,38a)
τὴν ἐπιθυμίαν τῶν πενήτων εἰσήκουσεν κύριος,
(38a) Das Begehren der @@ -3249,8 +3249,8 @@ ihres Herzens hat dein Ohr geachtet,
Expositio 160:
Εἰς τοῦτο γὰρ ἑτοιμαζόμενοι, πάντα ὑπομένειν τὴν καρδίαν εὐτρεπίζονται: –
Denn dadurch, dass sie sich dazu bereiten, - machen sie das Herz gefasst, alles zu erdulden.

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
τὴν καρδίαν] τῇ καρδίᾳ P1 || πάντα – εὐτρεπίζονται] εἰς τὸ πάντα ὑπομένειν, τῇ καρδίᾳ - ηὐτρεπίζονται A1 || εὐτρεπίζονται] ηὐτρέπιζον P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:160

+ machen sie das Herz gefasst, alles zu erdulden.

– V1 C P1 M O A1 P5

→ V1 → C → A1 → P5 → P1 → M
τὴν καρδίαν] τῇ καρδίᾳ P1 || πάντα – εὐτρεπίζονται] εἰς τὸ πάντα ὑπομένειν, τῇ καρδίᾳ + ηὐτρεπίζονται A1 || εὐτρεπίζονται] ηὐτρέπιζον P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:160

(9,39a)
κρῖναι ὀρφανῷ καὶ ταπεινῷ,
(39a) um der Waisen und dem Niedrigen Recht zu verschaffen,
@@ -3259,8 +3259,8 @@ Mensch nicht mehr fortfahre, sich zu brüsten.
Expositio 161:
Ὅταν φησὶν τὴν ἐκδίκησιν τῶν πτωχῶν ποιήσῃ, τότε οὐκ ἔτι προσθήσει τοῦ μεγαλαυχεῖν ἄνθρωπος: –
Wenn er, will er sagen, Rache für die Armen - nehmen wird, dann wird der Mensch nicht mehr fortfahren, sich zu brüsten.

– V1 C P1 L1 A1 P5 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → P1 → L1
Ὅταν] Ὅτε P1 || τὴν ἐκδίκησιν τῶν πτωχῶν ποιήσῃ] ἐκδί[κησιν] τῶ πτωχῶ - ποιήσης A1 || τῶν πτωχῶν ποιήσῃ] ποιήσῃ τῶν πτωχῶν A2 V4 || ποιήσῃ] ποιήσει P1 L1 | ποιήσης P5 || ἄνθρωπος] ἄνθρωπος [ὁ] ἁμαρτωλός: + nehmen wird, dann wird der Mensch nicht mehr fortfahren, sich zu brüsten.

– V1 C P1 L1 A1 P5 A2 V4

→ V1 → C → A2 → A1 → P5 → P1 → L1
Ὅταν] Ὅτε P1 || τὴν ἐκδίκησιν τῶν πτωχῶν ποιήσῃ] ἐκδί[κησιν] τῶ πτωχῶ + ποιήσης A1 || τῶν πτωχῶν ποιήσῃ] ποιήσῃ τῶν πτωχῶν A2 V4 || ποιήσῃ] ποιήσει P1 L1 | ποιήσης P5 || ἄνθρωπος] ἄνθρωπος [ὁ] ἁμαρτωλός: – A1

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:161

@@ -3282,9 +3282,9 @@
Expositio 162: Hypothesis
Καὶ τοῦτον μετὰ τὸ περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν ᾄδει τὸν ψαλμόν· ἔστι δὲ φρονήματος ἁγιοπρεποῦς παραστατικός: –
Auch diesen Psalm singt er, nachdem er die - Feinde überwunden hat. Er trägt aber eine heilige Gesinnung zur Schau.

– V1 C P1 M O V4

→ V1 → C → P1 → M
Καὶ – παραστατικός] Καὶ τοῦτον τὸν ψαλμὸν ᾄδει μετὰ τὸ - περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν: – V4 || μετὰ τὸ περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν] μετὰ περιγενέσθαι τὸν - ἐχθρὸν M || φρονήματος] φρονήμα τò O || παραστατικός] παραστατικόν P1 M

O: exp. 162 steht allein unter der Kolumne des + Feinde überwunden hat. Er trägt aber eine heilige Gesinnung zur Schau.

– V1 C P1 M O V4

→ V1 → C → P1 → M
Καὶ – παραστατικός] Καὶ τοῦτον τὸν ψαλμὸν ᾄδει μετὰ τὸ + περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν: – V4 || μετὰ τὸ περιγενέσθαι τῶν ἐχθρῶν] μετὰ περιγενέσθαι τὸν + ἐχθρὸν M || φρονήματος] φρονήμα τò O || παραστατικός] παραστατικόν P1 M

O: exp. 162 steht allein unter der Kolumne des Psalmtextes und ist zweiteilig (Καὶ – τὸν ψαλμόν; ἔστι – παραστατικός). Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:162

(10,1b)
᾿Επὶ τῷ κυρίῳ πέποιθα· @@ -3359,9 +3359,9 @@
Expositio 165:
Ἀντὶ τοῦ λεληθότως· τοιαῦτα γὰρ τῶν νοητῶν ἐχθρῶν τὰ τοξεύματα: –
Anstelle von "heimlich." Denn von solcher Beschaffenheit - sind die Geschosse der geistigen Feinde.

– V1 C P1 O V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P1 → L2
Ἀντὶ] ... ἐν + sind die Geschosse der geistigen Feinde.

– V1 C P1 O V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → P1 → L2
Ἀντὶ] ... ἐν σκοτομήνῃ ante ἀντὶ - add. V5 P7 L2 A3 || λεληθότως] λεληθότος P1 O V5 P7 L2 A3 || τῶν νοητῶν ἐχθρῶν] τῶν + add. V5 P7 L2 A3 || λεληθότως] λεληθότος P1 O V5 P7 L2 A3 || τῶν νοητῶν ἐχθρῶν] τῶν ἐχθρῶν O V5 P7 L2 A3

Syrische Version (Epitome): Eine inhaltliche Parallele ist zu finden (τῶν – τοξεύματα).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:165

(10,3a)
ὅτι ἃ κατηρτίσω, @@ -3369,9 +3369,9 @@ hast, haben sie vernichtet.
Expositio 166:
Κατήγαγον τὸν ἄνθρωπον φησὶν εἰς φθορὰν, καίτοι ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ κατηρτισμένον: –
Sie führten den Menschen, will er sagen, in - die Verwesung, obschon er für die Unverweslichkeit geschaffen war.

– V1 C P1 M O B2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Κατήγαγον τὸν ἄνθρωπον φησὶν] Κατήγαγον φησὶ τὸν + die Verwesung, obschon er für die Unverweslichkeit geschaffen war.

– V1 C P1 M O B2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → V5 → B2 → P6 → P1 → M → L2
Κατήγαγον τὸν ἄνθρωπον φησὶν] Κατήγαγον φησὶ τὸν ἄνθρωπον B2 | Κατήνεγκε φησὶν ὁ ἐχθρὸς τὸν - ἄνθρωπον P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ] ἐν ἀφθαρσίαν O | εἰς ἀφθαρσίαν B2 | ἐπὶ + ἄνθρωπον P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 || ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ] ἐν ἀφθαρσίαν O | εἰς ἀφθαρσίαν B2 | ἐπὶ ἀφθαρσίᾳ P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

O: exp. 166 und 168 wurden ineinander verschachtelt. Syrische Version (Epitome): exp. 166 wird vollständig wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:166

@@ -3391,9 +3391,9 @@ κολάσεσιν: –
Obschon die Feinde, will er sagen, derartige Dinge getan haben, so erforscht doch der Herr, der den Himmel zum Tempel hat, die Gerechten und die Gottlosen, spendet den einen Gutes und übergibt die - anderen den ewigen Strafen.

– V1 C P1 M O L1 P5 V5 P7

→ V1 → C → V5 → P5 → P1 → M → L1
οἱ] supra lin. add. M || οἱ ἐχθροί φησι τὰ τοιάδε + anderen den ewigen Strafen.

– V1 C P1 M O L1 P5 V5 P7

→ V1 → C → V5 → P5 → P1 → M → L1
οἱ] supra lin. add. M || οἱ ἐχθροί φησι τὰ τοιάδε ἔδρασαν] ἐχθροὶ τοιαῦτα - ἔδρασαν L1 || τὰ τοιάδε] τὰ τοιαῦτα P1 | ταῦτα V5 P7 || ἀλλ’] ἀλλὰ O || ὁ ναὸν ἔχων τὸν οὐρανὸν] ὁ πάντων δεσπότης L1 || ἔχων] ἔχον M || ἀπονέμει] ἀπονέμεις O || ταῖς αἰωνίοις] ταῖς αἰωνίαις V1 P1 C | τοῖς αἰωνίοις M O L1* | ταῖς αἰωνίοις L1corr

V5 P7: exp. 167 und 168–169 bilden eine + ἔδρασαν L1 || τὰ τοιάδε] τὰ τοιαῦτα P1 | ταῦτα V5 P7 || ἀλλ’] ἀλλὰ O || ὁ ναὸν ἔχων τὸν οὐρανὸν] ὁ πάντων δεσπότης L1 || ἔχων] ἔχον M || ἀπονέμει] ἀπονέμεις O || ταῖς αἰωνίοις] ταῖς αἰωνίαις V1 P1 C | τοῖς αἰωνίοις M O L1* | ταῖς αἰωνίοις L1corr

V5 P7: exp. 167 und 168–169 bilden eine Einheit (in Ps 10,3). Somit sind exp. 168–169 am falschen Platz. Syrische Übersetzung (Epitome): exp. 166 wird vollständig wiedergegeben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:167

@@ -3465,7 +3465,7 @@ ἐπιβρέξει ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς παγίδα· πῦρ καὶ θεῖον· ἅπερ ἐστὶν ἡτοιμασμένα: –
Denn sie werden dem ewigen Feuer ausgeliefert, wenn er auf die Sünder Schlinge, Feuer und Schwefel regnen lassen - wird, welche dazu bereitet worden sind.

– A1

→ A1
Παραδίδο〈ν〉τ〈αι〉] Παραδίδοτ* (erat -ε) A1

V4 (f. 15r): Folgende Erklärung wird + wird, welche dazu bereitet worden sind.

– A1

→ A1
Παραδίδο〈ν〉τ〈αι〉] Παραδίδοτ* (erat -ε) A1

V4 (f. 15r): Folgende Erklärung wird Athanasius zugeschrieben: Τουτέστι σκάνδαλα καὶ προσκόμματα ἐπ’ αὐτοὺς ἀποστελεῖ. Es müsste sich aber um den Anfang aus der Erklärung des Hesychius (comm. magnus in Ps 10,6a–b1; ineditum) handeln. Zeuge davon @@ -3546,7 +3546,7 @@ jeder zu seinem Nächsten,

Expositio 173:
Τὰς κατὰ τοῦ σωτῆρος συνάγων ἐπιβουλάς: –
Indem ein jeder die Anschläge gegen den - Erlöser antreibt.

– V1 C G P1 B2 P5 A1 A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2a A3a L2b A3b

→ V1 → C → G → P1 → B2 → P5 → B1 → A1 → A2 → V5 → V5 → L2 → L2
τοῦ σωτῆρος] τοῦ σωτῆρος ἡμῶν P1 B2 || συνάγων] om. A2 || ἐπιβουλάς] post ἐπιβουλὰς add. τὲ καὶ ἔνεδρα: – B1 | post ἐπιβουλὰς add. τοῦτο λέγει: – A1

A2 V4: exp. 173 mit Hesychius (comm. brevis + Erlöser antreibt.

– V1 C G P1 B2 P5 A1 A2 V4 V5a P7a V5b P7b L2a A3a L2b A3b

→ V1 → C → G → P1 → B2 → P5 → B1 → A1 → A2 → V5 → V5 → L2 → L2
τοῦ σωτῆρος] τοῦ σωτῆρος ἡμῶν P1 B2 || συνάγων] om. A2 || ἐπιβουλάς] post ἐπιβουλὰς add. τὲ καὶ ἔνεδρα: – B1 | post ἐπιβουλὰς add. τοῦτο λέγει: – A1

A2 V4: exp. 173 mit Hesychius (comm. brevis in Ps 11,2b [17 Jagić]) verbunden (in Ps 11,3a). V5 P7 L2 A3: exp. 173 kommt zweimal vor (in Ps 11,2 und in Ps 11,3). exp. 173 V5b P7b Lb A3b ist mit der erwähnten Erklärung des Hesychius verbunden. Sie muss daher aus der Tradition des Typus XIV (A2 V4) @@ -3556,8 +3556,8 @@ betrügerisch im Herzen, und im Herzen redeten sie.

Expositio 174:
Ὅτι διδάσκαλον αὐτὸν ἀποκαλοῦντες καὶ ἀγαθὸν, ἕτερα ἐβουλεύοντο περὶ αὐτοῦ: –
Denn während sie ihn Lehrer und gut nannten, - ersannen sie andere Pläne über ihn. [cf. Mc 10,17 et Lc 18,18]

– V1 C G P1 P5 L1 A1 A2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → L1 → A2 → V5 → L2
αὐτὸν ἀποκαλοῦντες] ἀποκαλοῦντες - αὐτὸν A1 A2 || ἀποκαλοῦντες καὶ ἀγαθὸν, ἕτερα]] ἀπεκάλουν· καὶ ἕτερα L1 || ἐβουλεύοντο] βουλεύονται P5 | ἐβουλεύοντο ἐν + ersannen sie andere Pläne über ihn. [cf. Mc 10,17 et Lc 18,18]

– V1 C G P1 P5 L1 A1 A2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → L1 → A2 → V5 → L2
αὐτὸν ἀποκαλοῦντες] ἀποκαλοῦντες + αὐτὸν A1 A2 || ἀποκαλοῦντες καὶ ἀγαθὸν, ἕτερα]] ἀπεκάλουν· καὶ ἕτερα L1 || ἐβουλεύοντο] βουλεύονται P5 | ἐβουλεύοντο ἐν καρδίαις L1

V4: exp. 174 abwesend. V5 P7 L2 A3: exp. 174 mit Hesychius (schol. nr. 4 in Ps 11,3b [Antonelli; PG 27,685]) verbunden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:174

@@ -3575,9 +3575,9 @@ τολμήσασα τῷ σωτῆρι λέγειν· ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς; καὶ τίς σοι ἔδωκεν τὴν ἐξουσίαν ταύτην; : –
Denn wie ist nicht jene Zunge großsprecherisch, die gewagt hat, zum Erlöser zu sagen: "In welcher Vollmacht - tust du diese Dinge? Und wer gab dir diese Vollmacht?" [Mc 11,28]

– V1 C G P1 P5 B1 B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → B1 → B2 → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
οὐ μεγαλορήμων] οὐ μεγαλορῆμον εἶ B1 | οὐ μεγαλορημονεῖ B2 | οὐ μεγαλορήμων L2* | οὐ μεγαλορρήμων L2corr. || ἡ γλῶσσα] γλῶσσα B2 || ἡ τολμήσασα τῷ σωτῆρι] om. G | ἡ τολμῶσα τῷ + tust du diese Dinge? Und wer gab dir diese Vollmacht?" [Mc 11,28]

– V1 C G P1 P5 B1 B2 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → B1 → B2 → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
οὐ μεγαλορήμων] οὐ μεγαλορῆμον εἶ B1 | οὐ μεγαλορημονεῖ B2 | οὐ μεγαλορήμων L2* | οὐ μεγαλορρήμων L2corr. || ἡ γλῶσσα] γλῶσσα B2 || ἡ τολμήσασα τῷ σωτῆρι] om. G | ἡ τολμῶσα τῷ κυρίῳ B1 B2 V5 P7 L2 A3 (-ῶ- in ras. circ. III litt. - B1; erat τολμήσασα?) || καὶ τίς – ταύτην] om. B1 || ἔδωκεν] ἔδω- supra lin. add. A1 || τὴν ἐξουσίαν ταύτην] τὴν ἐξουσίαν B2

V4: exp. 175 mit Hesychius (comm. brevis in Ps + B1; erat τολμήσασα?) || καὶ τίς – ταύτην] om. B1 || ἔδωκεν] ἔδω- supra lin. add. A1 || τὴν ἐξουσίαν ταύτην] τὴν ἐξουσίαν B2

V4: exp. 175 mit Hesychius (comm. brevis in Ps 11,4b [17 Jagić]) verbunden (f. 15v). Diese zwei Erklärungen sind in A2 getrennt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:175

(11,5b)
τὰ χείλη ἡμῶν παρ᾽ @@ -3585,13 +3585,13 @@ uns.
Expositio 176:
Ὡς τοῦτο διανοουμένων· τὸ ἐξουσίαν ἔχειν, πᾶν ὅ τι ἂν βούλοιντο εἰπεῖν κατὰ τοῦ σωτῆρος: –
Als ob sie dies meinten, Vollmacht zu haben, - alles gegen den Erlöser zu sagen, was sie nur immer wollen.

– V1 C G P1 M P5 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → V5 → L2
τοῦτο διανονουμένων] τοῦτο + alles gegen den Erlöser zu sagen, was sie nur immer wollen.

– V1 C G P1 M P5 A1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → V5 → L2
τοῦτο διανονουμένων] τοῦτο διακονουμένων V1 C G M | τοῦτο διακονουμένων ἐκείνων P5 | τοῦτο διανοουμένων ἐκείνων A1 | τούτων - διανοουμένων V5 P7 L2 A3 || inter τὸ et ἐξουσίαν add. ἐτάζω + διανοουμένων V5 P7 L2 A3 || inter τὸ et ἐξουσίαν add. ἐτάζω σωτήριον ἐμφανὲς· καὶ διδάσκων ὡς ἀληθῶς M (= Theodoretus, comm. in Ps 11,6 [PG 80,944 - B13–14]) || πᾶν ὅ τι ἂν βούλοιντο εἰπεῖν] εἰπεῖν, ὅ τι ἂν βούλονται A1 || βούλοιντο] βούλοιτο M | βούληται V5 P7 L2*(?) A3 | βούλωνται L2corr. || κατὰ τοῦ σωτῆρος] κατὰ τοῦ σωτῆρος + B13–14]) || πᾶν ὅ τι ἂν βούλοιντο εἰπεῖν] εἰπεῖν, ὅ τι ἂν βούλονται A1 || βούλοιντο] βούλοιτο M | βούληται V5 P7 L2*(?) A3 | βούλωνται L2corr. || κατὰ τοῦ σωτῆρος] κατὰ τοῦ σωτῆρος Χριστοῦ V5 P7 L2 A3

P1: exp. 176 und 177 bilden eine Einheit (in Ps 11,5).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:176

(11,5c)
τίς ἡμῶν κύριός @@ -3599,9 +3599,9 @@ Herr?
Expositio 177:
Ὅμοιον τὸ τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν: –
Gleich ist die Stelle "von diesem aber wissen - wir nicht, woher er ist." [Ioh 9,29]

– V1 C G P1 B2 P5 A1

→ V1 → C → G → P1 → B2 → P5 → A1
Ὅμοιον] τὸ δὲ τίς ἡμῶν κύριος + wir nicht, woher er ist." [Ioh 9,29]

– V1 C G P1 B2 P5 A1

→ V1 → C → G → P1 → B2 → P5 → A1
Ὅμοιον] τὸ δὲ τίς ἡμῶν κύριος ἐστὶν, ante ὅμοιον - add. P1 || Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον τῷ V1 G P5 | Ὅμοιον B2

P1: Siehe zu exp. 176.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:177

+ add. P1 || Ὅμοιον τὸ] Ὅμοιον τῷ V1 G P5 | Ὅμοιον B2

P1: Siehe zu exp. 176.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:177

(11,6a)
Ἀπὸ τῆς ταλαιπωρίας τῶν πτωχῶν
(6a) Wegen des Elends der Armen
@@ -3614,11 +3614,11 @@
Expositio 178:
Πτωχοὺς μὲν καὶ πένητας τοὺς κατὰ πνεῦμα λέγει· ὧν καὶ τοῦ στεναγμοῦ ἀκούσας, ἀναστήσομαι φησίν: –
Armen und Bedürftigen nennt er die nach dem Geist. [cf. Mt 5,3] Sobald ich das Seufzen von ihnen höre, sagt er, werde ich - aufstehen.

– V1 C P1 M B2 P5 A1 A2 V4 L2 A3

→ V1 → C → P1 → M → B2 → P5 → A1 → A2 → L2
Πτωχοὺς] evanidum A2 || Πτωχοὺς μὲν] Πτωχοὺς δὲ P1 | Πτωχοὺς L2 A3 || τοὺς κατὰ πνεῦμα λέγει] τοὺς συντετριμμένους τῷ + aufstehen.

– V1 C P1 M B2 P5 A1 A2 V4 L2 A3

→ V1 → C → P1 → M → B2 → P5 → A1 → A2 → L2
Πτωχοὺς] evanidum A2 || Πτωχοὺς μὲν] Πτωχοὺς δὲ P1 | Πτωχοὺς L2 A3 || τοὺς κατὰ πνεῦμα λέγει] τοὺς συντετριμμένους τῷ πνεύματι λέγει A2 V4 L2 A3 (cf. Iohannes Chrys., exp. in Ps. 9 [PG 55,130, l. 43–47] in Ps 9,13b; cf. etiam Idem, exp. in Ps. 139 [PG 55,426, l. 18–20] in Ps - 139,13–14) || τοῦ στεναγμοῦ ἀκούσας] τοῦ στεναγμοῦ + 139,13–14) || τοῦ στεναγμοῦ ἀκούσας] τοῦ στεναγμοῦ εἰσακούσας P5 | τοὺς [στεναγμοὺς(?)] [εἰσ(?)][α]κ[ούσ]α[ς] A2 | τοὺς στεναγμοὺς εἰσακούσας V4 L2 A3

A2 V4: in exp. 178 scheint eine oder sogar zwei @@ -3633,7 +3633,7 @@

Expositio 179:
Τουτέστι φανερὸν πᾶσι καταστήσω τὸ σωτήριον, ὃ καὶ ἐξάκουστον παρασκευάσω γενέσθαι· ἐκηρύχθη γὰρ εἰς πᾶσαν τὴν γῆν: –
Das heißt, ich werde den Rettungsschirm als sichtbar für alle aufstellen, und ich werde dafür sorgen, dass davon hörbar - wird. Es wurde nämlich auf der ganzen Erde verkündet.

– V1 C G P1 M P5 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
Τουτέστι] om. A2 V4 V5 P7 L2 A3 || πᾶσι καταστήσω] πᾶσι* (ut vid.) κατασκευάσω A1 || τὸ] fort. τῷ A1* || ὃ καὶ] [ὃ(?)] κα[ὶ] A1 | om. P5 A2 || παρασκευάσω γενέσθαι] γενέσθαι ποιήσω A1 | παρασκευάσαι + wird. Es wurde nämlich auf der ganzen Erde verkündet.

– V1 C G P1 M P5 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
Τουτέστι] om. A2 V4 V5 P7 L2 A3 || πᾶσι καταστήσω] πᾶσι* (ut vid.) κατασκευάσω A1 || τὸ] fort. τῷ A1* || ὃ καὶ] [ὃ(?)] κα[ὶ] A1 | om. P5 A2 || παρασκευάσω γενέσθαι] γενέσθαι ποιήσω A1 | παρασκευάσαι γενέσθαι V5 P7 L2* A3 | παρασκευάσω γενέσθαι L2c

urn:cts:etf:psath.expps.grc:179

(11,7a)
τὰ λόγια κυρίου λόγια ἁγνά,
(7a) Die Worte des Herrn @@ -3690,10 +3690,10 @@ κυκλοῦντες κυκλοῦσιν ἡμᾶς οἱ ἀσεβεῖς· ἐπιβουλεύοντες τῇ ἡμῶν σωτηρίᾳ· οὗτοι δὲ ἂν εἶεν, αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις: –
Deshalb, sagt er, wirst du uns bewachen, weil die Gottlosen in einem Kreis uns umkreisen, um gegen unseren Heil Pläne zu - schmieden. Diese aber wären wohl die dagegen liegenden Mächte.

– V1 C G P1 M P5 A1 L1 A2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → L1 → P5 → A1 → A2 → P6 → V5 → L2
Διὰ – εἶεν] om. A2 || φυλάξεις] φυλάξαις C G | post φυλάξεις + schmieden. Diese aber wären wohl die dagegen liegenden Mächte.

– V1 C G P1 M P5 A1 L1 A2 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → L1 → P5 → A1 → A2 → P6 → V5 → L2
Διὰ – εἶεν] om. A2 || φυλάξεις] φυλάξαις C G | post φυλάξεις add. καὶ διατηρήσεις (διατηρήσαις - C) ἡμᾶς V1 C P1 || κυκλοῦντες] om. A1 || ἐπιβουλεύοντες] καὶ ἐπιβουλεύοντες V1 G | ἐπιβουλεύονται P6 || τῇ ἡμῶν σωτηρίᾳ] τὴν ἡμῶν σωτηρίαν A1 L1 || οὗτοι δὲ ἂν] οὗτοι - δ᾿ ἂν M L1 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 | αὐτοὶ δὲ ἂν A1 || αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις] αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις καὶ + C) ἡμᾶς V1 C P1 || κυκλοῦντες] om. A1 || ἐπιβουλεύοντες] καὶ ἐπιβουλεύοντες V1 G | ἐπιβουλεύονται P6 || τῇ ἡμῶν σωτηρίᾳ] τὴν ἡμῶν σωτηρίαν A1 L1 || οὗτοι δὲ ἂν] οὗτοι + δ᾿ ἂν M L1 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 | αὐτοὶ δὲ ἂν A1 || αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις] αἱ ἀντικείμεναι δυνάμεις καὶ πονηραί P1 | αἱ ἀντικείμεναι καὶ πονηραὶ δυνάμεις P6 Z N2 V5 P7 L2 A3 | αἱ ἐναντίαι δυνάμεις L1

V5 P7 L2 A3: exp. 181 stammt aus der Tradition des Typus III (P6 Z N2).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:181

@@ -3707,14 +3707,14 @@ Stunden" die lange Zeit, so dass das, was gesagt wird, folgendermaßen gemeint ist: Durch deine Stärke hast du uns eine lange Zeit und ein ewiges Leben gegeben. Denn nach der erlösenden Auferstehung werden für uns die - Lebensumstände in endlose Zeiten ausgedehnt.

– V1 C G P1 M B1 B2 P3 P5 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → B2 → P3 → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
Ὕψος – τοιοῦτον] om. G A2 V4 || Ὕψος μὲν] Ὕψος B2 || τὴν πολυχρονιότητα] πολυχρονιότητα M || ἵνα ᾖ] ἵν᾿ - ἦ B1 B2 P3 V5 P7 L2 A3 || τὸ λεγόμενον τοιοῦτον] τοιοῦτον V5 P7 L2 A3 || τοιοῦτον] τοιοῦτο V1 C | τοῦτο P5 | τοιοῦτον: ἐξῆς B1 | τοῦτο ἔξης· P3 | τοῦτο ἐξεῖς· A1* | τοῦτο ἑξῆς· A1m.sec. || διὰ τῆς σῆς ἰσχύος] διὰ τῆς σῆς ἰσχύος καὶ δυνάμεως A2 V4 | διὰ τῆς - ἰσχύος B2 V5 P7 || καὶ αἰώνιον – δέδωκας] ἡμῖν δέδωκας G || καὶ αἰώνιον ζωὴν] αἰώνιον τε ζωὴν P5 || ζωὴν ἡμῖν δέδωκας] ἡμῖν ζωὴν - δέδωκας C P1 P3 || μετὰ – ἐκτείνεται] om. B1 B2 P3 A2 V4 V5 P7 L2 A3 || δέδωκας] post δέδωκας + Lebensumstände in endlose Zeiten ausgedehnt.

– V1 C G P1 M B1 B2 P3 P5 A1 A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → B2 → P3 → P5 → A1 → A2 → V5 → L2
Ὕψος – τοιοῦτον] om. G A2 V4 || Ὕψος μὲν] Ὕψος B2 || τὴν πολυχρονιότητα] πολυχρονιότητα M || ἵνα ᾖ] ἵν᾿ + ἦ B1 B2 P3 V5 P7 L2 A3 || τὸ λεγόμενον τοιοῦτον] τοιοῦτον V5 P7 L2 A3 || τοιοῦτον] τοιοῦτο V1 C | τοῦτο P5 | τοιοῦτον: ἐξῆς B1 | τοῦτο ἔξης· P3 | τοῦτο ἐξεῖς· A1* | τοῦτο ἑξῆς· A1m.sec. || διὰ τῆς σῆς ἰσχύος] διὰ τῆς σῆς ἰσχύος καὶ δυνάμεως A2 V4 | διὰ τῆς + ἰσχύος B2 V5 P7 || καὶ αἰώνιον – δέδωκας] ἡμῖν δέδωκας G || καὶ αἰώνιον ζωὴν] αἰώνιον τε ζωὴν P5 || ζωὴν ἡμῖν δέδωκας] ἡμῖν ζωὴν + δέδωκας C P1 P3 || μετὰ – ἐκτείνεται] om. B1 B2 P3 A2 V4 V5 P7 L2 A3 || δέδωκας] post δέδωκας add. ἢ ὕψος λέγει, ὅτι ὁμοίους σου ἐποίησας· ὡς ἀνθρώπῳ δυνατόν· ἢ ὅτι πολλῆς φροντίδος ἠξίωσας: – V5 P7 L2 A3 (cf. Iohannes Chrys., exp. in Ps. 11 [PG 55,148, l. 22–23] in Ps 11,8–9 et Evagrius, schol. nr. δ´ in Ps 11,9b [350 - Rondeau – Géhin – Cassin]) || τὰ τῆς ζωῆς ἡμῖν ἐκτείνεται] [ἡ] ζ[ωὴ] ἡμ[ῶν] [ἐκτείνεται(?)] A1 || ἡμῖν] ἡμῶν P5

V5 P7 L2 A3: exp. 182 fehlt der Schlusssatz. + Rondeau – Géhin – Cassin]) || τὰ τῆς ζωῆς ἡμῖν ἐκτείνεται] [ἡ] ζ[ωὴ] ἡμ[ῶν] [ἐκτείνεται(?)] A1 || ἡμῖν] ἡμῶν P5

V5 P7 L2 A3: exp. 182 fehlt der Schlusssatz. Dieser wurde durch zwei Erklärungen ersetzt, die beide mit ἢ eingeleitet sind. Die zweite Erklärung – das Scholion des Evagrius – findet sich in V4 (f. 16r) als selbständige Erklärung (Origenes zugeschrieben) @@ -3789,7 +3789,7 @@ du mich völlig vergessen?

Expositio 184:
Ὡς μακρᾶς οὔσης τῆς γινομένης αὐτῷ διὰ τὴν ἁμαρτίαν ἐν τῇ μετανοίᾳ πρὸς θεὸν προσόδου: –
Weil der Weg zu Gott hin, der ihm wegen der - Sünde in der Buße vorliegte, ein langer war.

– V1 C G P1 M B1 P5 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → P5 → A1 → A2 → V5
Ὡς μακρᾶς οὔσης] Ὡς μικρᾶς οὔσης B1 | Ὡς μακρὰν οὔσης πολὺ A1 || τῆς γινομένης] τῆς γενομένης B1 | τῆς γεινομένης A1* | τῆς γινομένης A1m.sec. || πρὸς θεὸν] πρὸς τὸν θεὸν A1 || προσόδου] προσώπoυ M | προόδου P5 | προόδῳ A2 V4 | παρόδου (ut vid.) + Sünde in der Buße vorliegte, ein langer war.

– V1 C G P1 M B1 P5 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → P5 → A1 → A2 → V5
Ὡς μακρᾶς οὔσης] Ὡς μικρᾶς οὔσης B1 | Ὡς μακρὰν οὔσης πολὺ A1 || τῆς γινομένης] τῆς γενομένης B1 | τῆς γεινομένης A1* | τῆς γινομένης A1m.sec. || πρὸς θεὸν] πρὸς τὸν θεὸν A1 || προσόδου] προσώπoυ M | προόδου P5 | προόδῳ A2 V4 | παρόδου (ut vid.) corr. V5m.sec. | παροδ(ου) P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:184

(12,2b)
ἕως πότε ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ’ ἐμοῦ;
(2b) Wie lange wirst du @@ -3805,12 +3805,12 @@ μήπως ἄρα ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ ἀποθανοῦμαι· καὶ τοῦτό ἐστιν ὃ μάλιστα ὀδύνας μου τῇ ψυχῇ παρασκευάζει: –
Denn ich quäle mich ab, sagt er, indem ich in meiner Seele zu Rate gehe, ob ich nicht etwa in der Sünde sterben werde. Und - das ist es, was meiner Seele am allermeisten Kummer bereitet.

– V1 C G P1 M B1 B2 P3 P5 A1 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → B2 → P3 → P5 → A1 → L1 → P6 → V5 → L2
Ἀνιῶμαι] Αἰνίωμαι V1 | Ἀνίομαι P1 A1 | Ἀνίω P3 | Ἀεὶ L1 || γάρ φησι] γὰρ φησὶν L1* P6 | γάρ φησι L1corr | φησὶν P3 | om. V5 P7 L2 A3 || βουλευόμενος] βουλόμενος V5 P7 || ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ] ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ μου A1 || καὶ τοῦτό ἐστιν – παρασκευάζει] om. M || ὃ] ὃ in lin. add. L1corr | ὃ supra lin. add. A3 | ὁ P3 || ὃ μάλιστα] μάλιστα ὃ B1 B2 A1 || ὀδύνας μου τῇ ψυχῇ] ὀδύνας μοι τῇ + das ist es, was meiner Seele am allermeisten Kummer bereitet.

– V1 C G P1 M B1 B2 P3 P5 A1 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → B1 → B2 → P3 → P5 → A1 → L1 → P6 → V5 → L2
Ἀνιῶμαι] Αἰνίωμαι V1 | Ἀνίομαι P1 A1 | Ἀνίω P3 | Ἀεὶ L1 || γάρ φησι] γὰρ φησὶν L1* P6 | γάρ φησι L1corr | φησὶν P3 | om. V5 P7 L2 A3 || βουλευόμενος] βουλόμενος V5 P7 || ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ] ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ μου A1 || καὶ τοῦτό ἐστιν – παρασκευάζει] om. M || ὃ] ὃ in lin. add. L1corr | ὃ supra lin. add. A3 | ὁ P3 || ὃ μάλιστα] μάλιστα ὃ B1 B2 A1 || ὀδύνας μου τῇ ψυχῇ] ὀδύνας μοι τῇ ψυχῇ P3 L1 | ὁδυνᾶσθαί μου τῇ ψυχῇ B2* | ὁδυνᾶσθαί μου τὴν ψυχὴν (ut vid.) B2c A1 | ὁδυνᾶσθαί μου τὴν ψυχὴν A1 | τῇ ψυχῇ μου· - ὀδύνας V5 P7 L2 A3 || παρασκευάζει] παρασκευάζη L1* | παρασκευάζει L1corr | κατασκευάζει P6 Z

N2: exp. 185 verloren.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:185

+ ὀδύνας V5 P7 L2 A3 || παρασκευάζει] παρασκευάζη L1* | παρασκευάζει L1corr | κατασκευάζει P6 Z

N2: exp. 185 verloren.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:185

(12,3c)
ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ’ ἐμέ;
(3c) Wie lange wird sich mein Feind über mich erheben?
@@ -3860,7 +3860,7 @@
(12,4b)
φώτισον τοὺς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον,
(4b) Erleuchte meine Augen, damit ich nicht in den Tod entschlafe,
-
Expositio 187:
Tοὺς τῆς διανοίας δηλονότι: –
Offensichtlich die (Augen) des Geistes.

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2
Tοὺς] Tοὺς ὀφθαλμοὺς P1 | Ὀφθαλμοὺς τοὺς A1 || τῆς διανοίας] τῆς διανοίας ὀφθαλμοὺς C || δηλονότι] δηλοῖ P1 | λέγ[ει] A1

P1: exp. 187 mit Evagrius (schol. nr. β´ in +

Expositio 187:
Tοὺς τῆς διανοίας δηλονότι: –
Offensichtlich die (Augen) des Geistes.

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2
Tοὺς] Tοὺς ὀφθαλμοὺς P1 | Ὀφθαλμοὺς τοὺς A1 || τῆς διανοίας] τῆς διανοίας ὀφθαλμοὺς C || δηλονότι] δηλοῖ P1 | λέγ[ει] A1

P1: exp. 187 mit Evagrius (schol. nr. β´ in Ps 12,4b [352 Rondeau – Géhin – Cassin]) verbunden. A1: exp. 187 mit einer überarbeiteten Stelle aus Basilius von Caesarea (prol. 7 = De iudicio Dei [PG 31,656 D3–657 A7; 657 A12–B5] in Rom 1,28–29 et Ps 12,4b) @@ -3885,12 +3885,12 @@ τὴν ἁμαρτίαν: –

Ich vertraue darauf, sagt er, Erlass der Sünde zu erlangen, indem ich auf dein Erbarmen zuhalte. Deswegen hast du auch das Heilmittel allen Menschen gegeben. Eben dieses Heilmittel wird meinem - Herzen, das davor wegen der Sünde schmerzbeladen war, Jubeln bereiten.

– V1 C P1 M P5 A1 A2 V4 B2

→ V1 → C → P1 → M → P5 → A1 → A2 → B2
Θαρρῶ – τῷ σῷ] Θαρρῶν φησὶ τῆς ἁμαρτίας δέξασθαι - τὴν συγχώρησιν, τῷ ἐλέει προσανέχω τῷ σῷ A2 V4 || ἁμαρτίας ἄφεσιν δέξασθαι] τὴν ἁμαρτίαν + Herzen, das davor wegen der Sünde schmerzbeladen war, Jubeln bereiten.

– V1 C P1 M P5 A1 A2 V4 B2

→ V1 → C → P1 → M → P5 → A1 → A2 → B2
Θαρρῶ – τῷ σῷ] Θαρρῶν φησὶ τῆς ἁμαρτίας δέξασθαι + τὴν συγχώρησιν, τῷ ἐλέει προσανέχω τῷ σῷ A2 V4 || ἁμαρτίας ἄφεσιν δέξασθαι] τὴν ἁμαρτίαν ἐκδύσασθαι B2 | ἄφεσιν τῆς ἁμαρτίας - δέξασθαι A1 || διὸ] δι᾿ οὗ C P1 || ὅπερ – τὴν καρδίαν] ὅπερ σωτήριον παρασκευάσει, + δέξασθαι A1 || διὸ] δι᾿ οὗ C P1 || ὅπερ – τὴν καρδίαν] ὅπερ σωτήριον παρασκευάσει, ἀγαλλιᾶσθαί μου τὴν καρδίαν A1 A2 V4 | ὅπως παρασκευάσῃ ἀγαλλιᾶσθαί μου τὴν - καρδίαν B2 || μου] μοι M || τὴν πάλαι] πάλαι A1 || ὀδυνωμένην] ὁδυναμένην P1

Randkatenen: exp. 188 mit Ps 12,6a (V1) bzw. Ps + καρδίαν B2 || μου] μοι M || τὴν πάλαι] πάλαι A1 || ὀδυνωμένην] ὁδυναμένην P1

Randkatenen: exp. 188 mit Ps 12,6a (V1) bzw. Ps 12,6a–b (B2) bzw. Ps 12,6 (A2 V4 [wie es scheint]) verbunden. M verbindet sie nicht. Textkatenen: exp. 188 nach Ps 12,6a (C P1 P5) bzw. nach Ps 12,6 (A1). M: exp. 188 mit Theodoret (comm. in Ps 12,6a et in Ps 12,6b [PG 80,945 @@ -3921,12 +3921,12 @@ καὶ παρανομίαν· ἵνα τὸ ἀναγκαῖον τῆς ἐπιφανείας ἀνακηρύξῃ Χριστοῦ: –

Mit deutlichen Worten erklärt er im gegenwärtigen Psalm die völlige Gottlosigkeit und Gesetzwidrigkeit der Aktivitäten der Menschen, um die Notwendigkeit der Erscheinung Christi zu - verkünden.

– V1 C G P1 M P5 A1 B1 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → V5
Διαρρήδην ἐν τῷ παρόντι ψαλμῷ, σαφηνίζει τῶν + verkünden.

– V1 C G P1 M P5 A1 B1 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → V5
Διαρρήδην ἐν τῷ παρόντι ψαλμῷ, σαφηνίζει τῶν ἀνθρώπων] Διαρρήδην σαφηνίζει ἐν τῷ - παρόντι ψαλμῷ V4 V5 P7 || τὴν εἰς τὸ παντελὲς – + παρόντι ψαλμῷ V4 V5 P7 || τὴν εἰς τὸ παντελὲς – παρανομίαν] εἰς τὸ παντελὲς, τῶν ἐπιτηδευμάτων - τὴν ἀσέβειαν καὶ τὴν παρανομίαν B1 || ἀσέβειαν καὶ παρανομίαν] ἀσέβειάν τε καὶ - παρανομίαν P5 A1 | ἀσέβειαν V4 V5 P7 || ἀνακηρύξῃ] ἀνακηρύξει V1 M A1* | ἀνακηρύξῃ A1c | κηρύξει P1 | κηρυχθῇ B1 || Χριστοῦ] τοῦ Χριστοῦ A1 B1

V5 P7: exp 189 wahrscheinlich aus der + τὴν ἀσέβειαν καὶ τὴν παρανομίαν B1 || ἀσέβειαν καὶ παρανομίαν] ἀσέβειάν τε καὶ + παρανομίαν P5 A1 | ἀσέβειαν V4 V5 P7 || ἀνακηρύξῃ] ἀνακηρύξει V1 M A1* | ἀνακηρύξῃ A1c | κηρύξει P1 | κηρυχθῇ B1 || Χριστοῦ] τοῦ Χριστοῦ A1 B1

V5 P7: exp 189 wahrscheinlich aus der Tradition des Typus XIV (nahe V4).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:189

(13,1b)
Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ Οὐκ ἔστιν θεός·
(1b) Ein Törichter sagte in @@ -3951,19 +3951,19 @@ einen Gott gibt, der auf die menschlichen Angelegenheiten schaut und mit gerechtem Urteil richtet: Gerade deshalb blickte der Herr aus dem Himmel herab. [Ps 13,2a] Denn das zeigt deutlich die Ankunft des Herrn unter den - Menschen.

– V1 C G P1 M P5 A1 B1 B2 A2 V4

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → B2 → A2
Ἐπειδὴ] Ἐξουδενώθησαν ἀπερρίφησαν· + Menschen.

– V1 C G P1 M P5 A1 B1 B2 A2 V4

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → B2 → A2
Ἐπειδὴ] Ἐξουδενώθησαν ἀπερρίφησαν· (= glossa in Ps 13,1c) ante ἐπειδὴ - add. B2 || φησὶν εἶναι θεὸν] θεὸν φησὶν εἶναι B1 || τὰ ἀνθρώπινα] τὰ πνευματικὰ B1 || κρίνοντα κρίσει δικαίᾳ] δικαίᾳ κρίσει κρίνοντα G | κρίνοντα [κρ]ί[σ]ιν - δικαίαν A1 || πᾶσαν] οὐ πᾶσαν (ut vid.) A1* | πᾶσαν A1corr || ἀθεμιτουργίαν εἰργάσαντο] ἀθεμιτουγίαν + add. B2 || φησὶν εἶναι θεὸν] θεὸν φησὶν εἶναι B1 || τὰ ἀνθρώπινα] τὰ πνευματικὰ B1 || κρίνοντα κρίσει δικαίᾳ] δικαίᾳ κρίσει κρίνοντα G | κρίνοντα [κρ]ί[σ]ιν + δικαίαν A1 || πᾶσαν] οὐ πᾶσαν (ut vid.) A1* | πᾶσαν A1corr || ἀθεμιτουργίαν εἰργάσαντο] ἀθεμιτουγίαν εἰργάσαντο M | ἀθεμιτουργίαν, ἣν - εἰργάσαντο B1 || τούτου δὴ χάριν – κατασημαίνει] om. G || τούτου δὴ χάριν] τοῦδε χάριν A2 V4 | τούτου δὴ καὶ B2 || ὁ κύριος] om. V4 || διέκυψεν] διέκυψε* (ut vid.) A1 || τοῦτο γὰρ – κατασημαίνει] om. B2 || τοῦτο γὰρ] -ου (per compendium) supra + εἰργάσαντο B1 || τούτου δὴ χάριν – κατασημαίνει] om. G || τούτου δὴ χάριν] τοῦδε χάριν A2 V4 | τούτου δὴ καὶ B2 || ὁ κύριος] om. V4 || διέκυψεν] διέκυψε* (ut vid.) A1 || τοῦτο γὰρ – κατασημαίνει] om. B2 || τοῦτο γὰρ] -ου (per compendium) supra -ο2 add. M | τοῦτο δὲ P5 A1 V4 (-ὲ fort. ex - corr. P5) || τὴν εἰς ἀνθρώπους τοῦ κυρίου πάροδον + corr. P5) || τὴν εἰς ἀνθρώπους τοῦ κυρίου πάροδον κατασημαίνει] εἰς ἀνθρώπους τοῦ κυρίου παρουσίαν σημαίνει A1 (τοῦ supra lin. add.; παρρουσίαν ante - corr.) || τὴν εἰς ἀνθρώπους] καὶ τὴν εἰς + corr.) || τὴν εἰς ἀνθρώπους] καὶ τὴν εἰς [ἀ]νθρώπους A2 | τὴν ἐξ οὐ(ρα)νοὺς - (sic) B1 || πάροδον] πρóoδον P1 || πάροδον κατασημαίνει] πάραδον (κατα)ση + (sic) B1 || πάροδον] πρóoδον P1 || πάροδον κατασημαίνει] πάραδον (κατα)ση (sic) V4

M: exp. 190 nach exp. 191 und exp. 192 gestellt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:190

(13,3a)
πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα @@ -3974,7 +3974,7 @@ Güte übt, es gibt nicht einmal einen.
Expositio 191:
Ἐλθὼν φησὶν ὁ κύριος οὐδένα εὗρε χρηστότητος ἐργάτην, ἀλλὰ γὰρ ὑπεύθυνον πάσῃ πράξει ἀτόπῳ: –
Als der Herr kam, sagt er, fand er keinen - Ausübenden der Güte, sondern jeder verkehrten Handlung unterworfen.

– V1 C G P1 Ma Mb P5 A1 B1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → B2 → V5 → L2
ὁ κύριος] ὁ Χριστὸς A1 || ἀλλὰ – ἀτόπῳ] in ras. B1 || ἀλλὰ γὰρ ὑπεύθυνον] ἀλλ᾿ ὑπεύθυνον Ma B1 | ἀλλ᾿ ὑπευθύνους Mb || ἀτόπῳ] ἄτοπον V1 || ἀτόπῳ] post ἀτόπῳ add. [ἅπαντα λα]ό[ν]: – G

M: exp. 191 zweimal vorhanden (Ma Mb). Zwischen den beiden Texten + Ausübenden der Güte, sondern jeder verkehrten Handlung unterworfen.

– V1 C G P1 Ma Mb P5 A1 B1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B1 → B2 → V5 → L2
ὁ κύριος] ὁ Χριστὸς A1 || ἀλλὰ – ἀτόπῳ] in ras. B1 || ἀλλὰ γὰρ ὑπεύθυνον] ἀλλ᾿ ὑπεύθυνον Ma B1 | ἀλλ᾿ ὑπευθύνους Mb || ἀτόπῳ] ἄτοπον V1 || ἀτόπῳ] post ἀτόπῳ add. [ἅπαντα λα]ό[ν]: – G

M: exp. 191 zweimal vorhanden (Ma Mb). Zwischen den beiden Texten ist Evagrius (schol. nr. α´ in Ps 13,1c [354 Rondeau – Géhin – Cassin]). Nach Evagrius folgt eine Einheit bestehend aus exp. 191 (Mb), Ps 13,3c–j und exp. 192.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:191

(13,4a)
οὐχὶ γνώσονται πάντες @@ -3985,9 +3985,9 @@ καὶ τὸ ἐποίησαν, οὐ μέλλουσι γινώσκειν τὸν κύριον: –
Man muss gemäß einem Interpunktionszeichen lesen (i.e. nach τὴν ἀνομίαν) und "den Herrn" von außen (i.e. aus dem Folgenden) hinzufügen, damit dieser der Sinn ist: Wenn alle abgewichen sind und - das gemacht haben, werden sie den Herrn nicht erkennen können.

– V1 C G P1 M P5 A1 B2 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B2 → P6 → A2 → V5 → L2
Καθ᾿ ὑποστιγμὴν] ... καθ᾿ ὑποστιγμὴν δὲ M || καὶ ἔξωθεν – τὸν κύριον] om. B2 || προσληπτέον] προληπτέον P6 Z || ἵνα – τὸν κύριον] om. V5 P7 L2 A3 || ἵνα – εἰ] om. P6 Z || ἵνα ᾖ] ἵν᾿ ᾖ V4 || τοῦτο τὸ σημαινόμενον] τοῦτο σημαινόμενον G | οὕτως τὸ σημαινόμενον P1 | τοιοῦτον τὸ - σημαινόμενον A2 V4 || πάντες] πάντες - φησὶν P5 A1 P6 Z A2 V4 || καὶ τὸ ἐποίησαν] καὶ τὸ καὶ τὸ + das gemacht haben, werden sie den Herrn nicht erkennen können.

– V1 C G P1 M P5 A1 B2 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B2 → P6 → A2 → V5 → L2
Καθ᾿ ὑποστιγμὴν] ... καθ᾿ ὑποστιγμὴν δὲ M || καὶ ἔξωθεν – τὸν κύριον] om. B2 || προσληπτέον] προληπτέον P6 Z || ἵνα – τὸν κύριον] om. V5 P7 L2 A3 || ἵνα – εἰ] om. P6 Z || ἵνα ᾖ] ἵν᾿ ᾖ V4 || τοῦτο τὸ σημαινόμενον] τοῦτο σημαινόμενον G | οὕτως τὸ σημαινόμενον P1 | τοιοῦτον τὸ + σημαινόμενον A2 V4 || πάντες] πάντες + φησὶν P5 A1 P6 Z A2 V4 || καὶ τὸ ἐποίησαν] καὶ τὸ καὶ τὸ ἐποίησαν G A2 V4 | κα[ὶ τὸ κα]ὶ τὸ ἐποίησαν A1 | καὶ τὸ ἐποίησεν Z

M: Über den Grund für die Einfügung eines δὲ siehe zu exp. 191. N2: exp. 192 verloren. Montfaucon: exp. 192 aus P1 und P6 zusammengestellt und adaptiert.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:192

@@ -4062,15 +4062,15 @@ versetzt, wie Söhne den Vater zu fürchten. Zu jenem Zeitpunkt also, will er sagen, zu welcher nämlich die Epiphanie geschieht, werden sie sich mit einer Furcht fürchten, die keine Furcht hat: Nämlich nicht die aus der gesetzlichen - Drohung, sondern vielmehr die Ehrerbietung, die den Freien geziemt.

– V1 C G P1 M P5 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → P6 → A2 → V5 → L2
Ὁ – φησὶν2] om. G || νόμος φησὶν] νόμος M A1 | φησὶ - νόμος P6 Z V5 P7 L2 A3 || ὁ δὲ τοῦ Χριστοῦ φόβος] ὁ δὲ τ[οῦ κυρίου] + Drohung, sondern vielmehr die Ehrerbietung, die den Freien geziemt.

– V1 C G P1 M P5 A1 P6 Z A2 V4 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → P6 → A2 → V5 → L2
Ὁ – φησὶν2] om. G || νόμος φησὶν] νόμος M A1 | φησὶ + νόμος P6 Z V5 P7 L2 A3 || ὁ δὲ τοῦ Χριστοῦ φόβος] ὁ δὲ τ[οῦ κυρίου] φόβος A2 | ὁ δὲ τοῦ κυρίου φόβος V4 | ὁ δὲ τοῦ θεοῦ νόμος V5 P7 | ὁ δὲ τοῦ θεοῦ - φόβος L2 A3 || υἱοὺς] υἱὸς P6* | υἱοὺς P6m.sec. || γὰρ] γάρ φησιν C | om. M || παρεσκεύαζεν] παρασκευάζον V1 | παρασκευάζων M | παρασκευάζει P5 A1 A2 V4 | παρεσκεύασεν P6 Z* | παρεσκεύασε Zcorr || κατὰ τὸν καιρὸν – εὐλάβεια] om. A2 V4 || κατὰ τὸν καιρὸν – οὐκ ἔστι] om. M || κατὰ τὸν καιρὸν τοίνυν ἐκεῖνον] μετὰ τὸν καιρὸν + φόβος L2 A3 || υἱοὺς] υἱὸς P6* | υἱοὺς P6m.sec. || γὰρ] γάρ φησιν C | om. M || παρεσκεύαζεν] παρασκευάζον V1 | παρασκευάζων M | παρασκευάζει P5 A1 A2 V4 | παρεσκεύασεν P6 Z* | παρεσκεύασε Zcorr || κατὰ τὸν καιρὸν – εὐλάβεια] om. A2 V4 || κατὰ τὸν καιρὸν – οὐκ ἔστι] om. M || κατὰ τὸν καιρὸν τοίνυν ἐκεῖνον] μετὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον P6 Z | κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον - τοίνυν V5 P7 L2 A3 || καθ᾿ ὃν δηλονότι] καθ᾿ ὃν M | καθ᾿ ὃν δὲ - δηλονότι P6 Z V5 P7 | καθ᾿ ὃν * δηλονότι L2 || ἡ ἐπιφάνεια] ἡ supra lin. add. A1 || ᾧ οὐκ ἔστι] οὗ οὐκ - ἔστι G A1 P6 Z V5 P7 || φόβος2 – εὐλάβεια] φόβος ὁ ἐκ [νο]μ[ι]κῆς· ἀλλ’ ἡ + τοίνυν V5 P7 L2 A3 || καθ᾿ ὃν δηλονότι] καθ᾿ ὃν M | καθ᾿ ὃν δὲ + δηλονότι P6 Z V5 P7 | καθ᾿ ὃν * δηλονότι L2 || ἡ ἐπιφάνεια] ἡ supra lin. add. A1 || ᾧ οὐκ ἔστι] οὗ οὐκ + ἔστι G A1 P6 Z V5 P7 || φόβος2 – εὐλάβεια] φόβος ὁ ἐκ [νο]μ[ι]κῆς· ἀλλ’ ἡ πρέπουσα μᾶλλον, ὡς υἱοῖς καὶ ἐλευθέροις εὐλάβεια A1

M: exp. 194 unmittelbar nach exp. 196 gestellt. N2: exp. 194 verloren.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:194

@@ -4109,7 +4109,7 @@ seine Hoffnung.
Expositio 196:
Ταῦτα ὡς πρὸς τοὺς ἀπομείναντας τῇ ἀπιστίᾳ καὶ διώξαντας τοὺς πιστεύσαντας εἰς Χριστόν: –
Dieses ist wie zu denen gesagt, die im - Unglauben verharren und jene verfolgen, die an Christus glauben.

– V1 C G P1 M P5 A1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B2 → V5 → L2
ἀπομείναντας] ἐναπομείναντας P5 V5 P7 || τῇ ἀπιστίᾳ] τῇ ἀπιστείᾳ V1 P1 || διώξαντας] διώξαντες V5* P7 L2* A3 | διώξαντας V5corr L2c || τοὺς πιστεύσαντας εἰς Χριστόν] τοὺς πιστεύσαντας εἰς τὸν + Unglauben verharren und jene verfolgen, die an Christus glauben.

– V1 C G P1 M P5 A1 B2 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → M → P5 → A1 → B2 → V5 → L2
ἀπομείναντας] ἐναπομείναντας P5 V5 P7 || τῇ ἀπιστίᾳ] τῇ ἀπιστείᾳ V1 P1 || διώξαντας] διώξαντες V5* P7 L2* A3 | διώξαντας V5corr L2c || τοὺς πιστεύσαντας εἰς Χριστόν] τοὺς πιστεύσαντας εἰς τὸν Χριστόν C G B2 | τοὺς εἰς Χριστὸν πιστεύσαντας V5 P7 L2 A3

M: Eusebius (fr. 4 in Ps 13,4 [Villani]) in verkürzender Paraphrase mit exp. 196 verbunden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:196

@@ -4128,15 +4128,15 @@ κατασημαίνουσαι: –
Er meint die heiligen Patriarchen und Propheten, die sich gleichfalls mit voller Freude daran erfreuen, dass Christus die ihnen vorhergesagten Verheißungen erfüllt hat. Denn diese waren jene, die auf die - Erlösung aller Völker hinweisen.

– P1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ P1 → P5 → P6 → V5 → L2
Τοὺς ἁγίους πατριάρχας καὶ + Erlösung aller Völker hinweisen.

– P1 P5 P6 Z N2 V5 P7 L2 A3

→ P1 → P5 → P6 → V5 → L2
Τοὺς ἁγίους πατριάρχας καὶ προφήτας] Τοὺς ἁγίους προφήτας καὶ - πατριάρχας Z N2 || φησί] λέγει P1 | φησὶν P6* | φησὶ P6corr | om. V5 P7 L2 A3 || τοὺς καὶ χαρᾷ χαίροντας] καὶ τοὺς χαρᾷ - χαίροντας V5 P7 L2 A3 || ἐπὶ τῷ – ἐπαγγελίας] ἐπὶ τῷ τὰς προλεχθείσας αὐτῶν + πατριάρχας Z N2 || φησί] λέγει P1 | φησὶν P6* | φησὶ P6corr | om. V5 P7 L2 A3 || τοὺς καὶ χαρᾷ χαίροντας] καὶ τοὺς χαρᾷ + χαίροντας V5 P7 L2 A3 || ἐπὶ τῷ – ἐπαγγελίας] ἐπὶ τῷ τὰς προλεχθείσας αὐτῶν ἐπαγγελίας P6 Z N2 | ἐπὶ ταῖς - προλεχθεῖσαις αὐτῶν ἐπαγγελίας P1 V5 P7 L2 A3 || ἀποπληρῶσαι τὸν Χριστόν] ἀποπληροῦσαι τὸν + προλεχθεῖσαις αὐτῶν ἐπαγγελίας P1 V5 P7 L2 A3 || ἀποπληρῶσαι τὸν Χριστόν] ἀποπληροῦσαι τὸν Χριστόν V5 P7 L2* A3 | ἀποπληροῦντος τοῦ - Χριστοῦ L2c (in scribendo) || αὗται δὲ ἦσαν] αὗται δέ - εἰσιν P1 V5 P7 L2 A3 || αἱ τὴν τῶν ἐθνῶν ἁπάντων σωτηρίαν + Χριστοῦ L2c (in scribendo) || αὗται δὲ ἦσαν] αὗται δέ + εἰσιν P1 V5 P7 L2 A3 || αἱ τὴν τῶν ἐθνῶν ἁπάντων σωτηρίαν κατασημαίνουσαι] αἳ τὴν τῶν ἐθνῶν πάντων σωτηρίαν κατασημαίνουσιν V5 P7 L2 A3

V1 C: Die für die Expositiones angewandten Zählungssysteme lassen nicht erkennen, dass Ps 13,7 ursprünglich durch eine @@ -4175,23 +4175,23 @@

(14,1a)
Ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ.
(1a) Ein Psalm, bezogen auf David.
-
Expositio 198: Hypothesis
Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν - διδάσκων, τί ἄνθρωπον παρασκευάσει τῆς μακαρίας ἐκείνης τυχεῖν λήξεως· - διò καὶ +
Expositio 198: Hypothesis
Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν + διδάσκων, τί ἄνθρωπον παρασκευάσει τῆς μακαρίας ἐκείνης τυχεῖν λήξεως· + διò καὶ ἀρχόμενος - φησίν·
Diesen Psalm singt er, indem er lehrt, was + φησίν·
Diesen Psalm singt er, indem er lehrt, was einen Menschen darauf vorbereitet, jenes selige Schicksal zu erlangen. Deshalb - sagt er am Anfang :

– V1 C P1 M P5 A1 V4 B1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → M → P5 → A1 → B1 → P6 → V5
Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν διδάσκων] Τοῦτον διδάσκει ἄδει τὸν + sagt er am Anfang :

– V1 C P1 M P5 A1 V4 B1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → M → P5 → A1 → B1 → P6 → V5
Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν διδάσκων] Τοῦτον διδάσκει ἄδει τὸν ψαλμὸν M* | Τοῦτον ἄδει τὸν ψαλμὸν διδάσκων Mc (litteris α et β suprapositis) | Τοῦτον τὸν ψαλμὸν ἄδει διδάσκων A1 | Διὰ τοῦδε τοῦ ψαλμοῦ [δ]ιδάσκει V4 | Διὰ τούτου τοῦ ψαλμοῦ· - διδάσκει V5 P7 || τί ἄνθρωπον παρασκευάσει] τί ἂν ἄνθρωπον + διδάσκει V5 P7 || τί ἄνθρωπον παρασκευάσει] τί ἂν ἄνθρωπον παρασκευάσῃ P6 | τί ἂν ἄνθρωπον παρασκευάσοι Z N2 | τοὺς ἀνθρώπους [καὶ(?)] - πα[ρ]α[σ]κευάζων A1 || τυχεῖν λήξεως] λήξεως τυχεῖν B1 || διò καὶ ἀρχόμενος] om. V4 V5 P7 | διò - ἀρχόμενος C P1 P5 B1 P6 Z N2 || φησίν] post φησίν· add. + πα[ρ]α[σ]κευάζων A1 || τυχεῖν λήξεως] λήξεως τυχεῖν B1 || διò καὶ ἀρχόμενος] om. V4 V5 P7 | διò + ἀρχόμενος C P1 P5 B1 P6 Z N2 || φησίν] post φησίν· add. κύριε τίς παροικήσει ἐν τῷ σκηνώματί σου (= Ps 14,1b) V1 C M | φησί * A1 (erat κ; κύριε scribere voluerat)

G: Aufgrund eines Sprunges in der zur @@ -4204,9 +4204,9 @@

(14,1b)
Κύριε, τίς παροικήσει ἐν τῷ σκηνώματί σου
(1b) Herr, wer wird wohnen als Fremder in deinem Zelt,
-
Expositio 199:
Τίς φησιν ἄξιος ἔσται ἐν ἐκείναις ταῖς οὐρανίοις +
Expositio 199:
Τίς φησιν ἄξιος ἔσται ἐν ἐκείναις ταῖς οὐρανίοις γενέσθαι σκηναῖς; : –
Wer, will er sagen, wird würdig sein, in - jenen himmlischen Zelten zu verweilen?

– V1 C P1 M P5 B2

→ V1 → C → P1 → M → P5 → B2
ἄξιος ἔσται] ἄξιος B2 || ταῖς οὐρανίοις] ταῖς + jenen himmlischen Zelten zu verweilen?

– V1 C P1 M P5 B2

→ V1 → C → P1 → M → P5 → B2
ἄξιος ἔσται] ἄξιος B2 || ταῖς οὐρανίοις] ταῖς οὐρανίαις P1 M P5 B2

V1 M: exp. 199 liegt unter der Kolumne des Psalmtextes. V5 P7: Ein Zitat aus Basilius (hom. 1 in Ps. 14 [PG 29,252 A5–12] in Ps 14,1b–c) wird Athanasius zugeschrieben. Diese Zuschreibung @@ -4216,12 +4216,12 @@

(14,1c)
καὶ τίς κατασκηνώσει ἐν τῷ ὄρει τῷ ἁγίῳ σου;
und wer wird sein Zelt aufschlagen auf deinem heiligen Berg?
-
Expositio 200:
Ἐπειδ᾿ ἂν γάρ τις ἀξιωθῇ - τῆς μακαρίας ἐκείνης - σκηνῆς, εἰς ἀπεράντους αἰῶνας ἕξει τὴν μακαριότητα: –
Denn wenn einer jenes seligen Zeltes - gewürdigt wird, wird er die Seligkeit für endlose Zeiten besitzen.

– V1 C P1 M P5 B2 L1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → M → P5 → B2 → L1 → V5
Ἐπειδ᾿ ἂν γάρ τις ἀξιωθῇ] Ἐπειδ᾿ ἂν ἀξιωθῇ τις B2 | Ἐπειδ᾿ ἂν - ἀξιωθῇ L1 V5 P7 || τῆς μακαρίας ἐκείνης σκηνῆς] τῆς μακαρίας - ἐκείνης L1 V5 P7 || ἕξει] ἔξη L1* | ἔξει L1corr

V5 P7: exp. 200 mit einem Zitat aus Basilius +

Expositio 200:
Ἐπειδ᾿ ἂν γάρ τις ἀξιωθῇ + τῆς μακαρίας ἐκείνης + σκηνῆς, εἰς ἀπεράντους αἰῶνας ἕξει τὴν μακαριότητα: –
Denn wenn einer jenes seligen Zeltes + gewürdigt wird, wird er die Seligkeit für endlose Zeiten besitzen.

– V1 C P1 M P5 B2 L1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → M → P5 → B2 → L1 → V5
Ἐπειδ᾿ ἂν γάρ τις ἀξιωθῇ] Ἐπειδ᾿ ἂν ἀξιωθῇ τις B2 | Ἐπειδ᾿ ἂν + ἀξιωθῇ L1 V5 P7 || τῆς μακαρίας ἐκείνης σκηνῆς] τῆς μακαρίας + ἐκείνης L1 V5 P7 || ἕξει] ἔξη L1* | ἔξει L1corr

V5 P7: exp. 200 mit einem Zitat aus Basilius (hom. 1 in Ps. 14 [PG 29,253 B15–C4] in Ps 14,1b–c) verbunden (anonym). Die Expositio ist anscheinend aus der Tradition der (Text-)Katenen basierend auf den Kommentaren des Hesychius von Hierysalem und den Expositiones (L1). @@ -4401,10 +4401,10 @@ Deshalb glaube ich auch, dass er das Lied Säuleninschrift nannte, indem es der(selbe) Prophet David gleichsam an einer Säule für die Nachwelt aufstellte. Es werden aber die Worte in ihm wie in Person Christi gesungen. Denn so lehrte - uns Petrus zu denken. [cf. Act 2,25–28]

– V1 C P1 P5 A1 B1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B1 → V5
Ἡ – κλῆσιν] om. V5 P7 || Ἡ ἐν χερσὶ προφητεία] Ἀν[α]γωγικῶς μὲν, - ante ἡ ἐν χερσὶ προφητεία add. A1 || περιέχει καὶ] περιέχει P1 A1 || ἐπὶ ταῖς ἀπειθείαις] ἐπὶ ταῖς θυσίαις B1 || καὶ μὴν – τὸ μυστήριον] om. V5 P7 || αὐτὸ τῆς ἀναστάσεως] αὐτῆς τῆς ἀναστάσεως B1 | [καὶ αὐτὸ(?)] τῆς ἀναστάσεως A1 || Χριστοῦ1] Ἰησοῦ Χριστοῦ P1 || στηλογραφίαν ὠνόμασε τὴν ᾠδὴν] στηλογραφίαν (sic) ὠνόμασται τὴν ᾠδήν P1 | στηλογραφίαν τὴν ᾠδὴν - ὠνόμασεν B1 || τοῖς μετ’ αὐτόν] τοῖς μετ’ αὐτοῦ V5 P7 || ᾄδονται – φρονεῖν] om. V5 P7 || οἱ ἐν αὐτῇ λόγοι] οἱ ἐν αὐτῷ λόγοι P1 | οἱ αὐτοὶ λόγοι B1 || ὡς] [ὡς(?)] A1 || ἐκ προσώπου Χριστοῦ] ἐκ προσώπου τοῦ - Χριστοῦ P1 P5 A1 B1 || οὕτω – φρονεῖν] om. B1 || ἡμᾶς] ἡμῖν P5

A1: Die Anwendung des technischen Ausdrucks + uns Petrus zu denken. [cf. Act 2,25–28]

– V1 C P1 P5 A1 B1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B1 → V5
Ἡ – κλῆσιν] om. V5 P7 || Ἡ ἐν χερσὶ προφητεία] Ἀν[α]γωγικῶς μὲν, + ante ἡ ἐν χερσὶ προφητεία add. A1 || περιέχει καὶ] περιέχει P1 A1 || ἐπὶ ταῖς ἀπειθείαις] ἐπὶ ταῖς θυσίαις B1 || καὶ μὴν – τὸ μυστήριον] om. V5 P7 || αὐτὸ τῆς ἀναστάσεως] αὐτῆς τῆς ἀναστάσεως B1 | [καὶ αὐτὸ(?)] τῆς ἀναστάσεως A1 || Χριστοῦ1] Ἰησοῦ Χριστοῦ P1 || στηλογραφίαν ὠνόμασε τὴν ᾠδὴν] στηλογραφίαν (sic) ὠνόμασται τὴν ᾠδήν P1 | στηλογραφίαν τὴν ᾠδὴν + ὠνόμασεν B1 || τοῖς μετ’ αὐτόν] τοῖς μετ’ αὐτοῦ V5 P7 || ᾄδονται – φρονεῖν] om. V5 P7 || οἱ ἐν αὐτῇ λόγοι] οἱ ἐν αὐτῷ λόγοι P1 | οἱ αὐτοὶ λόγοι B1 || ὡς] [ὡς(?)] A1 || ἐκ προσώπου Χριστοῦ] ἐκ προσώπου τοῦ + Χριστοῦ P1 P5 A1 B1 || οὕτω – φρονεῖν] om. B1 || ἡμᾶς] ἡμῖν P5

A1: Die Anwendung des technischen Ausdrucks "ἀναγωγικῶς" ist bemerkenswert. V5 P7: Hesychius (comm. brevis in Ps 15,1a [20 Jagić)] mit einer Kurzfassung von exp. 201 verbunden. Dieser zusammengesetzte Text befindet sich in dem Abschnitt, in dem die Hypotheseis @@ -4502,20 +4502,20 @@ κρέα ταύρων, ἢ αἷμα τράγων πίωμαι: –

Güter nennt er mit diesen Worten die nach dem Gesetz dargebrachten Opfer. Denn das Wort des Glaubens hebt jene (Opfer) auf, damit ich nicht Fleisch von Stieren esse oder Blut von Böcken trinke. [cf. Ps - 49,13]

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B2 L1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B2 → L1 → P6 → V5
Ἀγαθά φησιν ἐν τούτοις] Ἀγαθὰ φησὶ* νῦν A1 | Ἀγαθὸς φησὶν ἐν + 49,13]

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B2 L1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B2 → L1 → P6 → V5
Ἀγαθά φησιν ἐν τούτοις] Ἀγαθὰ φησὶ* νῦν A1 | Ἀγαθὸς φησὶν ἐν τούτοις P6 Z N2 | Ἀγαθῶν φησὶν ἐνταῦθα L1 | Ἀγαθῶν φησὶν ἐν ταύταις B2 | Ἀγαθὸν μέν φησιν ἐν - ταύταις V5 P7 || τὰς κατὰ νόμον προσφερομένας + ταύταις V5 P7 || τὰς κατὰ νόμον προσφερομένας θυσίας] τὰς κατὰ τὸν νόμον προσφερομένας θυσίας P5 | τὰς κατὰ τὸν νόμον θυσί[ας] A1 | ταῖς κατὰ νόμον - προσφερομέναις θυσίαις B2 L1 V5 P7 || θυσίας] post θυσίας add. - παραδεχόμενος φαίνεται Z N2 || ῥῆμα ἐκείνας ἀναιρεῖ] ῥῆμα ἐκεῖνο + προσφερομέναις θυσίαις B2 L1 V5 P7 || θυσίας] post θυσίας add. + παραδεχόμενος φαίνεται Z N2 || ῥῆμα ἐκείνας ἀναιρεῖ] ῥῆμα ἐκεῖνο ἀναιρεῖ P6 Z N2 | ῥῆμα ἐκείνας ἀναιρεῖ φησι V5 P7 | ῥῆμα ἐκεί[νας(?)] - [ἀνα][ιρεῖ(?)] A1 || μὴ φάγωμαι – πίωμαι] om. V1 C M P1 A2 V4 || μὴ φάγωμαι] οἷον μὴ φάγωμαι P5 | μὴ φάγομαι L1 V5 P7 | μὴ γάρ φησι φάγομαι B2 | μὴ φάγωμαι (φάγομαι + [ἀνα][ιρεῖ(?)] A1 || μὴ φάγωμαι – πίωμαι] om. V1 C M P1 A2 V4 || μὴ φάγωμαι] οἷον μὴ φάγωμαι P5 | μὴ φάγομαι L1 V5 P7 | μὴ γάρ φησι φάγομαι B2 | μὴ φάγωμαι (φάγομαι Z N2) γάρ - φησιν P6 Z N2 || πίωμαι] πίομαι P6 Z N2 V5 P7

A2 V4: exp. 204 Asterius zugeschrieben. V5 P7: + φησιν P6 Z N2 || πίωμαι] πίομαι P6 Z N2 V5 P7

A2 V4: exp. 204 Asterius zugeschrieben. V5 P7: exp. 204 anscheinend aus der Tradition der (Text-)Katenen basierend auf den Kommentaren des Hesychius von Hierysalem und den Expositiones (B2 L1). Montfaucon: exp. 204 aus P6.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:204

@@ -4573,7 +4573,7 @@
(15,4a)
ἐπληθύνθησαν αἱ ἀσθένειαι αὐτῶν,
(4a) ihre Schwächen haben sich vermehrt,
-
Expositio 206:
Ὅτε εἰδωλολάτρουν: –
Als sie Götzendienst trieben.

– V1 C G P1 P5 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → A2 → V5
Ὅτε] Αἱ ἁμαρτίαι ὅτε A1 | Καὶ ante ὅτε add. V4 || εἰδωλολάτρουν] post εἰδωλολάτρουν +
Expositio 206:
Ὅτε εἰδωλολάτρουν: –
Als sie Götzendienst trieben.

– V1 C G P1 P5 A1 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → A2 → V5
Ὅτε] Αἱ ἁμαρτίαι ὅτε A1 | Καὶ ante ὅτε add. V4 || εἰδωλολάτρουν] post εἰδωλολάτρουν add. οἱ ἐξ ἐθνῶν V4 V5 P7

C: exp. 206 wurde am äußeren Rand hinzugefügt. Im Hauptext der Katene folgt nach dem Lemma (Ps 15,4a–b) exp. 207 (in Ps 15,4b). Monfaucon: exp. 206 aus der Sammlung von Colville.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:206

@@ -4611,11 +4611,11 @@ λατρείας, δι’ αἰνέσεως δὲ μᾶλλον καὶ τῆς ἀναιμάκτου θυσίας: –
Indem ich, sagt er, Versammlungen aus den Völkern versammle, werde ich sie nicht in Blut versammeln. Und ich werde nicht veranstalten, an mich heranzukommen durch den Dienst des Gesetzes, sondern - vielmehr durch Lob und unblutiges Opfer.

– V1 C M G P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 P3 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → P3 → P6 → V5 → L2
Συνάγων – δι’ αἱμάτων] Συναγάγω φήσις συναγωγὰς ἐκ τῶ + vielmehr durch Lob und unblutiges Opfer.

– V1 C M G P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 P3 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → P3 → P6 → V5 → L2
Συνάγων – δι’ αἱμάτων] Συναγάγω φήσις συναγωγὰς ἐκ τῶ ἔθνος· (sic) τουτέστιν οὐ δι’ - αἱμάτων P3 || Συνάγων] Συναγαγὼν B2 | Συνάγω (ut vid.) A3* | Συναγάγω V5 P7 L2 A3c || οὐ δι’ αἱμάτων] οὐ δι’ αἵματος A2 V4 || αὐτὰς συνάξω] δὲ ταύτας - συνάξω V5 P7 L2 A3 || οὐδὲ] τουτέστιν οὐ A1 B1 B2 P6 Z V5 P7 L2 A3 || παρασκευάσω] διὰ τ- ante παρασκευάσω del. V4 || διὰ τῆς νομικῆς μοι] διὰ τῆς νομη A1* | διὰ τῆς νομικῆς A1m.sec. | διὰ τῆς [νομικῆς - μοι(?)] A2 || προσέρχεσθαι] προέρχεσθαι M | προσεύχεσθ[α]ι P3 A3 || δὲ] δὲ supra lin. add. V4 || τῆς ἀναιμάκτου θυσίας] τῆς ἀναιμάκτου + αἱμάτων P3 || Συνάγων] Συναγαγὼν B2 | Συνάγω (ut vid.) A3* | Συναγάγω V5 P7 L2 A3c || οὐ δι’ αἱμάτων] οὐ δι’ αἵματος A2 V4 || αὐτὰς συνάξω] δὲ ταύτας + συνάξω V5 P7 L2 A3 || οὐδὲ] τουτέστιν οὐ A1 B1 B2 P6 Z V5 P7 L2 A3 || παρασκευάσω] διὰ τ- ante παρασκευάσω del. V4 || διὰ τῆς νομικῆς μοι] διὰ τῆς νομη A1* | διὰ τῆς νομικῆς A1m.sec. | διὰ τῆς [νομικῆς + μοι(?)] A2 || προσέρχεσθαι] προέρχεσθαι M | προσεύχεσθ[α]ι P3 A3 || δὲ] δὲ supra lin. add. V4 || τῆς ἀναιμάκτου θυσίας] τῆς ἀναιμάκτου λατρείας V5 P7 L2 A3

N2: exp. 208 verloren. Montfaucon: exp. 208 zweimal ediert. Die erste Version ist aus P6, die zweite aus der Sammlung von Colville.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:208

@@ -4684,12 +4684,12 @@ hat mir zu meinem Erbe und Anteil die Völker geschenkt; dem bin ich auch gehorsam geworden bis zum Tod. Denn der Kelch bedeutet den Tod, gemäß der Aussage: "Vater, wenn es möglich ist, gehe dieser Kelch an mir vorüber." [Mt - 26,39]

– V1 C G M P1 P5 A1 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → M → P1 → P5 → A1 → L1 → P6 → V5 → L2
Ὡσεὶ – δεδώρηται] Ὡς ἔλεγεν· ὁ πατήρ μου εἰς κλῆρον - ἐμοὶ δέδωκε τὰ ἔθνη A1 || Ὡσεὶ σαφέστερον ἔλεγεν] om. G || Ὡσεὶ] fort. Ὡς εἶ V1* | Ὡσει V1corr | Ὡς εἰ P1 || ὁ πατήρ μου εἰς κλῆρόν μοι] ὁ πατήρ μου εἰς + 26,39]

– V1 C G M P1 P5 A1 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → M → P1 → P5 → A1 → L1 → P6 → V5 → L2
Ὡσεὶ – δεδώρηται] Ὡς ἔλεγεν· ὁ πατήρ μου εἰς κλῆρον + ἐμοὶ δέδωκε τὰ ἔθνη A1 || Ὡσεὶ σαφέστερον ἔλεγεν] om. G || Ὡσεὶ] fort. Ὡς εἶ V1* | Ὡσει V1corr | Ὡς εἰ P1 || ὁ πατήρ μου εἰς κλῆρόν μοι] ὁ πατήρ μου εἰς κληρονομίαν M | ὁ πατήρ μου ἐμοὶ, εἰς κληρονομίαν L1 | ὁ πατήρ μου εἰς - κλῆρον μου P6 Z V5 P7 L2 A3 || ᾧ – μέχρι θανάτου] om. G || ᾧ καὶ] ὡς L1 || γέγονα ὑπήκοος] γέγονεν ὑπήκοος M P7 | γέγο - ὑπήκοος V5 L2* | γέγονα L2corr || ὧ] ὃ C || μέχρι θανάτου – τοῦτο] om. L1 || κατὰ τὸ εἰρημένον] ὥς ποῦ φησὶ A1 || παρελθέτω ἀπ᾿ ἐμοῦ] παρελθέτω P5 | παρελθέτω μοι P6 Z V5 P7 L2 A3 || τὸ ποτήριον τοῦτο] om. G

N2: exp. 210 verloren. V5 P7 L2 A3: exp. 210 + κλῆρον μου P6 Z V5 P7 L2 A3 || ᾧ – μέχρι θανάτου] om. G || ᾧ καὶ] ὡς L1 || γέγονα ὑπήκοος] γέγονεν ὑπήκοος M P7 | γέγο + ὑπήκοος V5 L2* | γέγονα L2corr || ὧ] ὃ C || μέχρι θανάτου – τοῦτο] om. L1 || κατὰ τὸ εἰρημένον] ὥς ποῦ φησὶ A1 || παρελθέτω ἀπ᾿ ἐμοῦ] παρελθέτω P5 | παρελθέτω μοι P6 Z V5 P7 L2 A3 || τὸ ποτήριον τοῦτο] om. G

N2: exp. 210 verloren. V5 P7 L2 A3: exp. 210 aus der Tradition des Typus III (P6 Z N2). Montfaucon: exp. 210 aus P1.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:210

(15,5b)
σὺ εἶ ὁ ἀποκαθιστῶν @@ -4708,8 +4708,8 @@ für mich das Herrlichste.
Expositio 212:
Τοὺς δεσμοὺς τῆς ἀγάπης φησὶν, οὓς ἔσχε πρὸς τὴν ἐκκλησίαν· ἥτις καὶ κρατίστη ἐστὶν, τουτέστιν ἀρέσκουσα αὐτῷ: –
Er meint die Bande der Liebe, die er der - Kirche angelegt hat: Die ist auch herrlich, das heißt, ihm gefällig.

– V1 C G P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → L1 → P6 → V5 → L2
φησὶν] om. G || οὓς ἔσχε] ὁ υἱὸς ἔσχεν L1 | οὓς ἔσχον P6 || καὶ κρατίστη ἐστὶν] κρατίστη - ἐστὶ(ν) C B2 V5 P7 L2 | κρατή (ἐστὶ) A3 (sic) | κρατίστη B1 || τουτέστιν] om. G L1 | καὶ V5 P7 L2 A3

N2: exp. 212 verloren. Montfaucon: exp. 212 + Kirche angelegt hat: Die ist auch herrlich, das heißt, ihm gefällig.

– V1 C G P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 L1 P6 Z V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → L1 → P6 → V5 → L2
φησὶν] om. G || οὓς ἔσχε] ὁ υἱὸς ἔσχεν L1 | οὓς ἔσχον P6 || καὶ κρατίστη ἐστὶν] κρατίστη + ἐστὶ(ν) C B2 V5 P7 L2 | κρατή (ἐστὶ) A3 (sic) | κρατίστη B1 || τουτέστιν] om. G L1 | καὶ V5 P7 L2 A3

N2: exp. 212 verloren. Montfaucon: exp. 212 anscheinend sowohl aus P1 als auch aus P6.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:212

(15,7a)
εὐλογήσω τὸν κύριον τὸν συνετίσαντά με·
(7a) Ich will den Herrn @@ -4719,7 +4719,7 @@ συνετίζεται: –
Obwohl er als Weisheit existiert und er selbst jedes Verständnis ist, sagt er, vom Vater verständig gemacht worden zu sein; aber dass er auch, gleichwie aus eigenen Betrachtungen heraus, verständig - wird.

– P5 L1

→ P5 → L1
ὑπάρχων] ὑπάρχει L1 || πλὴν ὅτι] πάλιν ὅτι L1 || συνετίζεται] συνετίζεσθαι L1

P5 L1: Beide Katenen, obwohl sie nicht zur + wird.

– P5 L1

→ P5 → L1
ὑπάρχων] ὑπάρχει L1 || πλὴν ὅτι] πάλιν ὅτι L1 || συνετίζεται] συνετίζεσθαι L1

P5 L1: Beide Katenen, obwohl sie nicht zur selben Familie gehören, schreiben exp. 213 Athanasius zu. Auch das Vorhandensein des eher seltenen Ausdrucks τὰ σκέμματα, wie im Fall von exp. 95 (ebenfalls im Plural), spricht für die Zugehörigkeit dieser Erklärung zu @@ -4730,10 +4730,10 @@

Expositio 214 (dubium):
Ἔθος τῇ θεοπνεύστῳ γραφῇ νεφροὺς ὀνομάζειν, τοὺς κεκρυμμένους καὶ ἐν βάθει λογισμούς· νύκτα δὲ τὸ ἀφανές: –
In der von Gott inspirierten Schrift ist es üblich, als Nieren die verborgenen und tiefen Überlegungen zu bezeichnen; als - Nacht aber das Unsichtbare.

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2
Ἔθος – λογισμούς] Ἔθος τῇ γραφῇ νεφροὺς ὀνομάζειν τοὺς + Nacht aber das Unsichtbare.

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2
Ἔθος – λογισμούς] Ἔθος τῇ γραφῇ νεφροὺς ὀνομάζειν τοὺς κεκρυμμένους λογισμοὺς [καὶ] τὰς ἀφανεῖς ἐνεργείας: – A1 | Tοὺς κ[ε]κρυμμένους ἐν βάθει λο[γι]σμοὺς λέγει νεφρούς: – A2 | Paraphrasin Thedoreti (PG 80,961 B15–C1 C10–12) ante (λέγει) νεφροὺς δὲ, τοὺς κεκρυμμένους καὶ ἐν βάθει - λογισμούς: – add. V4 || καὶ ἐν βάθει] ἐν βάθει P5 || νύκτα δὲ τὸ ἀφανές] om. A1 A2 V4

V1: exp. 214 Theodoret zugeschrieben (in der + λογισμούς: – add. V4 || καὶ ἐν βάθει] ἐν βάθει P5 || νύκτα δὲ τὸ ἀφανές] om. A1 A2 V4

V1: exp. 214 Theodoret zugeschrieben (in der inneren Kolumne). Sie wird nicht in das Zählsystem der Expositiones einbezogen (siehe zu exp. 100 und 197). Die falsche Zuschreibung deutet auf eine Schwierigkeit im Umgang mit dieser Erklärung hin, die auf die Vorlage @@ -4748,7 +4748,7 @@ stets vor mir,

Expositio 215:
Τούτων ἡ ἑρμηνεία κεῖται ἐν ταῖς πράξεσι τῶν ἀποστόλων σαφῶς: –
Die Erklärung dieser Worte liegt in der - Apostelgeschichte deutlich vor. [cf. Act 2,25–31]

– V1 C M P1

→ V1 → C → M → P1
Τούτων] Τούτου P1 || σαφῶς] om. P1

V1 C P1: exp. 215 wird auf Ps 15,7a bezogen, + Apostelgeschichte deutlich vor. [cf. Act 2,25–31]

– V1 C M P1

→ V1 → C → M → P1
Τούτων] Τούτου P1 || σαφῶς] om. P1

V1 C P1: exp. 215 wird auf Ps 15,7a bezogen, erklärt diese Stelle aber nicht. Seine ursprüngliche Funktion muss es gewesen sein, Ps 15,8–11, d.h. die in der Apostelgeschichte zitierten Verse (Act 2,25–28), einzuführen. Daher wiederspricht sie nicht der Zugehörigkeit @@ -4771,15 +4771,15 @@ das, was der Entäusserung zukommt. Siehe also, wie hochgeachtet unsere Natur in Christus geworden ist, und wie wir vor das Angesicht des Vaters gebracht wurden, wir, die wegen der Übertretung in Adam herausgetrieben wurden, und wie - wir ihn zur Abwehr und Stütze hatten.

– V1 C M P1 P5 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → P6 → V5
μὲν] μὲν γὰρ V5 P7 || αὐτός – ἀνέχων] αὐτός ἐστιν ὁ τὰ πάντα στηρίζων καὶ ἀνέχων V1 C M | αὐτός ἐστιν ὁ πάντα στηρίζων καὶ + wir ihn zur Abwehr und Stütze hatten.

– V1 C M P1 P5 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → P6 → V5
μὲν] μὲν γὰρ V5 P7 || αὐτός – ἀνέχων] αὐτός ἐστιν ὁ τὰ πάντα στηρίζων καὶ ἀνέχων V1 C M | αὐτός ἐστιν ὁ πάντα στηρίζων καὶ συνέχων P1 P5 | οὕτως ἐστὶν στηρίζων πάντας καὶ - ἀνέχων V5 P7 || καθὸ δὲ] καθὸ καὶ P1 | καθὰ V5 P7 || πρέπει ἂν αὐτῷ] πρέπει ἐν αὐτῷ P1 | πρέποι ἂν αὐτῷ P5 Z N2 | πρέπoι ἂν αὐτὸν P6 | πρέπ ἂν - αὐτῷ V5 || τὸ λέγειν] τὸ V1 C M P1 || ἐσχηκέναι] ἑστηκέναι P1 || συμπλάττεται – πρέπον] om. V5 P7 || τὸ τῇ κενώσει πρέπον] τὸ τῇ κενώσει πρέπων V1 | τῷ τῇ κενώσει - πρέπων P1 M || ὅρα – στηρίζοντα] om. C || ὅρα – παράβασιν] καὶ προσηνέχθη μὲν Ἀδὰμ ὁ + ἀνέχων V5 P7 || καθὸ δὲ] καθὸ καὶ P1 | καθὰ V5 P7 || πρέπει ἂν αὐτῷ] πρέπει ἐν αὐτῷ P1 | πρέποι ἂν αὐτῷ P5 Z N2 | πρέπoι ἂν αὐτὸν P6 | πρέπ ἂν + αὐτῷ V5 || τὸ λέγειν] τὸ V1 C M P1 || ἐσχηκέναι] ἑστηκέναι P1 || συμπλάττεται – πρέπον] om. V5 P7 || τὸ τῇ κενώσει πρέπον] τὸ τῇ κενώσει πρέπων V1 | τῷ τῇ κενώσει + πρέπων P1 M || ὅρα – στηρίζοντα] om. C || ὅρα – παράβασιν] καὶ προσηνέχθη μὲν Ἀδὰμ ὁ παραβάς· ὅρα γὰρ οὖν· εἰ γέγονεν ἡμῶν ἡ (ἡ supra lin. add. P7) φύσις, εὐδόκιμος ἐν - Χριστῷ· εἰς πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ: – V5 P7 (post παραβάς ras. vel fenestra circ. I litt. V5) || ὅρα] ὅ- ex corr. V1 | ὁρᾶ P6 || ὡς γέγονεν – ἐν Χριστῷ] ὅπως γέγονεν ἡ φύσις ἡμῶν - εὐδόκιμος ἐν Χριστῷ P6 Z N2 || καὶ προσηνέχθημεν] προσηνέχθη μὲν P6 | προσηνέχθημεν Z N2 || εἰς πρόσωπον] εἰς τὸ πρόσωπον M || καὶ ἐσχήκαμεν – στηρίζοντα] om. V5 P7

Randkatenen: exp. 216 mit Ps 15,8a (V1) bzw. + Χριστῷ· εἰς πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ: – V5 P7 (post παραβάς ras. vel fenestra circ. I litt. V5) || ὅρα] ὅ- ex corr. V1 | ὁρᾶ P6 || ὡς γέγονεν – ἐν Χριστῷ] ὅπως γέγονεν ἡ φύσις ἡμῶν + εὐδόκιμος ἐν Χριστῷ P6 Z N2 || καὶ προσηνέχθημεν] προσηνέχθη μὲν P6 | προσηνέχθημεν Z N2 || εἰς πρόσωπον] εἰς τὸ πρόσωπον M || καὶ ἐσχήκαμεν – στηρίζοντα] om. V5 P7

Randkatenen: exp. 216 mit Ps 15,8a (V1) bzw. mit Ps 15,8 (Z) bzw. mit Ps 15,8–9b (P6) bzw. mit Ps 15,9a–b (N2) verbunden. Textkatenen: exp. 216 nach Ps 15,8a (P5) bzw. nach Ps 15,8 (C P1). Die Exegese von exp. 216 konzentriert sich jedoch auf Ps 15,8b (siehe zu exp. @@ -4795,13 +4795,13 @@ ὁ πατὴρ· καὶ οἷά τις βακτηρία τοὺς ἀσθενοῦντας ἀνέχουσα: –

Da Gott gemäß seiner Natur als gut existiert, hat er die Erlösung derer, die untergegangen waren, zu einer Freude gemacht; und (es jubelte meine Zunge darüber), dass der Vater wohlgesinnt wurde den - Bewohnern der Erde, und wie ein Staab, die Kraftlosen hochhält.

– V1 C P1 P5 A1 L1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → L1 → V5
Ἀγαθὸς ὑπάρχων κατὰ φύσιν ὁ + Bewohnern der Erde, und wie ein Staab, die Kraftlosen hochhält.

– V1 C P1 P5 A1 L1 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → L1 → V5
Ἀγαθὸς ὑπάρχων κατὰ φύσιν ὁ θεὸς] Ἀγαθὸς ὑπάρχων ὁ θεὸς κατὰ φύσιν A1 | Ἀγαθὸς γὰρ κατὰ φύσιν ὑπάρχων ὁ - θεὸς V5 P7 || ὁ θεὸς] ὡς θεὸς C P5 || εὐμενὴς τοῖς ἐπὶ γῆς ὁ πατὴρ] εὐμενὴς τοῖς ἐπὶ γῆς ὁ + θεὸς V5 P7 || ὁ θεὸς] ὡς θεὸς C P5 || εὐμενὴς τοῖς ἐπὶ γῆς ὁ πατὴρ] εὐμενὴς τοῖς ἐπὶ γῆς ὁ σωτὴρ A1 | εὐμενὴς τῶν ἐπὶ γῆς ὁ πατὴρ L1 | εὐμενὴς ὁ πατὴρ τοῖς ἐπὶ - γῆς V5 P7 || καὶ οἷά τις βακτηρία] οἷα τῆς βακτηρίας L1 | οἷά τις βακτηρία V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:217

+ γῆς V5 P7 || καὶ οἷά τις βακτηρία] οἷα τῆς βακτηρίας L1 | οἷά τις βακτηρία V5 P7

urn:cts:etf:psath.expps.grc:217

(15,9c)
ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ’ ἐλπίδι,
(9c) auch noch mein Fleisch wird in Hoffnung wohnen,
@@ -4816,8 +4816,8 @@
Expositio 218:
Μέχρι τοῦ ἰδεῖν διαφθοράν· καὶ ποία τίς ἦν ἡ ἐλπὶς τῆς σαρκὸς αὐτοῦ· ἢ ὅτι ἀναλήψεται τὴν ἀποτεθεῖσαν ψυχήν: –
Soweit (zulassen), dass er die Verwesung sieht. Und was war die Hoffnung seines Fleisches, wenn nicht die, dass er die - abgelegte Seele wiedererlangen wird?

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4 B2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2 → B2 → V5
Μέχρι – καὶ] om. A2 V4 || Μέχρι – διαφθοράν] om. P1 P5 A1 B2 || [καὶ(?)] π[ο]ία P5 || ἦν] om. (ut vid.) A1 | om. V5 P7 || ἡ ἐλπὶς] ἐλπὶς P1 || ἦν – σαρκὸς] deperdita A2 || ἢ ὅτι ἀναλήψεται] ἢ ὅτι καὶ - ἀναλήψεται P5 A1 | ἢ ὅτε ἀναλήψεται V5 P7 || τὴν ἀποτεθεῖσαν ψυχήν] τὴν αὐτῷ τεθεῖσαν + abgelegte Seele wiedererlangen wird?

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4 B2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2 → B2 → V5
Μέχρι – καὶ] om. A2 V4 || Μέχρι – διαφθοράν] om. P1 P5 A1 B2 || [καὶ(?)] π[ο]ία P5 || ἦν] om. (ut vid.) A1 | om. V5 P7 || ἡ ἐλπὶς] ἐλπὶς P1 || ἦν – σαρκὸς] deperdita A2 || ἢ ὅτι ἀναλήψεται] ἢ ὅτι καὶ + ἀναλήψεται P5 A1 | ἢ ὅτε ἀναλήψεται V5 P7 || τὴν ἀποτεθεῖσαν ψυχήν] τὴν αὐτῷ τεθεῖσαν ψυχήν A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:218

(15,11a)
ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς·
(11a) Du hast mir die Wege @@ -4921,17 +4921,17 @@ empfangen werden, der auch die Rechte des Vaters ist. Dass aber die Worte wahr sind, wird deutlich aus dem Wort, das sagt: "der die Gestalt unserer Niedrigkeit umgestalten wird gleichförmig dem Leib seiner Herrlichkeit." [Phil - 3,21]

– V1 C Ga Gb P1 M P5 A1 A2 V4 L1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → G → M → P1 → P5 → A1 → A2 → L1 → V5 → L2
→ Coptic version
Τοῦτο – καιρόν] perstrinxit et transposuit Ga || Τοῦτο σημαίνει] Τερπνότης ἐν τῇ δεξιᾷ - σου A2 (= Ps 15,11c) || ὅτι ἐν τέρψεσι – οἱ ἅγιοι] ὅτι (om. + 3,21]

– V1 C Ga Gb P1 M P5 A1 A2 V4 L1 V5 P7 L2 A3

→ V1 → C → G → G → M → P1 → P5 → A1 → A2 → L1 → V5 → L2
→ Coptic version
Τοῦτο – καιρόν] perstrinxit et transposuit Ga || Τοῦτο σημαίνει] Τερπνότης ἐν τῇ δεξιᾷ + σου A2 (= Ps 15,11c) || ὅτι ἐν τέρψεσι – οἱ ἅγιοι] ὅτι (om. V5 P7 L2 A3) ἐν τέρψεσι καὶ ἐν εὐφροσύναις ἔσονται οἱ ἅγιοι A2 V5 P7 L2 A3 | ὅτι ἐν τέρψει καὶ ἐν εὐφροσύνῃ - ἔσονται οἱ ἅγιοι V4 || μακραῖς] μακρῶς P1 | μακαρίαις A1 || μετὰ τὸ ἀναβιῶναι] om. L1 || καιρόν] om. A3 || ταύτην – αὐτοῦ] om. A1 || ταύτην – τοῦ πατρός] ταύτην τὴν ὄψιν ἐν δεξιᾷ εἶναι τοῦ - πατρός L1 || ἡ ἀφθαρσία] ἀφθαρσία A2 V4 || λήψεσθαι] λείψεσθαι P1 | λήψεσθε V5 P7 L2* A3 | λήψεσθαι L2corr || ὃς καὶ ἔστι δεξιὰ τοῦ πατρός] ὃς καὶ ἔστι ἡ δεξιὰ τοῦ + ἔσονται οἱ ἅγιοι V4 || μακραῖς] μακρῶς P1 | μακαρίαις A1 || μετὰ τὸ ἀναβιῶναι] om. L1 || καιρόν] om. A3 || ταύτην – αὐτοῦ] om. A1 || ταύτην – τοῦ πατρός] ταύτην τὴν ὄψιν ἐν δεξιᾷ εἶναι τοῦ + πατρός L1 || ἡ ἀφθαρσία] ἀφθαρσία A2 V4 || λήψεσθαι] λείψεσθαι P1 | λήψεσθε V5 P7 L2* A3 | λήψεσθαι L2corr || ὃς καὶ ἔστι δεξιὰ τοῦ πατρός] ὃς καὶ ἔστι ἡ δεξιὰ τοῦ πατρός Ga | ὃς καὶ ἔστι δεξιᾶ τοῦ πατρός M | ὃς καὶ ἔστι δόξα τοῦ πατρός P5 | ὃς ἐστὶν ἐν ἡμῖν καὶ - δεξιὰ τοῦ πατρός V5 P7 L2 A3 || καὶ ὡς – αὐτοῦ] om. Ga A2 V4 V5 P7 L2 A3 || δῆλον] δηλονότι L1 || ἐκ τοῦ φήσαντος λογίου] ἐκ τοῦ φείσαντος - λογίου C P1 | ἐκ τοῦ φήσαντος ἁγίου Gb || ὃς2 – αὐτοῦ] om. Gb || ὃς2] ὃ- ex corr. V1 || τὸ σχῆμα] τὸ σῶμα P5 L1 || συμμορφ[ον(?)] P5

V5 P7: Siehe zu exp. 219. Montfaucon: exp. 221 + δεξιὰ τοῦ πατρός V5 P7 L2 A3 || καὶ ὡς – αὐτοῦ] om. Ga A2 V4 V5 P7 L2 A3 || δῆλον] δηλονότι L1 || ἐκ τοῦ φήσαντος λογίου] ἐκ τοῦ φείσαντος + λογίου C P1 | ἐκ τοῦ φήσαντος ἁγίου Gb || ὃς2 – αὐτοῦ] om. Gb || ὃς2] ὃ- ex corr. V1 || τὸ σχῆμα] τὸ σῶμα P5 L1 || συμμορφ[ον(?)] P5

V5 P7: Siehe zu exp. 219. Montfaucon: exp. 221 aus P7 und P1 zusammengestellt.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:221

Psalm 16
@@ -4940,7 +4940,7 @@ David.
Expositio 222: Hypothesis
ᾌδεται ὁ ψαλμὸς ἐκ προσώπου τοῦ κατὰ θεὸν τελείου: –
Dieser Psalm wird gesungen in Person - desjenigen, der nach Gott vollkommen ist.

– V1 C P1 P5 A1 B1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B1 → P6 → V5
→ Coptic version
ᾌδεται] Νοητῶς μὲν ante ᾄδεται add. A1 || τελείου] τελειουμένου B1 | post τελείου add. [κατὰ τῶν δαιμόν(?)]ων A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:222

+ desjenigen, der nach Gott vollkommen ist.

– V1 C P1 P5 A1 B1 P6 Z N2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B1 → P6 → V5
→ Coptic version
ᾌδεται] Νοητῶς μὲν ante ᾄδεται add. A1 || τελείου] τελειουμένου B1 | post τελείου add. [κατὰ τῶν δαιμόν(?)]ων A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:222

(16,1b)
Εἰσάκουσον, κύριε, τῆς δικαιοσύνης μου,
(1b) Höre, Herr, meine Gerechtigkeit an,
@@ -4986,17 +4986,17 @@ προσφερομένης· διὰ δὲ γλώττης κεκαθαρμένης· καὶ τὰ θεῖα λόγια μελετᾶν εἰθισμένης, ἐνωτίζεται ὁ θεός: –
Denn ein Gebet, das nicht mit betrügerischen Lippen dargebracht wird, sondern mit einer Zunge, die gereinigt und gewohnt - ist, über die göttlichen Worte zu sinnen, vernimmt Gott.

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4 L1

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2 → L1
→ Coptic version
Προσευχῆς – ὁ θεός] Προσευχὴν γὰρ, οὐχὶ διὰ χειλέων + ist, über die göttlichen Worte zu sinnen, vernimmt Gott.

– V1 C P1 P5 A1 A2 V4 L1

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → A2 → L1
→ Coptic version
Προσευχῆς – ὁ θεός] Προσευχὴν γὰρ, οὐχὶ διὰ χειλέων δωρεῶν προσφερομένην, ἀλλὰ διὰ γλώττης κεκαθαρμένης καὶ θεῖα λόγια - μελετᾶν· ἢ, ἐνωτίζεσθαι ὁ θεός: – L1 (sic) || γὰρ] om. P5 || οὐ] οὐχὶ V4 || προσφερομένης] προσφε- evanidum A1 || μελετᾶν εἰθισμένης] μελετᾶν εἰθισ- - evanida A1 || ἐνωτίζεται] [ἐνω]τίζεσθαι - π[έ]φ[υ]κεν A2 || ὁ θεός] θεός P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:224

+ μελετᾶν· ἢ, ἐνωτίζεσθαι ὁ θεός: – L1 (sic) || γὰρ] om. P5 || οὐ] οὐχὶ V4 || προσφερομένης] προσφε- evanidum A1 || μελετᾶν εἰθισμένης] μελετᾶν εἰθισ- + evanida A1 || ἐνωτίζεται] [ἐνω]τίζεσθαι + π[έ]φ[υ]κεν A2 || ὁ θεός] θεός P5

urn:cts:etf:psath.expps.grc:224

(16,2a)
ἐκ προσώπου σου τὸ κρίμα μου ἐξέλθοι,
(2a) Aus deinem Angesicht gehe das Urteil über mich hervor,
Expositio 225:
Σαφῶς εὔχεται τὸν μονογενῆ κριτὴν ἑαυτῷ καταστῆναι: –
Offenbar betet er, dass der Eingeborene als - Richter über ihn selbst eingesetzt wird.

– V1 C M P1 P5 A1 L1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → L1
→ Coptic version
κριτὴν ἑαυτῷ καταστῆναι] κριτὴν ἑαυτὸν + Richter über ihn selbst eingesetzt wird.

– V1 C M P1 P5 A1 L1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → L1
→ Coptic version
κριτὴν ἑαυτῷ καταστῆναι] κριτὴν ἑαυτὸν καταστῆσαι P5 | κριτὴν καταστῆναι L1 | κ[ριτὴν ἑαυτῷ κατα(?)]στῆναι A1

M: exp. 225 nach exp. 226 gestellt (in der inneren Spalte).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:225

@@ -5005,21 +5005,21 @@ Aufrichtigkeit erblicken.
Expositio 226:
Τὸ δίκαιον κρῖμα ἐξαιτεῖ τοῦ υἱοῦ· ὃ ἔκρινεν ἡμῖν: –
Er erbittet vom Sohn das gerechte Urteil, das - er für uns gefällt hat.

– V1 C M P1 P5 A1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1
→ Coptic version
ἐξαιτεῖ] ἐζ[ητ]εῖ A1* | ἐζ[ήτ]ει A1corr

M: exp. 226 neben dem Psalmtext.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:226

+ er für uns gefällt hat.

– V1 C M P1 P5 A1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1
→ Coptic version
ἐξαιτεῖ] ἐζ[ητ]εῖ A1* | ἐζ[ήτ]ει A1corr

M: exp. 226 neben dem Psalmtext.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:226

(16,3a)
ἐδοκίμασας τὴν καρδίαν μου, ἐπεσκέψω νυκτός·
(3a) Du hast mein Herz geprüft, hast (es) bei Nacht heimgesucht,
Expositio 227 (dubium):
Ἐδοκίμασάς με φησὶν ἐν τῇ νυκτὶ τῶν συμφορῶν· καὶ τῶν διωγμῶν, καὶ ἔγνως ὡς πρὸς ἀνομίαν οὐδαμῶς ἐξέκλινα: –
Du hast mich geprüft, sagt er, in der Nacht der Bedrängnisse und Verfolgungen, und erkannt, dass ich keineswegs zur - Gesetzlosigkeit neigte.

– A1

→ A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:227

+ Gesetzlosigkeit neigte.

– A1

→ A1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:227

(16,3b)
ἐπύρωσάς με, καὶ οὐχ εὑρέθη ἐν ἐμοὶ ἀδικία.
(3b) hast mich geläutert, und keine Ungerechtigkeit wurde an mir gefunden.
Expositio 228:
Ἀδικίαν εἴωθεν ἡ θεία γραφὴ καλεῖν τὴν κατὰ τοῦ θεοῦ βλασφημίαν· ἀδικίαν γάρ φησιν εἰς τὸ ὕψος ἐλάλησαν: –
Unrecht pflegt die göttliche Schrift die Lästerung gegen Gott zu nennen. Denn, sagt er, "Unrecht haben sie gegen die - Höhe geredet." [Ps 72,8b]

– V1 C P1 P5 A1 B2

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B2
ἡ θεία γραφὴ καλεῖν] ἡ θεία καλεῖν γραφὴ P5 | κ[αλ]εῖ[ν] ἡ γραφὴ A1 || κατὰ τοῦ θεοῦ] κατὰ θεὸν A1 || γάρ φησιν] φησὶν A1

L1: Folgende unedierte Erklärung (in Ps 16,3b) + Höhe geredet." [Ps 72,8b]

– V1 C P1 P5 A1 B2

→ V1 → C → P1 → P5 → A1 → B2
ἡ θεία γραφὴ καλεῖν] ἡ θεία καλεῖν γραφὴ P5 | κ[αλ]εῖ[ν] ἡ γραφὴ A1 || κατὰ τοῦ θεοῦ] κατὰ θεὸν A1 || γάρ φησιν] φησὶν A1

L1: Folgende unedierte Erklärung (in Ps 16,3b) wird Athanasius zugeschrieben: Πύρωσιν, τοὺς πειρασμοὺς λέγει· οἷς τῶν δικαίων αἱ ψυχαὶ δοκιμάζονται. V1m.sec. C B1 B2 schreiben diesen Text Hesychius zu (comm. magnus [?] in Ps 16,3b).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:228

@@ -5028,8 +5028,8 @@ die Werke der Menschen verkündigt,
Expositio 229:
Διδάσκει ὡς καὶ τοῦτο παρεφυλάττετο πρὸς τὸ μηδὲν θνητὸν μηδὲ ἀνθρώπινον φθέγγεσθαι: –
Er lehrt, dass er auch dies eingehalten hat, - um nichts Sterbliches oder Menschliches zu reden.

– V1 C M P1 P5 B1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → B1
→ Coptic version
Διδάσκει] Διὰ τοῦ προκειμένου - ante διδάσκει add. B1 || ὡς] ὡ M || παρεφυλάττετο] παραφυλάττεσθαι P1 | παρεφύλαττεν B1 || μηδὲ ἀνθρώπινον] om. B1 || φθέγγεσθαι] post φθέγγεσθαι + um nichts Sterbliches oder Menschliches zu reden.

– V1 C M P1 P5 B1

→ V1 → C → M → P1 → P5 → B1
→ Coptic version
Διδάσκει] Διὰ τοῦ προκειμένου + ante διδάσκει add. B1 || ὡς] ὡ M || παρεφυλάττετο] παραφυλάττεσθαι P1 | παρεφύλαττεν B1 || μηδὲ ἀνθρώπινον] om. B1 || φθέγγεσθαι] post φθέγγεσθαι add. ἀλλὰ μέχρι καὶ τοῦ τυχόντος ῥήματος ἀκριβολογεῖσθαι P5

M: Didymus (fr. 100 in Ps 16,3 [182,2–5.8–16 Mühlenberg]), exp. 229, exp. 230 und möglicherweise eine Paraphrase des @@ -5040,7 +5040,7 @@ Lehre deiner Lippen harte Wege befolgt.

Expositio 230:
Διὰ τὰ σὰ προστάγματα φησὶ, τὴν στενὴν καὶ τεθλιμμένην εἰσήλασα πύλην: –
Auf Grund deiner Gebote, will er sagen, bin - ich durch die enge und schmale Pforte eingegangen. [cf. Mt 7,13–14]

– V1 C M P1 P5 A1 B1 B2

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → B1 → B2
→ Coptic version
εἰσήλασα] εἰσήλατο B2

L1: Folgende unedierte Erklärung (in Ps 16,4b) + ich durch die enge und schmale Pforte eingegangen. [cf. Mt 7,13–14]

– V1 C M P1 P5 A1 B1 B2

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → B1 → B2
→ Coptic version
εἰσήλασα] εἰσήλατο B2

L1: Folgende unedierte Erklärung (in Ps 16,4b) wird Athanasius zugeschrieben: Ὁ βουλόμενος τὰ ἀλλότρια φλυαρεῖν ἁμαρτήματα, τὰς οἰκείας ὁδοὺς τὰς σκληρὰς φυλαξάτω· τουτέστιν· ἐπιμνησθήτω (ἐπιμνησθεῖτω @@ -5058,8 +5058,8 @@ nicht wanken.

Expositio 231:
Διδάσκει ὁ λόγος μὴ πεποιθέναι ἐφ᾿ ἑαυτοῖς· ἐπὶ δὲ τῷ θεῷ ἐπιστηρίζεσθαι: –
Die Worte lehren, nicht auf uns selbst zu - vertrauen, sondern uns auf Gott zu stützen.

– V1 C P1 P5 A2 V4 B2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A2 → B2 → V5
→ Coptic version
ἐφ᾿ ἑαυτοῖς] ἐφ᾿ ἑαυτῷ ἢ ἐφ’ - ἑαυτοῖς A2 V4 V5 P7 || πεποιθέναι] πεπυθέναι B2

V4: Die Erklärung, die auf exp. + vertrauen, sondern uns auf Gott zu stützen.

– V1 C P1 P5 A2 V4 B2 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A2 → B2 → V5
→ Coptic version
ἐφ᾿ ἑαυτοῖς] ἐφ᾿ ἑαυτῷ ἢ ἐφ’ + ἑαυτοῖς A2 V4 V5 P7 || πεποιθέναι] πεπυθέναι B2

V4: Die Erklärung, die auf exp. 231 folgt, wird ebenfalls Athanasius zugeschrieben (über τοῦ αὐτοῦ, d.h. Ἀθανασίου). Dies ist eigentlich Theodoret (comm. in Ps 16,7c–8a [PG 80,968 B10–14]), der ohne Verbindung zum Psalmtext steht. In A2 wird dieser Text @@ -5113,7 +5113,7 @@ Augapfel;

Expositio 233:
Ἀβλαβῆ τὸν τῆς διανοίας ὀφθαλμὸν εὔχεται τηρηθῆναι ἐκ τῆς κακίας τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων: –
Er betet, dass das Auge des Geistes vor der - Bosheit der feindlichen Mächte geschützt wird.

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → V5
Ἀβλαβῆ] Ἀβλαβῆς M || τηρηθῆναι] διατηρηθῆναι P1 B1 V5 P7 | φυλαχθῆναι A1 || ἐκ – δυνάμεων] om. B1 || δυνάμεων] δυνάμενων M

M: exp. 233 in der inneren Spalte. A1: exp. 233 + Bosheit der feindlichen Mächte geschützt wird.

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B1 B2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → B2 → V5
Ἀβλαβῆ] Ἀβλαβῆς M || τηρηθῆναι] διατηρηθῆναι P1 B1 V5 P7 | φυλαχθῆναι A1 || ἐκ – δυνάμεων] om. B1 || δυνάμεων] δυνάμενων M

M: exp. 233 in der inneren Spalte. A1: exp. 233 anscheinend mit einer Paraphrase des Theodoret (comm. in Ps 16,7c–8a [PG 80,968 C3–8]) verbunden. B1: Der letzte Teil von exp. 233 ist durch den letzten Teil von exp. 234 ersetzt. Diese Einheit steht nach Ps 16,7c–8a. L1: @@ -5129,11 +5129,12 @@ σου σκεπάσεις με

(8b) im Schutz deiner Flügel wirst du mich schützen
Expositio 234:
Οὔπω φησὶν ἐπίμονος ἔσται ἡ βλάβη τῇ τηρήσει - τῶν ὀφθαλμῶν, εἰ ὑπὸ τὴν σὴν γενόμεθα σκέπην: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C P1 P5 B1

→ V1 → C → P1 → P5 → B1
Οὔπω – τῶν ὀφθαλμῶν] om. B1 || Οὔπω – τῶν ὀφθαλμῶν] Οὕτω φησὶν ἔσται μόνον ἀβλαβῆ τηρῆσαι + τῶν ὀφθαλμῶν, εἰ ὑπὸ τὴν σὴν γενόμεθα σκέπην: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C P1 P5 B1

→ V1 → C → P1 → P5 → B1
Οὔπω – τῶν ὀφθαλμῶν] om. B1 || Οὔπω – τῶν ὀφθαλμῶν] Οὕτω φησὶν ἔσται μόνον ἀβλαβῆ τηρῆσαι τὸν ὀφθαλμὸν P1 | Oὕτω φησὶ μόνως ἔσται ἀβλαβῆ τηρῆσαι - τὸν ὀφθαλμὸν P5 || εἰ] εἰ * V1 || γενόμεθα] γενοίμεθα P5 | γενηθῆναι B1

Die seltene Verbalform γενόμεθα scheint die - Funtion des Präsens (γιγνόμεθα) zu erfüllen (vgl. z.B. Apolinaris, fr. 69 in - Ps 44,12a [28 Mühlenberg]). B1: Siehe zu exp. 232.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:234

+ τὸν ὀφθαλμὸν P5 || εἰ] εἰ * V1 || γενόμεθα] γενοίμεθα P5 | γενηθῆναι B1

Die seltene Verbalform γενόμεθα scheint die + Funtion des Präsens (γιγνόμεθα bzw. γινόμεθα) zu erfüllen (vgl. z.B. + Apolinaris, fr. 69 in Ps 44,12a [28 Mühlenberg]). B1: Siehe zu exp. + 232.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:234

(16,9a)
ἀπὸ προσώπου ἀσεβῶν τῶν ταλαιπωρησάντων με.
(9a) vor dem Angesicht der Gottlosen, die mich ins Elend stürzen.
@@ -5145,7 +5146,7 @@ συνέκλεισαν,
(10a) Ihr Fett haben sie eingeschlossen,
Expositio 234:
Τὴν σφοδροτάτην εὐημερίαν τῶν ἐχθρῶν - σημαίνει: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C P1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A2 → V5
σημαίνει] ὁ λόγος + σημαίνει: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C P1 P5 A2 V4 V5 P7

→ V1 → C → P1 → P5 → A2 → V5
σημαίνει] ὁ λόγος σημαίνει P5 A2 V4

urn:cts:etf:psath.expps.grc:234

(16,10b)
τὸ στόμα αὐτῶν ἐλάλησεν ὑπερηφανίαν.
(10b) und ihr Mund hat @@ -5154,8 +5155,8 @@
(16,11a)
ἐκβάλλοντές με νυνὶ περιεκύκλωσάν με,
(11a) Sie warfen hinaus (und) haben mich jetzt umzingelt,
-
Expositio 235:
Ἀντὶ τοῦ κεκρικότες ἐκβαλεῖν: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C M P1 P5

→ V1 → C → M → P1 → P5
Ἀντὶ] Tοὺς ἐκβάλλοντας - ante ἀντὶ add. P1 || Ἀντὶ – ἐκβαλεῖν] ἀντὶ τοῦ κεκρικότας +
Expositio 235:
Ἀντὶ τοῦ κεκρικότες ἐκβαλεῖν: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C M P1 P5

→ V1 → C → M → P1 → P5
Ἀντὶ] Tοὺς ἐκβάλλοντας + ante ἀντὶ add. P1 || Ἀντὶ – ἐκβαλεῖν] ἀντὶ τοῦ κεκρικότας ἐκβάλλειν P1 | Ἀντὶ τοῦ κεκρικότες ἐκβάλλειν P5

M: exp. 235 nach exp. 236 gestellt (in der inneren Spalte).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:235

@@ -5163,7 +5164,7 @@ αὐτῶν ἔθεντο ἐκκλῖναι ἐν τῇ γῇ.
(11b) ihre Augen haben sie (darauf) gerichtet, zur Erde zu beugen.
Expositio 236:
Εἷς σκοπός φησι γέγονεν αὐτοῖς οἱονεὶ - κατενέγκαι εἰς γῆν, καὶ τὰ σαρκὸς ποιῆσαι φρονεῖν: –
Übersetzung fehlt.

– V1 C M P1 P5 A2 V4 B2 P6 Z N2 V5a P7a V5b P7b

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B2 → P6 → V5 → V5
φησι] om. M || αὐτοῖς] ἑαυτοῖς P6 Z N2 || εἰς γῆν] εἰς τὴν γῆν V5b P7b || καὶ] supra lin. add. V5a || ποιῆσαι] πεῖσαι P1 P5 A2 V4 P6 Z N2 V5a P7a

V4: exp. 236 mit Hesychius (comm. brevis in Ps + κατενέγκαι εἰς γῆν, καὶ τὰ σαρκὸς ποιῆσαι φρονεῖν: –

Übersetzung fehlt.

– V1 C M P1 P5 A2 V4 B2 P6 Z N2 V5a P7a V5b P7b

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B2 → P6 → V5 → V5
φησι] om. M || αὐτοῖς] ἑαυτοῖς P6 Z N2 || εἰς γῆν] εἰς τὴν γῆν V5b P7b || καὶ] supra lin. add. V5a || ποιῆσαι] πεῖσαι P1 P5 A2 V4 P6 Z N2 V5a P7a

V4: exp. 236 mit Hesychius (comm. brevis in Ps 16,11b [23 Jagić]) verbunden. Diese Einheit wird Theodoretus zugeschrieben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:236

(16,12a)
ὑπέλαβόν με ὡσεὶ @@ -5193,18 +5194,18 @@ also, o Herr, will er sagen, das Du selbst gegen Deine Feinde geschärft hast, entreiß den Feinden Deiner Hand. Welches sind aber wohl die Feinde der Hand Gottes, außer die Widersacher des Glaubens an seinen Eingebornen, der auch - seine Hand ist?

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B1 L1 P6 Z N2 V5a P7a V5b P7b

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → L1 → P6 → V5 → V5
δικαίων] -α- ex corr. V1 || μάλιστα τῶν] -ιστα τῶν evanida A1 || τοὺς ἁμαρτωλοὺς] fort. τοῖς - ἁμαρτωλοῖς P1* | τοὺς ἁμαρτωλοὺς P1c || ἐξ ἀσεβείας εἰς θεοσέβειαν] ἐξασέβείαν (sic) L1 || οἱονεί – αὐτοῦ] om. B1 || οἱονεί πως] οἱονείπερ V5b P7b || ῥομφαία ἐστὶν ἠκονημένη] ῥομφαίαν τὴν - ἠκονημένην L1 || ἐστὶν] evanidum A1 || ἠκονημένη – τῆς πονηρίας] θεοῦ V5a P7a || τῆς πονηρίας] evanida A1 || ὦ δέσποτα – ἠκόνησας] om. V5a P7a || φησὶν· ἣν αὐτὸς] evanida A1 | ἣν αὐτὸς M | φησὶν· αὐτὸς V5b P7b || κατὰ τῶν ἐχθρῶν τῶν σῶν] κατὰ τῶν σῶν + seine Hand ist?

– V1 C M P1 P5 A1 A2 V4 B1 L1 P6 Z N2 V5a P7a V5b P7b

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A1 → A2 → B1 → L1 → P6 → V5 → V5
δικαίων] -α- ex corr. V1 || μάλιστα τῶν] -ιστα τῶν evanida A1 || τοὺς ἁμαρτωλοὺς] fort. τοῖς + ἁμαρτωλοῖς P1* | τοὺς ἁμαρτωλοὺς P1c || ἐξ ἀσεβείας εἰς θεοσέβειαν] ἐξασέβείαν (sic) L1 || οἱονεί – αὐτοῦ] om. B1 || οἱονεί πως] οἱονείπερ V5b P7b || ῥομφαία ἐστὶν ἠκονημένη] ῥομφαίαν τὴν + ἠκονημένην L1 || ἐστὶν] evanidum A1 || ἠκονημένη – τῆς πονηρίας] θεοῦ V5a P7a || τῆς πονηρίας] evanida A1 || ὦ δέσποτα – ἠκόνησας] om. V5a P7a || φησὶν· ἣν αὐτὸς] evanida A1 | ἣν αὐτὸς M | φησὶν· αὐτὸς V5b P7b || κατὰ τῶν ἐχθρῶν τῶν σῶν] κατὰ τῶν σῶν ἐχθρῶν P5 A2 P6 Z N2 | κατὰ τῶν - ἐχθρῶν A1 L1 V4 V5b P7b || ῥῦσαι ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν] ῥῦσαι ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν - σου P5 | om. V5b P7b || ῥῦσαι ἀπὸ τῶν] post ῥ- evanida A1 || ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν] post + ἐχθρῶν A1 L1 V4 V5b P7b || ῥῦσαι ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν] ῥῦσαι ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν + σου P5 | om. V5b P7b || ῥῦσαι ἀπὸ τῶν] post ῥ- evanida A1 || ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν] post ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν add. τῆς σῆς χειρός P1 L1 A2 V4 P6 Z N2 V5a P7a | post ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν - add. τῆς χειρὸς σου A1 || τίνες – αὐτοῦ] om. V5 P7 || τίνες δ᾿ ἂν] τίνες δὲ ἂν P5 || εἶεν οἱ τῆς] evanida A1 || ἢ οἱ ἀνθιστάμενοι – πίστει] ἀνθιστάμενοι· τῆς εἰς τὸν μονογενῆ - πίστεως L1 || τῇ εἰς τὸν] evanida A1 || ὅς ἐστι] ὅστις - ἐστὶ A2 V4 P6 Z N2 V5b P7b || καὶ χεὶρ] καὶ supra lin. add. (ut - vid.) V1 | χεὶρ M A1 || αὐτοῦ] evanidum A1

M: exp. 237 Hesychius zugeschrieben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:237

+ add. τῆς χειρὸς σου A1 || τίνες – αὐτοῦ] om. V5 P7 || τίνες δ᾿ ἂν] τίνες δὲ ἂν P5 || εἶεν οἱ τῆς] evanida A1 || ἢ οἱ ἀνθιστάμενοι – πίστει] ἀνθιστάμενοι· τῆς εἰς τὸν μονογενῆ + πίστεως L1 || τῇ εἰς τὸν] evanida A1 || ὅς ἐστι] ὅστις + ἐστὶ A2 V4 P6 Z N2 V5b P7b || καὶ χεὶρ] καὶ supra lin. add. (ut + vid.) V1 | χεὶρ M A1 || αὐτοῦ] evanidum A1

M: exp. 237 Hesychius zugeschrieben.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:237

(16,14a)
κύριε, ἀπὸ ὀλίγων ἀπὸ γῆς
(14a) Herr, von den wenigen von der Erde
@@ -5216,11 +5217,11 @@ μὲν κλητοὶ, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί: –
Erfleht, es mögen die Gottlosen von den Wenigen geschieden, das heißt, gleichsam getrennt werden. Welches sind aber die Wenigen, als die, von denen gesagt ist: "Viele sind berufen, aber Wenige - auserwählt" [Mt 22,14]

– V1 C M P1 P5 A2 V4 L1 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B2 → L1 → V5
Χωρισθῆναι] ante ΙΖ΄ Χωρισθῆναι circ. + auserwählt" [Mt 22,14]

– V1 C M P1 P5 A2 V4 L1 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B2 → L1 → V5
Χωρισθῆναι] ante ΙΖ΄ Χωρισθῆναι circ. XV litt. erasae (ΙΖ΄ in fine ras.; erat - Χωρισθῆναι τίνες?) V1 | Χαρισθῆναι M* | Χωρισθῆναι Mc || τῶν ὀλίγων] τῶν τε ὀλίγων M | τῶν δικαίων P1 | ἐκ τῶν δικαίων L1 || εὔχεται] evanidum A2 || καὶ οἱονεὶ πῶς διαμερισθῆναι] om. B2 || καὶ οἱονεὶ πῶς] οἱονεί πως M V5 P7 | καὶ οἷον εἶπω L1 || τίνες δὲ οἱ ὀλίγοι] τίνες δ᾿ ἂν εἶεν οἱ - λόγοι L1 || πολλοὶ μὲν κλητοὶ] πολλοὶ μέν εἰσι - κλητοὶ P1 L1 || ἐκλεκτοί] ἐ- ex corr. V1

M: exp. 238 in der inneren Spalte. V5 P7: exp. + Χωρισθῆναι τίνες?) V1 | Χαρισθῆναι M* | Χωρισθῆναι Mc || τῶν ὀλίγων] τῶν τε ὀλίγων M | τῶν δικαίων P1 | ἐκ τῶν δικαίων L1 || εὔχεται] evanidum A2 || καὶ οἱονεὶ πῶς διαμερισθῆναι] om. B2 || καὶ οἱονεὶ πῶς] οἱονεί πως M V5 P7 | καὶ οἷον εἶπω L1 || τίνες δὲ οἱ ὀλίγοι] τίνες δ᾿ ἂν εἶεν οἱ + λόγοι L1 || πολλοὶ μὲν κλητοὶ] πολλοὶ μέν εἰσι + κλητοὶ P1 L1 || ἐκλεκτοί] ἐ- ex corr. V1

M: exp. 238 in der inneren Spalte. V5 P7: exp. 238 mit einem Zitat aus Diodorus von Tarsus (comm. in Ps 16,14c [90,147–150 Olivier]) verbunden.

urn:cts:etf:psath.expps.grc:238

(16,14c)
καὶ τῶν κεκρυμμένων @@ -5229,8 +5230,8 @@
Expositio 239:
Πάντων φησὶ τῶν τιμίων ἀπήλαυσαν· διὸ καὶ ἀπελάκτισαν οὕτως, ὡς καὶ παρανομεῖν: –
Sie haben, sagt er, alle Kostbarkeiten genossen. Deshalb haben sie auch in dieser Weise ausgeschlagen, daß sie das - Gesetz übertraten.

– V1 C M P1 P5 B2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → B2 → V5
Πάντων] τὰ κατάλοιπα τοῖς νηπίοις· - (= Ps 16,14e) ante πάντων add. M || ἀπήλαυσαν] ἀπολελαύκασι V5 P7 || ὡς] * ὡς V5

M: exp. 239 nach exp. 240 gestellt (in der + Gesetz übertraten.

– V1 C M P1 P5 B2 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → B2 → V5
Πάντων] τὰ κατάλοιπα τοῖς νηπίοις· + (= Ps 16,14e) ante πάντων add. M || ἀπήλαυσαν] ἀπολελαύκασι V5 P7 || ὡς] * ὡς V5

M: exp. 239 nach exp. 240 gestellt (in der inneren Spalte).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:239

(16,14d)
ἐχορτάσθησαν υἱῶν
(14d) mit Söhnen sind sie @@ -5240,7 +5241,7 @@ sie ihren Kindern hinterlassen.
Expositio 240:
Πάσης φησὶ παρανομίας ἐπλήσθησαν, καὶ εἰς παῖδας δὲ ταύτην παρέπεμψαν: –
Sie sind, will er sagen, angefüllt mit jeder - Ungerechtigkeit und haben sie ihren Kindern zukommen lassen.

– V1 C M P1 P5 A2 V4 B1 B2 L1 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B1 → B2 → L1 → V5
ἐπλήσθησαν] ἐνεπλήσθησαν A2 V4 B1 B2 L1 || ταύτην παρέπεμψαν] non descripsit M || ταύτην] τούτων A2 V4

M: exp. 240 in der inneren Spalte. B1: exp. 240 + Ungerechtigkeit und haben sie ihren Kindern zukommen lassen.

– V1 C M P1 P5 A2 V4 B1 B2 L1 V5 P7

→ V1 → C → M → P1 → P5 → A2 → B1 → B2 → L1 → V5
ἐπλήσθησαν] ἐνεπλήσθησαν A2 V4 B1 B2 L1 || ταύτην παρέπεμψαν] non descripsit M || ταύτην] τούτων A2 V4

M: exp. 240 in der inneren Spalte. B1: exp. 240 wird als ἐρμηνεία Θεοδωρίτου eingeführt. Theodoret (comm. in Ps 16,14d–e [PG 80,972 A14–B4]) steht jedoch als eigenständiges Fragment nach dieser Expositio. V5 P7: exp. 240 nicht genau verbunden (in Ps 16,14a–c).

urn:cts:etf:psath.expps.grc:240

@@ -5276,7 +5277,7 @@ Eingeborenen, und nach der Auffahrt das, was gegen die Dämonen geschah, die Verstoßung Israels und die Berufung der Heiden. Die Worte aber: „aus der Hand seiner Feinde und aus der Hand Sauls“ kann man auf die geistigen Feinde und - ihren Fürsten beziehen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:241

+ ihren Fürsten beziehen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:241

(17,2b)
Ἀγαπήσω σε, κύριε ἡ ἰσχύς μου.
(2b) Lieben will ich dich, Herr, meine Stärke!
@@ -5284,7 +5285,7 @@ ἐστι μέγιστον δῶρον, ἀνατίθησιν αὐτῶ, τὴν ἀγάπην φημί· ἣν καὶ πρώτην ὁ Σωτὴρ ἐν ἐντολαῖς ἔταξεν:-
Da er die Wohltaten Gottes wahrnimmt, opfert er ihm die größte Gabe, nämlich die Liebe, der der Heiland auch unter den - Geboten, die erste Stelle angewiesen hat.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:242

+ Geboten, die erste Stelle angewiesen hat.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:242

(17,3a)
κύριος στερέωμά μου καὶ καταφυγή μου καὶ ῥύστης μου,
(3a) Der Herr ist meine Feste und meine Zuflucht und mein Erretter,
@@ -5311,7 +5312,7 @@ θανάτου.
Keines sterblichen Krieges erinnert er sich, sondern unsichtbarer Mächte, die inwendig seine Seele umringen. „Und Bäche der Bosheit haben mich erschreckt. Die Schmerzen der Unterwelt haben mich umgeben, - es überraschten mich die Schlingen des Todes.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:243

+ es überraschten mich die Schlingen des Todes.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:243

(17,5b)
καὶ χείμαρροι ἀνομίας ἐξετάραξάν με
(5b) und die Ströme der Gesetzlosigkeit versetzen mich in Schrecken.
@@ -5332,7 +5333,7 @@
(17,7c)
ἤκουσεν ἐκ ναοῦ ἁγίου αὐτοῦ φωνῆς μου,
(7c) er hörte aus seinem heiligen Tempel meine Stimme,
-
Expositio 244:
Ναὸν ἅγιον τὸν οὐρανόν φησ(ίν):-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:244

+
Expositio 244:
Ναὸν ἅγιον τὸν οὐρανόν φησ(ίν):-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:244

(17,7d)
καὶ ἡ κραυγή μου ἐνώπιον αὐτοῦ εἰσελεύσεται εἰς τὰ ὦτα αὐτοῦ.
(7d) und mein Geschrei vor ihm wird in seine Ohren gelangen.
@@ -5344,7 +5345,7 @@ εἰσηγεῖται· πάντες γὰρ οἱ τὴν γῆν οἰκοῦντες ἐκινήθησαν· πᾶσά τε χῶρα ἐπληροῦτο τῆς περὶ αὐτοῦ φήμης:-
Er führt an, was damals bei der Ankunft des Herrn geschah. Alle Bewohner der Erde gerieten nämlich in Bewegung, und jedes - Land wurde erfüllt von seinem Rufe.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:245

+ Land wurde erfüllt von seinem Rufe.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:245

(17,8b)
καὶ τὰ θεμέλια τῶν ὀρέων ἐταράχθησαν
(8b) und die Grundfesten der Berge wurden erschüttert,
@@ -5352,13 +5353,13 @@ δυνάμεις πονηραὶ αἱ ἐπαιρόμεναι κατὰ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Θεμέλια δὲ αὐτῶν τοὺς ἐν βάθη διαλογισμοὺς φησίν:
Berge sind die bösen Mächte, die sich gegen die Herrlichkeit Gottes erheben. Ihre Grundfesten aber nennt er die tiefen - Gedanken.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:246

+ Gedanken.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:246

(17,8c)
καὶ ἐσαλεύθησαν, ὅτι ὠργίσθη αὐτοῖς ὁ θεός.
(8c) und sie erbebten, denn Gott zürnte ihnen.
Expositio 247:
Διὅτι ἐν τῶ μακρῶ αἰῶνι τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς ἠπάτησαν διὰ τῆς πολυθέου δεισιδαιμονίας:
weil sie lange Zeit die Bewohner der Erde - durch die abergläubische Verehrung hintergingen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:247

+ durch die abergläubische Verehrung hintergingen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:247

(17,9a)
ἀνέβη καπνὸς ἐν ὀργῇ αὐτοῦ,
(9a) Es stieg Rauch auf in seinem Zorn,
@@ -5366,7 +5367,7 @@ διοῦ πάλαι τοὺς ἀνθρώπους κατέφλεγον. Καὶ τούτου σύμβολον τὸν καπνὸν τίθησιν:-
Zürnend, spricht er, löschte er ihr Feuer aus, womit sie einst die Menschen verbrannten. Als Zeichen hievon wählt er den - Rauch.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:248

+ Rauch.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:248

(17,9b)
καὶ πῦρ ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ κατεφλόγισεν,
(9b) und Feuer von seinem Angesicht her loderte auf,
@@ -5374,7 +5375,7 @@ ἀφώνως κατὰ τῶν ἀντικειμένων δυνάμεων τὸ πῦρ αὐτῶν σβεννὺς ἑτέρω πυρὶ κρείττονι καὶ δυνατωτέρω:-
Denn das bewirkt der Sohn Gottes unbemerkt gegenüber den feindlichen Mächten, indem er ihr Feuer durch ein anderes - stärkeres und mächtigeres Feuer auslöscht.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:249

+ stärkeres und mächtigeres Feuer auslöscht.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:249

(17,9c)
ἄνθρακες ἀνήφθησαν ἀπ’ αὐτοῦ.
(9c) Kohlen wurden entzündet von ihm her.
@@ -5385,12 +5386,12 @@
Expositio 250:
Λευκότατα προφητεύει τὴν κατάβασιν τοῦ Κυρίου. Εἴη δὲ ἂν σημαντικὸν τοῦ· ἑταπείνωσεν ἑαυτὸν μέχρι θανάτου.
Ganz deutlich prophezeit er das Herabsteigen des Herrn. Er drückt wohl jene Stelle aus: „Er erniedrigte sich bis zum - Tode.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:250

+ Tode.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:250

(17,10b)
καὶ γνόφος ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ.
(10b) und Dunkelheit war unter seinen Füßen.
Expositio 251:
Τὸ κρύφιον τῆς ὲν τῆ οίκονομία πορείας - δηλοῖ:-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:251

+ δηλοῖ:-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:251

(17,11a)
καὶ ἐπέβη ἐπὶ χερουβιν καὶ ἐπετάσθη,
(11a) Und er stieg auf Cherubin auf und flog,
@@ -5404,31 +5405,31 @@ ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν: –
Er zeigt dadurch seine Auffahrt an. Cherubim und Flügel der Winde nennt er die Wolke, von der in der Apostelgeschichte geschrieben ist: „Als er das gesagt hatte, erhob er sich vor ihren Augen, und - eine Wolke entzog ihn ihren Blicken.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:252

+ eine Wolke entzog ihn ihren Blicken.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:252

(17,12a)
καὶ ἔθετο σκότος ἀποκρυφὴν αὐτοῦ·
(12a) Und er machte die Finsternis zu seinem Versteck;
Expositio 253:
Τὴν ἀφανῆ καὶ λανθάνουσαν τοῦ Σωτῆρος σὺν ἀνθρώποις διατριβήν:-
Er meint das geheime und verborgene - Verweilen des Heilands unter den Menschen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:253

+ Verweilen des Heilands unter den Menschen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:253

(17,12b)
κύκλῳ αὐτοῦ ἡ σκηνὴ αὐτοῦ,
(12b) rings um ihn war sein Zelt,
Expositio 254:
Σκηνὴν αὐτοῦ τὴν ἁγίαν Ἐκκλησίαν σημαίνει τὴν κύκλω τῆς οἰκουμένης:-
Als sein Zelt bezeichnet er die heilige - Kirche.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:254

+ Kirche.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:254

(17,12c)
σκοτεινὸν ὕδωρ ἐν νεφέλαις ἀέρων.
(12c) finsteres Wasser war in den Wolken der Lüfte.
Expositio 255:
Τοῦτό φησι διὰ τὸ ἀμαυρῶς τοὺς περὶ αὐτοῦ λόγους ἐν τοῖς προφήταις κεῖσθαι, οἵτινες καὶ νεφέλαι προσηγορεύθησαν:-
Das sagt er weil das, was die Propheten von - ihm gesagt haben dunkel ist, die Wolken genannt werden.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:255

+ ihm gesagt haben dunkel ist, die Wolken genannt werden.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:255

(17,13a)
ἀπὸ τῆς τηλαυγήσεως ἐνώπιον αὐτοῦ αἱ νεφέλαι διῆλθον,
(13a) Von dem fernhin strahlenden Glanz vor ihm zogen die Wolken dahin,
Expositio 256:
Τὸ φῶς, φη(σὶ), τῆς ἐπιφανείας αὐτοῦ φανερᾶς τὰς προφητείας ἐποίησεν:-
Das Licht seiner Ankunft, will er sagen, hat - die Prophezeiungen offenbar gemacht.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:256

+ die Prophezeiungen offenbar gemacht.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:256

(17,13b)
χάλαζα καὶ ἄνθρακες πυρός.
(13b) Hagel und feurige Kohlen.
@@ -5441,7 +5442,7 @@ Ägypten befreite, Hagel und Feuer vom Himmel fallen ließ, in gleicher Weise ließ er auch, als er alle Völker von der Knechtschaft der Dämonen befreite, Hagel und Feuerkohlen vom Himmel fallen. Das sind aber wohl die strafenden - Mächte, durch die er die geistigen ägyptischen unterdrückte.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:257

+ Mächte, durch die er die geistigen ägyptischen unterdrückte.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:257

(17,14a)
καὶ ἐβρόντησεν ἐξ οὐρανοῦ κύριος,
(14a) Und aus dem Himmel donnerte der Herr,
@@ -5483,7 +5484,7 @@ heiligen Apostel. Denn auch sie sprudeln das heilbringende Wort aus und haben zur Grundlage der Erde unter dem Himmel den Glauben gemacht. Unter Wasserquellen und Grundfesten des Erdkreises wirst Du ferner die heilbringende - Taufe verstehen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:258

+ Taufe verstehen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:258

(17,16b)
καὶ ἀνεκαλύφθη τὰ θεμέλια τῆς οἰκουμένης
(16b) und enthüllt wurden die Grundfesten des Erdkreises
@@ -5500,7 +5501,7 @@ θεμέλια τῆς ὑπ’ οὐρανὸν, τοὺς ἁγίους ἀποστόλους· ἀναπηγάζουσι γὰρ καὶ αὐτοὶ τὸν σωτήριον λόγον καὶ κρηπῖδα ἥν τῆ ὑπ’ οὐρανὸν κατεβάλοντο πίστην. Πηγὰς δὲ ὑδάτων καὶ θεμέλια τῆς οἰκουμένης νοήσεις πάλιν τὸ σωτήριον - βάπτισμα:-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:259

+ βάπτισμα:-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:259

(17,16d)
ἀπὸ ἐμπνεύσεως πνεύματος ὀργῆς σου.
(16d) von dem Einhauchen deines Zorneshauchs.
@@ -5512,7 +5513,7 @@ ὑδάτων πολλῶν.
(17b) er nahm mich auf aus vielen Wassern.
Expositio 260:
Ὕδατα τοὺς πειρασμούς φη(σι).
Unter Gewässern versteht er die - Versuchungen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:260

+ Versuchungen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:260

(17,18a)
ῥύσεταί με ἐξ ἐχθρῶν μου δυνατῶν
(18a) Er wird mich erretten vor meinen mächtigen Feinden
@@ -5537,7 +5538,7 @@ mich vollständig retten, indem er mir in der vorhergesagten Zeit seiner Ankunft Verzeihung der Sünde gewährt, und das wird der Herr tun, indem er mir eine Wohltat spendet. „Weil er mich wollte.“ Denn wenn er mich nicht gewollt hätte, - hätte er nicht seinen Propheten zu mir gesendet.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:261

+ hätte er nicht seinen Propheten zu mir gesendet.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:261

(17,19a)
προέφθασάν με ἐν ἡμέρᾳ κακώσεώς μου,
(19a) Sie nahten sich mir am Tag meines Elends,
@@ -5576,7 +5577,7 @@ abwiegt und sie ihr gegenüber stellt, so wird er sie viel schwerer finden als die von mir vollbrachte Sünde. Es lehren aber die Worte die Möglichkeit, daß der, welcher in Folge einer gewissen Schwäche ausgeglitten ist, sich durch - spätere gute Taten wieder erhole.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:262

+ spätere gute Taten wieder erhole.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:262

(17,21b)
καὶ κατὰ τὴν καθαριότητα τῶν χειρῶν μου ἀνταποδώσει μοι,
(21b) und gemäß der Reinheit meiner Hände wird er mir vergelten.
@@ -5638,27 +5639,27 @@ dem Unschuldigen unschuldig bist, nicht gemäß dem in einer gewissen Zeit von mir erlittenen Sturze mich behandelt, sondern wirst dem späteren Leben gemäß und meinem gerechten Leben entsprechend in Deinem Gerichte mir die Vergeltung - gewähren.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:263

+ gewähren.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:263

(17,28a)
ὅτι σὺ λαὸν ταπεινὸν σώσεις
(28a) Denn du wirst ein niedriges Volk retten,
-
Expositio 264:
Ἐπὶ τὸν χορὸν ἀναπέμπει τῶν ἀποστόλων:
Er weist auf den Chor der Apostel hin.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:264

+
Expositio 264:
Ἐπὶ τὸν χορὸν ἀναπέμπει τῶν ἀποστόλων:
Er weist auf den Chor der Apostel hin.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:264

(17,28b)
καὶ ὀφθαλμοὺς ὑπερηφάνων ταπεινώσεις.
(28b) und die Augen der Hochmutigen wirst du erniedrigen.
Expositio 265:
Τοῦτο εἰς τοὺς Φαρισαίους καὶ γραμματεῖς τείνει:
Das bezieht sich auf die Pharisäer und - Schriftgelehrten.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:265

+ Schriftgelehrten.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:265

(17,29a)
ὅτι σὺ φωτιεῖς λύχνον μου, κύριε·
(29a) Denn du wirst meine Lampe erleuchten, Herr;
-
Expositio 266:
Τὸν νοῦν φη(σιν).
Er meint den Geist.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:266

+
Expositio 266:
Τὸν νοῦν φη(σιν).
Er meint den Geist.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:266

(17,29b)
ὁ θεός μου, φωτιεῖς τὸ σκότος μου.
(29b) mein Gott, du wirst meine Finsternis erleuchten.
Expositio 267:
Τὴν ἄγνοιαν, φη(σὶ), τὴν ἐν ἐμοὶ διασκεδάσεις.
Meine Unwissenheit, will er sagen, wirst Du - zerstreuen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:267

+ zerstreuen.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:267

(17,30a)
ὅτι ἐν σοὶ ῥυσθήσομαι ἀπὸ πειρατηρίου
(30a) Denn durch dich werde ich errettet werden vor einer Räuberbande,
@@ -5669,7 +5670,7 @@ ἀποκλεῖσαι: Πειρατήριον δὲ καὶ λέγει τὰς ἡδονὰς, καὶ τεῖχος τὸν διάβολον.
Weil meine Feinde, will er sagen, mich umringt haben, um mich einzuschliessen. Übersetzung des zweiten Satzes - fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:268

+ fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:268

(17,31a)
ὁ θεός μου, ἄμωμος ἡ ὁδὸς αὐτοῦ,
(31a) Mein Gott - untadelig ist sein Weg,
@@ -5679,7 +5680,7 @@ Bosheit, den ungehorsamen Geist und die Härte der unverständigen, undankbaren und hartherzigen Juden, da sie unsern Heiland Christus tadelten, daß er gegen das göttliche Gesetz sich verfehle. Denn sie schmähten über seine Reden und - verleumdeten sie, als wären sie gotteslästerlich.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:269

+ verleumdeten sie, als wären sie gotteslästerlich.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:269

(17,31b)
τὰ λόγια κυρίου πεπυρωμένα,
(31b) die Worte des Herrn sind geläutert;
@@ -5699,13 +5700,13 @@ Kraft umgürtete,
Expositio 270:
Ὅμοιον τῶ εἰρημένω· Ἕως ἐνδύσησθε ἐξ ὕψους δύναμιν. Καὶ ἔθετο ἄμωμον τὴν ὁδόν μου.
Ähnlich sind die Worte: „Bis ihr Macht - anziehet aus der Höhe.“ „Und er machte untadelhaft meinen Weg.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:270

+ anziehet aus der Höhe.“ „Und er machte untadelhaft meinen Weg.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:270

(17,33a)
καὶ ἔθετο ἄμωμον τὴν ὁδόν μου,
(33b) er hat auch meinen Weg untadelig gemacht;
Expositio 271:
Τοῦτέστιν διὰ τῶν εὐαγγελικῶν θεσπισμάτων ἄμωμόν με παρεσκεύασε τρέχειν ὁδόν:-
Das heißt: Durch die Lehren des Evangeliums - traf er Anstalt, daß ich untadelhaft den Weg lief.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:271

+ traf er Anstalt, daß ich untadelhaft den Weg lief.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:271

(17,34a)
ὁ καταρτιζόμενος τοὺς πόδας μου ὡς ἐλάφου
(34a) der, der meine Füße bereitete wie (die) eines Hirsches
@@ -5713,7 +5714,7 @@ ἱστῶν με,
(34b) und mich auf die Höhen stellte;
Expositio 272:
Τουτέστι τὰ ἄνω διδάσκει φρονεῖν:-
Das heißt, er lehrte mich, meine Gedanken - nach oben zu richten.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:272

+ nach oben zu richten.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:272

(17,35a)
διδάσκων χεῖράς μου εἰς πόλεμον
(35a) der meine Hände lehrte für den Krieg
@@ -5722,21 +5723,78 @@ Arme zu einem ehernen Bogen gemacht.
Expositio 273:
Τὰς δυνάμεις τῆς ψυχῆς ἀνδρικὰς δίκην τόξου χαλκοῦ κατεσκεύασεν:-
Indem Du die männlichen Kräfte der Seele wie - einen ehernen Bogen zubereitet hast.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:273

+ einen ehernen Bogen zubereitet hast.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:273

(17,36a)
καὶ ἔδωκάς μοι ὑπερασπισμὸν σωτηρίας μου,
(36a) Und du hast mir den Schutz meiner Rettung gegeben,
Expositio 274:
Ὑπερήσπισάς μου, φη(σὶ), διὰ τοῦ σωτηρίου σου. Τοῦτο δέ ἐστιν ἡ τῆς οἰκονομίας ἐπιδημία:-
Du hast mich geschirmt, will er sagen, durch - Dein Heil. Das ist aber das Erscheinen der Heilsordnung.
+ Dein Heil. Das ist aber das Erscheinen der Heilsordnung.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:274

(17,36b)
καὶ ἡ δεξιά σου ἀντελάβετό μου,
(36b) und deine Rechte stand mir bei,
-
Expositio 275:
Δεξιᾶ τοῦ Πατρὸς ὁ Υἱός.
Die Rechte des Vaters ist der Sohn.
+
Expositio 275:
Δεξιᾶ τοῦ Πατρὸς ὁ Υἱός.
Die Rechte des Vaters ist der Sohn.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:275

(17,36c)
καὶ ἡ παιδεία σου ἀνώρθωσέν με εἰς τέλος,
(36c) und deine Unterweisung hat mich völlig wiederaufgerichtet,
-
Expositio 276:
Ἡ εὐαγγελικὴ δηλονότι:
nämlich die Lehre des Evangeliums.
+
Expositio 276:
Ἡ εὐαγγελικὴ δηλονότι:
nämlich die Lehre des Evangeliums.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:276

+
(17,36d)
καὶ ἡ παιδεία σου αὐτή με διδάξει.
(36d) und deine Unterweisung, sie selbst wird mich lehren.
+
+
(17,37a)
ἐπλάτυνας τὰ διαβήματά μου ὑποκάτω μου,
(37a) Du hast weit gemacht meine Schritte unter mir,
+
Expositio 277:
Ἔστησαν γὰρ ἐπιπέτραν τοὺς πόδας ἡμῶν:- ἥτις ἐστὶν ἡ πίστις ἡμῶν.
Du hast meine Füße über einen Fels gestellt, der unser Glaube ist.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:277

+
(17,37b)
καὶ οὐκ ἠσθένησαν τὰ ἴχνη μου.
(37b) und meine Tritte wurden nicht schwach.
+
Expositio 278:
Περιελὼν γὰρ τὰ σκάνδαλα καὶ τὰς παγίδας, ἃς κατεσκεύαζον οἱ ἐχθροὶ, τὴν πορείαν ἡμῶν κατήρτισεν:
Denn er nahm die Anstöße und Schlingen weg, die uns die Feinde bereiteten, und machte uns den Weg zurecht.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:278

+
(17,38a)
καταδιώξω τοὺς ἐχθρούς μου καὶ καταλήμψομαι αὐτοὺς
(38a) Ich will meine Feinde verfolgen und sie ergreifen,
+
Expositio 279:
Ὡς κατεσκευασμένος διατῆς θείας χάριτος εἰς δρόμον, διὰ τῆς νίκης θαρρεῖ:-
Da er durch die Gnade Gottes zum Laufe gerüstet ist, hat er Zuversicht in Betreff des Sieges.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:279

+
(17,38b)
καὶ οὐκ ἀποστραφήσομαι, ἕως ἂν ἐκλίπωσιν·
(38b) und ich will mich nicht abwenden, bis sie verschwinden.
+
+
(17,39a)
ἐκθλίψω αὐτούς, καὶ οὐ μὴ δύνωνται στῆναι,
(39a) Ich will sie hart bedrängen, und sie werden immer bestehen können,
+
(17,39b)
πεσοῦνται ὑπὸ τοὺς πόδας μου.
(39b) sie werden unter meine Füße fallen.
+
+
(17,40a)
καὶ περιέζωσάς με δύναμιν εἰς πόλε-μον,
(40a) Und du hast mich umgürtet mit Kraft für den Krieg,
+
Expositio 280:
Πάλιν τὸ πᾶν τῆς νίκης τῶ δεδωκότι τὴν ἰσχὺν ἀνατίθησ(ιν):
Den ganzen Sieg schreibt er wieder dem zu, der ihm die Kraft gegeben hat.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:280

+
(17,40b)
συνεπόδισας πάντας τοὺς ἐπανιστανο-μένους ἐπ’ ἐμὲ ὑποκάτω μου
(40b) du hast alle, die sich gegen mich erhoben haben, unter mir gefesselt;
+
+
(17,41a)
καὶ τοὺς ἐχθρούς μου ἔδωκάς μοι νῶτον
(41a) und meine Feinde hast du in die Flucht geschlagen,
+
(17,41b)
καὶ τοὺς μισοῦντάς με ἐξωλέθρευσας.
(41b) und die, die mich hassten, hast du ausgerottet.
+
+
(17,42a)
ἐκέκραξαν, καὶ οὐκ ἦν ὁ σῴζων,
(42a) Sie schrien, und es gab keinen, der (sie) rettete,
+
(17,42b)
πρὸς κύριον, καὶ οὐκ εἰσήκουσεν αὐτῶν.
(42b) zum Herrn, und er hörte sie nicht an.
+
Expositio 281:
Ταῦτα περὶ τῶν αἰσθητῶν ἐχθρῶν φη(σιν) ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Κυρίου.
Das spricht er von den wahrnehmbaren Feinden, wie im Namen des Herrn.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:281

+
(17,43a)
καὶ λεπτυνῶ αὐτοὺς ὡς χοῦν κατὰ πρόσωπον ἀνέμου,
(43a) Und ich werde sie zermalmen wie Staub vor dem Angesicht des Windes,
+
(17,43b)
ὡς πηλὸν πλατειῶν λεανῶ αὐτούς.
(43b) wie den Lehm der Straßen werde ich sie zerstampfen.
+
+
(17,44a)
ῥύσῃ με ἐξ ἀντιλογιῶν λαοῦ,
(44a) Du wirst mich erretten aus den Anfeindungen des Volkes,
+
Expositio 282:
Ἔτι τοῦ Κυρίου τὸ πρόσωπον ἀποστρεφόμενον μὲν δι’ ἀπείθειαν τὸν Ἰουδαίων λαόν, αἰτοῦντος δὲ ἔθνη εἰς κληρονομίαν αὐτοῦ:
Der Herr wendet nämlich noch das Antlitz ab wegen des Ungehorsams der Juden und verlangt die Völker zu seiner Erbschaft.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:282

+
(17,44b)
καταστήσεις με εἰς κεφαλὴν ἐθνῶν·
(44b) du wirst mich einsetzen zum Haupt der Völkerschaften;
+
(17,44c)
λαός, ὃν οὐκ ἔγνων, ἐδούλευσέν μοι,
(44c) ein Volk, das ich nicht kannte, diente mir.
+
+
(17,45a)
εἰς ἀκοὴν ὠτίου ὑπήκουσέν μοι [μου]·
(45a) auf das Hören des Ohres hin gehorchte es mir;
+
(17,45b)
υἱοὶ ἀλλότριοι ἐψεύσαντό μοι,
(45b) die fremden Söhne heuchelten mir (Ergebung),
+
+
(17,46a)
υἱοὶ ἀλλότριοι ἐπαλαιώθησαν
(46a) die fremden Söhne wurden alt
+
(17,46b)
καὶ ἐχώλαναν ἀπὸ τῶν τρίβων αὐτῶν.
(46b) und wurden lahm, weg von ihren Pfaden.
+
Expositio 283:
Ἕως πότε ὑμεῖς χωλανεῖτε ἐπ᾿ ἀμφοτέραις ταῖς ἰγνύαις ὑμῶν; τρίβοι δὲ ἀνθρώπων πρᾶξις καὶ θεωρία.
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:283

+
(17,47a)
ζῇ κύριος, καὶ εὐλογητὸς ὁ θεός μου,
(47a) Der Herr lebt, und gepriesen sei mein Gott,
+
Expositio 284:
Εὐκαίρως τὸ, Ζῆ Κύριος ἀναπεφώνηκεν. Ἐπειδὴ ἐμνημόνευσε τῆς ἀντιλογίας τοῦ λαοῦ, ἐν ῆ ἐβόων λέγοντες ἆρε, ἆρε· σταύρωσον:-
Passend sprach er: Der Herr lebt. Denn er erinnerte an den Widerspruch des Volkes, als sie die Worte litten: „Hinweg, hinweg mit ihm! Kreuzige ihn!“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:284

+
(17,47b)
καὶ ὑψωθήτω ὁ θεὸς τῆς σωτηρίας μου,
(67b) und erhöht werden soll der Gott meiner Rettung,
+
Expositio 285:
Ὅμοιον δὲ τῷ εἰρημένῳ τὸ, Ὁ Θεὸς αὐτὸν ὑπερὕψωσε, καὶ ἐχαρίσατο αὐτῶ ὄνομα τὸ ὑπερ πᾶν ὄνομα:-
Eine ähnliche Stelle ist auch: „Gott erhöhte ihn und gab ihm einen Name, der über alle Namen ist.“

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:285

+
(17,48a)
ὁ θεὸς ὁ διδοὺς ἐκδικήσεις ἐμοὶ
(48a) der Gott, der mir (immer wieder) Rache verschafft
+
Expositio 286:
Ἐκ τοῦ ἀπίστου λαοῦ: τῶν Ἰουδαίων δηλονότι.
nämlich gegen das ungläubige Volk der Juden.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:286

+
(17,48b)
καὶ ὑποτάξας λαοὺς ὑπ’ ἐμέ,
(48b) und der mir Völker unterworfen hat.
+
Expositio 287:
Τὰ ἔθνη δηλονὅτι: φησὶν, ὑπετάγησαν τῷ Χριστῷ.
Die Völker, will er sagen, unterwarfen sich Christo.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:287

+
(17,49a)
ὁ ῥύστης μου ἐξ ἐχθρῶν μου ὀργίλων,
(49a) Mein Erretter vor meinen jähzornigen Feinden,
+
Expositio 288:
Τῶν ἀρχόντων τοῦ ἐξ Ἰσραὴλ φη(σί) λαοῦ:
Er meint von den Herrschern des Volkes Israel.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:288

+
(17,49b)
ἀπὸ τῶν ἐπανιστανομένων ἐπ’ ἐμὲ ὑψώσεις με,
(49b) vor denen, die sich gegen mich erheben, wirst du mich erhöhen,
+
(17,49c)
ἀπὸ ἀνδρὸς ἀδίκου ῥύσῃ με.
(49c) vor dem ungerechten Mann wirst du mich erretten.
+
Expositio 289:
ἕως πότε ὑμεῖς χωλανεῖτε ἐπαμφοτεραις ταῖς ϊγνύαις ὑμῶν. τρίτοι δὲ ἀνθρώπων πράξις καὶ θεωρία:-
Übersetzung fehlt.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:289

+
(17,50a)
διὰ τοῦτο ἐξομολογήσομαί σοι ἐν ἔθνεσιν, κύριε,
(50a) Deshalb will ich dich preisen bei den Völkerschaften, Herr,
+
(17,50b)
καὶ τῷ ὀνόματί σου ψαλῶ,
(50b) und deinem Namen will ich spielen,
+
+
(17,51a)
μεγαλύνων τὰς σωτηρίας τοῦ βασιλέως αὐτοῦ
(51a) der groß macht die Rettungen seines Königs
+
(17,51b)
καὶ ποιῶν ἔλεος τῷ χριστῷ αὐτοῦ,
(51b) und Erbarmen schafft seinem Gesalbten,
+
(17,51c)
τῷ Δαυιδ καὶ τῷ σπέρματι αὐτοῦ ἕως αἰῶνος.
(51c) David und seiner Nachkommenschaft bis in Ewigkeit.
+
Expositio 290:
Ἐπειδὴ τὰ καινὰ εἰργάσω, ἐγὼ, φη(σὶν), αὐτὸς κύριε ὁ προφήτης, ἐπειδὰν σὺ αὐτὸς ὁ Κύριος τὰ ἔθνη καλέσης, δι’ αὐτῶν σοι ἐξομολογήσομαι, ἀδόντων αὐτῶν οὓς πεποίηκα ὕμνους. Οὐ μόνον δὲ τοῦτο, ἀλλὰ καὶ μεγαλυνῶ, φη(σὶ), τὰς σωτηρίας τοῦ βασιλέως αὐτοῦ μέν τοῦ ἐξ ἐθνῶν λαοῦ, ἵνα ἦ αὐτοῦ τοῦ βασιλέως αὐτῶν τῶν ἐθνῶν· ἣν ἐποίησε σωτηρίαν ἐν μέσω τῆς γῆς. Μεγαλυνῶ, τουτέστι τοῖς πᾶσι διαβοήσω λαμπρῶς. Ἐπειδὴ καὶ ταύτην εἰργάσατο, φη(σὶ), ποιῶν ἔλεον ἐπὶ τὸν χρισθέντα αὐτοῦ λαόν· εἰς βασίλειον γὰρ ἱεράτευμα ἐχρίσθημεν. Ποιῶν δὲ τῶ λαῶ τὸ ἔλεος καὶ ἐμοὶ τῶ Δαυῒδ, παρασκευάσεις γενέσθαι αὐτῶ καὶ τῶ σπέρματί μου. Σπέρμα γὰρ τοῦ Δαυῒδ καὶ ὁ ἐξ ἐθνῶν λαός· ἅτε δὴ γεγονὼς τέκνα τοῦ ἐκ σπέρματος κατασάρκα γεννηθέντος Δαυΐδ:-
Da Du das und das, will der Prophet sagen, vollbracht hast, so will ich, da Du, o Herr, selbst die Völker rufest, in denselben Dich preisen, da sie die Lobgesänge singen, die ich gemacht habe. Aber hievon abgesehen werde ich, sagt er, das Heil des Königs der Völker selbst verherrlichen, welches Heil er in der Mitte der Erde gewirkt hat. „Ich werde verherrlichen.“ das heißt, ich werde Allen laut zurufen. Denn auch dieses Heil, will er sagen, wirkte er, indem er an seinem gesalbten Volke Barmherzigkeit übte. Denn zu einem königlichen Priesterthum sind wir gesalbt. Indem Du aber gegen das Volk Barmherzigkeit übst, wirst Du auch nur, dem David selbst, und meinem Samen sie verschaffen. Denn Same Davids ist auch das heidnische Volk, da es ein Sohn Desjenigen geworden, der aus dem Samen Davids nach dem Fleische geboren ist.

– V1

→ V1

urn:cts:etf:psath.expps.grc:290

Header 1

Text 1

Header 2

Text 2

Header 3

Text 3

Header 4

Text 4